Bài 17. Tim và mạch máu

KIỂM TRA BÀI CŨ
* Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần, chức năng như thế nào?
- Hệ tuần hoàn gồm tim, máu và hệ mạch tạo thành vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn. Vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua phổi, giúp máu trao đổi O2 và CO2 Vòng tuần hoàn lớn dẫn máu qua các tế bào của cơ thể để thực hiện sự trao đổi chất.
Bài 17: TIM VÀ MẠCH MÁU

I- CẤU TẠO CỦA TIM
Vị trí, hình dạng của tim?
1. Vị trí, hình dạng.
- Tim nằm giữa 2 lá phổi, hơi lệch sang bên trái.
- Tim hình chóp, đỉnh quay xuống dưới, đáy hướng lên trên

TM chủ trên
Tâm nhĩ phải
ĐM vành phải
Tâm thất phải
TM chủ dưới
Cung ĐM chủ
ĐM phổi
TM phổi
Tâm nhĩ trái
ĐM vành trái
Tâm thất trái
Dựa vào kiến thức đã biết, hình 16-1, hình 17-1, điền vào bảng sau:
Câu 1:
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim
Câu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất?
Câu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?
Thảo luận nhóm
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Vòng tuần hoàn lớn
Vòng tuần hoàn nhỏ
Câu 1
- Tâm thất trái có thành cơ dày nhất. Tâm nhĩ phải có thành cơ mỏng nhất
Câu 2
Câu 3
Giữa các ngăn tim và giữa tim đi ra các động mạch đều có các van bảo đảm cho máu chỉ vận chuyển theo một chiều nhất định
II- CẤU TẠO MẠCH MÁU
Có bao nhiêu loại mạch máu ? Đó là những loại nào ?
Có 3 loại mạch máu: Động mạch, Tĩnh mạch, Mao mạch
Quan sát hình 17-2, hãy hoàn thành bảng sau:
3 lớp: Biểu bì, cơ trơn, mô liên kết -> Dày hơn TM
3 lớp: Biểu bì, cơ trơn, mô liên kết -> mỏng hơn ĐM
1 lớp biểu bì
Hẹp
Rộng
Hẹp nhất
Có sợi đàn hồi
Có van 1 chiều
Nhỏ, phân
nhánh
nhiều
Dẫn máu từ tim
đến các cơ quan
với vận tốc và áp
lực lớn
Dẫn máu từ khắp
các tế bào về tim,
vận tốc và áp lực
nhỏ.
Trao đổi
chất với tế
bào.
III- CHU KỲ CO DÃN CỦA TIM

Bài 17: TIM VÀ MẠCH MÁU
Một chu kỳ tim gồm mấy pha?
- Mỗi chu kỳ tim gồm 3 pha.
Trong 1 chu kỳ tim:
TN làm việc ...... giây, nghỉ ..... giây
TT làm việc ....... giây, nghỉ ..... giây
Tim nghỉ hoàn toàn .......giây
Một phút có ........ chu kỳ co giãn tim (nhịp tim)
0,1
0,7
0,3
0,5
0,4
75
? Chu kỳ co giãn của tim kéo dài bao nhiêu giây
- Chu kỳ co giãn của tim trong 0,8 giây.
? Trong 1 chu kỳ tim làm việc bao lâu? Nghỉ bao lâu
- Trong một chu kỳ tim làm việc 0,4s và nghỉ 0,4s.
Dựa vào chu kì hoạt động của tim giải thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà không bị mệt?
- Do thời gian hoạt động của tim là 0.4s, thời gian nghĩ ngơi 0.4s giúp cơ tim được phục hồi mà không bị mệt.
Bài 17: TIM VÀ MẠCH MÁU
Tâm nhĩ trái
Động mạch vành trái
Tâm thất trái
Tĩnh mạch phổi
Động mạch phổi
Tĩnh mạch chủ trên
Tâm nhĩ phải
Động mạch vành phải
Tâm thất phải
Tĩnh mạch chủ dưới
Cung Động mạch chủ
Ô chữ diệu kỳ
1
5
2
3
4
6
7
5
1. Loại mạch nào có thành dày nhất?
3
4
5
6
8
2
1
N
G
M
ạ
H
ộ
Đ
7
C
1
2
3
4
6
7
5
T
N
H
ĩ
T
H
ấ
2. Loại van nào giúp máu chảy theo một chiều từ tâm nhĩ xuống tâm thất?
3. Loại cơ nào cấu tạo nên thành của tim?
4.Chu kì co giãn
của tim gồm
mấy pha?
5. Ngăn tim nào có thành dày nhất?
6. Lớp ngoài cùng của động mạch và tĩnh mạch được cấu tạo bởi loại mô nào?
6
7. Mười chu kì co giãn của tim kéo dài mấy giây?
3
4
5
1
2
M
G
I
Â
T
á
7
Y
4
5
6
7
8
1
2
3
9
i
ê
n
K
ế
m
ô
l
t
10
7
8
9
5
6
2
3
4
1
11
1
2
3
4
5
B
A
P
a
H
1
2
3
4
5
c
ơ
t
m
I
T
t
r
h
ấ
â
m
t
t
á
i
3
N
2
H
3
M
4
i
7
3
P
4
I
T
- Đọc mục “Em có biết”
- Làm bài tập trong sách bài tập.
- Đọc trước bài 18 -
Xin chân thành cảm ơn
BGH và đồng nghiệp đã
giúp đỡ tôi hoàn thành
nhiệm vụ được giao.
Chúc các em học tập tốt.