Bài 17. Tim và mạch máu

SINH HỌC 8
Kiểm tra bài cũ
- Vai trò của tim trong hệ tuần hoàn máu ?
- Hệ bạch huyết có vai trò gì ?
Tiết 17
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. Cấu tạo tim :
Hãy nêu tên các bộ phận của tim
Tâm nhĩ phải
Tâm thất phải
Tâm nhĩ trái
Tâm thất trái
Động mạch chủ
Động mạch phổi
Động mạch vành trái
Động mạch vành phải
Tỉnh mạch chủ trên
Tỉnh mạch chủ dưới
Tỉnh mạch phổi
Quan sát sơ đồ và điền vào bảng 17.1
Hoàn thành phiếu học tập sau
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Vòng tuần hoàn lớn
Vòng tuần hoàn nhỏ
? Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất ?
? Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu phải có cấu tạo như thế nào ?

Thành tâm nhĩ
Thành tâm thất
Van nhĩ thất
Van động mạch
I. Cấu tạo tim :
Cấu tạo bởi cơ tim và mô liên kết
- Các ngăn tim
- Các van tim :
? Van nhĩ thất : giữa tâm nhĩ và tâm thất.
? Van động mạch : giữa tâm thất và động mạch.

tâm nhĩ phải, tâm nhĩ trái
tâm thất phải, tâm thất trái
II. Cấu tạo mạch máu :
Dựa vào hình trên ta thấy có mấy loại mạch máu?
Các thành mạch máu cắt ngang có mấy lớp?
Biểu bì
Biểu bì
Biểu bì
Cơ trơn
Cơ trơn
Mô liên kết
Mô liên kết
Van
Nêu tên lớp trong cùng của các mạch máu?
Nêu tên lớp giữa của các mạch máu?
Nêu tên lớp ngoài cùng các mạch máu?
Hoàn thành phiếu học tập
Có 3 lớp :biểu bì, cơ trơn, mô liên kết
Có 3 lớp :biểu bì, cơ trơn,mô liên kết
Có 1 lớp : biểu bì

hẹp

rộng

hẹp


Động mạch chủ lớn
Nhỏ phân nhánh
Dẫn máu từ tim đến
cơ quan
Trao đổi chất với các tế bào

có van 1 chiều
Dẫn máu từ tế bào về tim
II. Cấu tạo mạch máu :
Mạch máu trong mỗi vòng tuần hoàn gồm :
- Động mạch
- Tĩnh mạch
- Mao mạch
III. Chu kỳ co dãn của tim :
Tim nghỉ hoàn toàn bao nhiêu giây?
Tâm thất làm việc bao nhiêu giây ? Nghỉ bao nhiêu giây ?
Tâm nhĩ làm việc bao nhiêu giây ? Nghỉ bao nhiêu giây ?
Quan sát hình cho biết một chu kỳ co dãn tim là mấy giây?
III . CHU KỲ CO DÃN CỦA TIM
- Tim co dãn theo chu kỳ.
- Mỗi chu kỳ có 3 pha:
+ Pha nhĩ co: (0,1s) tâm nhĩ co
+ Pha thất co: (0,3s) tâm thất co
+ Pha dãn chung: (0,4s)tâm nhĩ và tâm thất dãn
I. Cấu tạo tim :
- Cấu tạo bởi cơ tim và mô liên kết
- Bên trong có các ngăn tim : tâm nhĩ phải, tâm nhĩ trái, tâm thất phải, tâm thất trái.

- Các van tim :
? Van nhĩ thất : giữa tâm nhĩ và tâm thất.
? Van động mạch : giữa tâm thất và động mạch.

II. Cấu tạo mạch máu :
Mạch máu trong mỗi vòng tuần hoàn gồm :
- Động mạch - Tĩnh mạch - Mao mạch
III . Chu kỳ co dãn của tim
Tim co dãn theo chu kỳ. Mỗi chu kỳ có 3 pha:
+ Pha nhĩ co (0,1s) tâm nhĩ co
+ Pha thất co (0,3s) tâm thất co
+ Pha dãn chung (0,4s) tâm nhĩ và tâm thất dãn
Củng cố
1/ Điền chú thích vào hình vẽ sau:
Tâm nhĩ phải
Tâm nhĩ trái
Tâm thất trái
Van nhĩ thất
Van động mạch
Động mạch phổi
Động mạch chủ
Tĩnh mạch phổi
Tĩnh mạch chủ trên
Tĩnh mạch chủ dưới
Thành tâm thất
Quan sát sơ đồ và điền vào bảng sau
2/Điền vào bảng sau đây:
Mở
Đóng
Từ tâm nhĩ vào tâm thất
Đóng
Mở
Từ tâm thất vào động mạch
Mở
Đóng
Từ tĩnh mạch vào tâm nhĩ
3/ Điều nào sau đây là đúng với cấu tạo của động mạch:
a/ có 3 lớp, thành dày, lòng trong rộng.
b/ có 3 lớp, thành dày, lòng trong hẹp.
c/ có 3 lớp, thành mỏng, lòng trong rộng.
d/ có 2 lớp, thành dày, lòng trong hẹp.
Dặn dò:
Học sinh về nhà làm các việc sau
1/ thực hiện các câu hỏi 2 và 4 trang 57
2/ đọc "Em có biết"
3/ xem trước bài 18
Chào tạm biệt
Chúc các em học tốt