Bài 17. Tim và mạch máu

TRƯỜNG THCS TH?NH QUANG
MÔN SINH HỌC 8


GV: PH?M TH? �NH
Câu hỏi 1:
- Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần cấu tạo nào?
- Vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua đâu và có vai trò gì?
- Vòng tuần hoàn lớn dẫn máu qua đâu và có vai trò gì?
Trả lời:
+ Hệ tuần hoàn máu gồm có tim và hệ mạch tạo thành vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn.
+ Vòng tuần hoàn nhỏ dẫn máu qua phổi giúp máu trao đổi oxy và cacbonic.
+ Vòng tuần hoàn lớn dẫn máu qua tất cả các tế bào của cơ thể và thực hiện sự trao đổi chất.
Câu hỏi 2:
- Hệ bạch huyết gồm các thành phần cấu tạo nào?
- Hệ bạch huyết có vai trò gì đối với cơ thể?
Trả lời:
+ Hệ bạch huyết gồm phân hệ lớn và phân hệ nhỏ.
+ Hệ bạch huyết cùng với hệ tuần hoàn thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể.
Bài 17
TIM VÀ MẠCH MÁU
Tâm nhĩ trái
Động mạch vành trái
Tâm thất trái
Tĩnh mạch phổi
Động mạch phổi
Cung động mạch chủ
Tĩnh mạch chủ trên
Tâm nhĩ phải
Động mạch
vành phải
Tâm thất phải
Tĩnh mạch
chủ dưới
1
2
3
4
5
6
11
10
9
8
7
I. CẤU TẠO CỦA TIM:
CẤU TẠO NGOÀI CỦA TIM
Xác định thành phần cấu tạo của tim?
- Tâm thất trái,tâm thất phải,tâm nhĩ trái, tâm nhĩ phải
- Tĩnh mạch chủ trên, tĩnh mạch chủ dưới, động mạch phổi, tĩnh mạch phổi , cung động mạch chủ , động mạch vành trái và phải.
Hãy cho biết tim được cấu tạo bởi loại mô nào?
- Mô liên kết và mô cơ tim
4
a
Màng tim bao bọc bên ngoài tim
Nơi máu được bơm tới
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Vòng tuần hoàn lớn
Vòng tuần hoàn nhỏ
Các ngăn tim co
Tâm nhĩ trái co
Tâm nhĩ phải co
Tâm thất trái co
Tâm thất phải co
THẢO LUẬN NHÓM
- Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất? Và ngăn nào có thành cơ tim mỏng nhất?
- Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ được bơm theo một chiều?
Cho biết ngăn tim tim nào có thành dày nhất ?
Thành tâm thất dày hơn thành tâm nhỉ ,thành tâm thất trái dày nhất vì tâm thất trái có nhiệm vụ đẩy máu đi trong vòng tuần hoàn lớn
Tại sao máu từ tim động mạch chủ , động mạch phổi, cũng như từ tâm nhĩ  tâm thất mà không chảy ngược?
- Giữa tâm thất và động mạch có van động mạch.
- Giữa tâm nhĩ và tâm thất có van nhĩ thất.
 Giúp máu lưu thông theo một chiều.
SƠ ĐỒ CẤU TẠO CÁC MẠCH MÁU
So sánh và chỉ ra sự khác biệt giữa các loại mạch. Giải thích sự khác nhau đó?
-Dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớn
- Dẫn máu từ khắp tế bào về tim với vận tốc và áp lực nhỏ
-Trao đổi chất với tế bào
- 3 lớp:(mô liên kết , mô cơ trơn , biểu bì)dày
- Hẹp
-Động mạch chủ lớn , nhiều động mạch nhỏ
- 3 lớp: (mô liên kết , mô cơ trơn , biểu bì) mỏng
-Rộng
-Có van một chiều
- Chỉ gồm một lớp biểu bì mỏng
- Hẹp nhất
-nhỏ phân nhánh nhiều
SƠ ĐỒ CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM
Hoạt động của tim gồm mấy pha? Mỗi chu kì co tim kéo dài bao nhiêu giây?
Tim co dãn theo chu kì , mỗi chu kì gồm 3 pha.
Tâm nhĩ làm việc bao nhiêu giây và nghỉ bao nhiêu giây?
Pha nhĩ co (0,1s) máu từ tâm nhĩ tâm thất

Tâm thất làm việc bao nhiêu giây và nghỉ bao nhiêu giây?
Pha thất co: (0,3s)máu từ tâm thấtđộng mạch
Tim nghỉ ngơi hoàn toàn bao nhiêu giây?
Pha dãn chung: (0,4s) máu từ tĩnh mạchtâm nhĩtâm thất
Hãy điền chú thích các thành phần cấu tạo của tim ?
CỦNG CỐ
BÀI TẬP
Câu 1: Đánh dấu x vào ô  cho các câu đúng trong các câu sau:
a. Có 2 loại mạch máu là động mạch và tĩnh mạch .




b.Có 3 loại mạch máu là động mạch , tĩnh mạch , mao mạch.
c. Động mạch có lòng lớn hơn tĩnh mạch
d. Mao mạch có thành mỏng chỉ gồm 1 lớp biểu bì
X
X


Câu 2. Mỗi chu kì tim làm việc và nghỉ ngơi như sau :
a.
b.
d.
c.
0,4s
0,1s
0,3s
0,8s
Câu 3: Trong mỗi chu kì tim làm việc như sau:
a.
b.
c.
d.
Tâm nhĩ làm việc 0,1s nghỉ 0,7s
Tâm thất làm việc 0,3s nghỉ 0,4s
Tim nghỉ ngơi hoàn toàn 0,4s
Cả a,b,c.
DẶN DÒ
- Học bài và trả lời các câu hỏi và bài tập SGK trang 59
- Đọc mục em có biết
- Nghiên cứu trước bài 18
- Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT