Bài 17. Tim và mạch máu

1/- Vai trò của tim hệ tuần hoàn máu là gì?
KIỂM TRA BÀI CŨ

Tim co bóp tống máu ra khỏi mạch và hút máu về tim, để thực hiện vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn.
Vai trò của vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua phổi, giúp trao đổi khí oxi và khí cacbonic.
Vai trò vòng tuần hoàn lớn dẫn máu đi khắp cơ quan cơ thể, giúp sự trao đổi chất.
2/-Hệ bạch huyết gồm các thành phần cấu tạo chính nào? - Hệ bạch huyết có vai trò gì đối với cơ thể?
+ Hệ bạch huyết gồm phân hệ lớn và phân hệ nhỏ.
+ Hệ bạch huyết cùng với hệ tuần hoàn thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể.
TIM VÀ MẠCH MÁU
Bài 17
Tiết 17
Bài 17
Tiết 17
I_ CẤU TẠO CỦA TIM:
Thành tim được cấu tạo bởi những loại mô gì?
+Tim cấu tạo bởi :Mô liên kết, mô cơ tim
- Tim có những bộ phận nào?
+Tâm nhĩ phải - Tâm nhĩ trái; Tâm thất phải - Tâm thất trái, các van tim (van nhĩ thất - van động mạch).Các mạch máu.
vị trí
cơ
màng
ngoài
I/ CẤU TẠO CỦA TIM:

1/ Cấu tạo ngoài:
- Màng tim bao bọc bên ngoài tim, có những mạch máu
- Tim hình chóp đỉnh nhọn quay xuống dưới.
2/ Cấu tạo trong:
- Tim có bốn ngăn ( bảng 17-1 SGK)


trong
Bảng 17-1 SGK: Nơi máu được bơm tới các ngăn tim
- Căn cứ chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất?
* Tâm thất trái có thành cơ tim dày nhất.
* Tâm nhĩ có thành cơ tim mỏng nhất
Tâm thất phải co
Tâm thất trái co
Tâm thất phải
Tâm nhĩ phải co
Tâm thất trái
Tâm nhĩ trái co
Nơi máu được bơm tới
Các ngăn tim co
Vòng tuần hoàn nh?
Vòng tuần hoàn l?n
Hãy điền vào bảng sau:
vòng
trong

1/ Cấu tạo ngoài:
- Màng tim bao bọc bên ngoài tim.
- Tim hình chóp đỉnh nhọn quay xuống dưới.
2/ Cấu tạo trong:
- Tim có bốn ngăn ( bảng 17-1 SGK)
- Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhĩ ( Thành TTT dày nhất, thành TNP mỏng nhất.
- Giữa tâm nhĩ với tâm thất có van nhĩ thất, giữa tâm thất với động mạch có van động mạch giúp máu lưu thông một chiều .
I/ CẤU TẠO CỦA TIM:
II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:
-So sánh sự khác biệt giữa các loại mạch máu. Giải thích sự klhác nhau đó.
- Có mấy loại mạch máu chính trong vòng tuần hoàn?
- Có ba loại mạch máu chính: Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.
* Thành động mạch và tĩnh mạch đều cấu tạo 3 lớp là mô liên kết, cơ trơn, biểu bì nhưng lớp mô liên kết và cơ trơn của động mạch dày hơn ở tĩnh mạch. Lòng động mạch hẹp hơn tĩnh mạch.
* Thành mao mạch có 1 lớp biểu bì.
II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:
II/ CẤU TẠO MẠCH MÁU:
- Có ba loại mạch máu chính: Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.
* Thành động mạch và tĩnh mạch đều cấu tạo 3 lớp là mô liên kết, cơ trơn, biểu bì nhưng lớp mô liên kết và cơ trơn của động mạch dày hơn ở tĩnh mạch. Lòng động mạch hẹp hơn tĩnh mạch.
- Động giúp dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớn.
- Tĩnh mạch giúp dẫn máu từ các tế bào, cơ quan về tim đến với vận tốc và áp lực nhỏ.
* Thành mao mạch có 1 lớp biểu bì tạo điều kiện trao đổi chất dể dàng
- Quan sát tranh và trả lời các câu hỏi ở SGK
-Mỗi chu kì co dãn của tim có mấy pha? Thời gian làm việc là bao nhiêu?
Sơ đồ chu kì co dãn của tim
III/ CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM:
- Tim co dãn theo chu kì. Mỗi chu kì có ba pha, kéo dài 0,8 giây.
+ Pha nhĩ co: 0,1 giây Máu từ tâm nhĩ xuống tâm thất.
+ Pha thất co: 0,3 giây. Máu từ tâm thất vào động mạch.
+ Pha dãn chung: 0,4 giây tim nghỉ ngơi hoàn toàn. Máu hút từ tĩnh mạch vào tâm nhĩ rồi vào tâm thất.
- Mỗi chu kì co dãn của tim gọi là nhịp tim. Mỗi phút ở người trung bình diễn ra 75 chu kì co dãn của tim ( 75 nhịp tim/ phút)
*Sự thay đổi nhịp tim là do đâu?
- Sự thay đổi nhịp tim là do sinh lí cơ thể.
- Do môi trường.
III/ CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM:
CỦNG CỐ
Bảng 17-2. Hoạt động của các van trong sự vận chuyển máu
Mở
Đóng
Đóng
Mở
Mở
Đóng
Từ tâm nhĩ vào TT
Từ TT vào ĐM
Từ TM vào TN rồi vào TT
Đố vui
Laênech - một thầy thuốc người Pháp (1781 - 1826) vào năm 1816 đã phát minh ra ống nghe là phương tiện giúp các bác sĩ chuẩn đoán tim mạch người bệnh. Người ta đã dựng tượng ông để ghi nhớ công lao này.

Năm 1903 - Anhtoven - người Hà Lan đã sáng tạo ra 1 dụng cụ ghi được điện tim (điện tim đồ). Ông đã được tặng giải thưởng Nôben vào năm 1924.
Em có biết
- Học bài .Làm bài tập: Câu 2, 4 SGK
- Chuẩn bị kiến thức bài mới: Vận chuyển máu qua hệ mạch - Vệ sinh hệ tuần hoàn
Chúc các em học giỏi !