Bài 17. Tim và mạch máu

Quan sát hình và cho biết vị trí của tim trong cơ thể con người ?
Tim nằm giữa 2 lá phổi, trong lồng ngực, hơi lệch về phía trái.
1.Cấu tạo ngoài
I.Cấu tạo tim:
Tim có hình chóp nón, có đáy ở trên, đỉnh ở dưới, nặng khoảng 200-300 gam(0.5% trọng lượng cơ thể).
Tiết 17: TIM VÀ MẠCH MÁU
Tim
Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
I. Cấu tạo tim:
1. Cấu tạo ngoài
Tim được bao bọc bởi màng bao tim
- Trong màng có khoang chứa chất dịch giúp tim hoạt động dễ dàng.
- Có các động mạch vành dẫn máu nuôi tim
Quan sát hình dưới và cho biết bộ phận nào đã dẫn máu đến nuôi tim?
Hình 17.1 Hình dạng mặt ngoài, phía trước của tim
Tĩnh chủ trên
Động mạch vành phải
Động mạch vành trái
Cung động mạch chủ
Động mạch phổi
Tĩnh mạch phổi
Tĩnh chủ dưới
Tâm nhĩ phải
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Tâm nhĩ trái



Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
I. Cấu tạo tim
2. Cấu tạo trong
1. Cấu tạo ngoài
-Tim có cấu tạo bằng các cơ tim và mô liên kết

Tim có mấy ngăn?
- Gồm 4 ngăn
+ Tâm nhĩ phải
+ Tâm nhĩ trái
+Tâm thất phải
+ Tâm thất trái

Sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu
Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
I. Cấu tạo tim
2. Cấu tạo trong
Quan sát hình (H.16.1), Điền vào bảng sau:
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Động mạch chủ (vòng tuần hoàn lớn)
Động mạch phổi (vòng tuần hoàn nhỏ)
1. Cấu tạo ngoài
Sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu
Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
I. Cấu tạo tim
1. Cấu tạo ngoài
2. Cấu tạo trong
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Động mạch chủ (vòng tuần hoàn lớn)
Động mạch phổi (vòng tuần hoàn nhỏ)
Căn cứ và chiều dài mà máu được bơm qua dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ dày nhất và ngăn nào có thành cơ mỏng nhất?
Tâm nhĩ phải
Tâm nhĩ trái
Tâm thất phải
Tâm thất trái
Tiết 17: TIM VÀ MẠCH MÁU
I. Cấu tạo tim
2. Cấu tạo trong
1. Cấu tạo ngoài
- Gồm 4 ngăn
+ Tâm nhĩ phải
+ Tâm nhĩ trái
+Tâm thất phải
+ Tâm thất trái
- Có các van tim làm cho máu chỉ chảy theo 1 chiều
- Co bóp tống máu đi, nhận máu về
3. Chức năng của tim:
Cấu tạo trong của tim
Tâm nhĩ trái
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Tâm nhĩ phải
Van nhĩ thất(van 3 lá)
Van nhĩ thất(van 2 lá)
Van động mạch
Giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu có cấu tạo như thế nào để máu chỉ được bơm theo 1 chiều?



(có thành cơ mỏng nhất)
(có thành cơ dày nhất)
-Tim có cấu tạo bằng các cơ tim và mô liên kết

Tim có chức năng gì?
Tiết 17: TIM VÀ MẠCH MÁU
I.Cấu tạo tim
II.Cấu tạo mạch máu
3 lớp: biểu bì, cơ trơn và mô liên kết rất dày
3 lớp:biểu bì,cơ trơn và mô liên kết mỏng hơn
1 lớp biểu bì, rất mỏng
Hẹp
Rộng
Hẹp nhất
ĐM chủ lớn, nhiều ĐM nhỏ
Có van 1 chiều ở nơi máu chảy ngược chiều trọng lực.
Nhỏ, phân nhánh nhiều
Đẩy máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớn
Dẫn máu từ khắp cơ thể về tim vận tốc và áp lực nhỏ
Trao đổi chất với tế bào
Quan sát kỹ hình 17.2, hãy thảo luận nhóm (3 phút) để so sánh các loại mạch máu trong bảng sau:
Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch
Quan sát hình trên(H.17.2), cho biết có những loại mạch máu nào?
Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
I.Cấu tạo tim
II.Cấu tạo mạch máu
3 lớp: biểu bì, cơ trơn và mô liên kết rất dày
3 lớp:biểu bì,cơ trơn và mô liên kết mỏng hơn
1 lớp biểu bì, rất mỏng
Hẹp
Rộng
Hẹp nhất
ĐM chủ lớn, nhiều ĐM nhỏ
Có van 1 chiều ở nơi máu chảy ngược chiều trọng lực.
Nhỏ, phân nhánh nhiều
Đẩy máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc và áp lực lớn
Dẫn máu từ khắp cơ thể về tim vận tốc và áp lực nhỏ
Trao đổi chất với tế bào

Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
-Tim co dãn theo chu kì, mất…… giây, gồm……pha.
+Pha nhĩ co (làm việc) mất…... giây, nghỉ khoảng……..giây.
+Pha thất co (làm việc)…….giây,
nghỉ khoảng..…...giây.
+Pha dãn chung( thời gian nghỉ hoàn toàn của tim) khoảng…….giây.
0.8
3
0.1
0.7
0.3
0.5
0.4
I.Cấu tạo tim
II.Cấu tạo mạch máu
III.Chu kì co dãn của tim
Quan sát hình (H.17.3), điền số vào ô trống vào chỗ trống (…) trong các câu sau:
Hãy tính trung bình trong một phút có bao nhiêu chu kì co dãn của tim (nhịp tim) ?
Trung bình trong 1 phút có 75 nhịp tim
và bơm từ 4-6 lít máu
Tim co dãn như thế nào và mất thời gian bao lâu ?
Mỗi chu kì( nhịp tim) gồm mấy pha?
Nhịp tim của người trung bình trong một phút là bao nhiêu lần?
I.Cấu tạo tim
II.Cấu tạo mạch máu
III.Chu kì co dãn của tim
-Tim co dãn theo chu kỳ (0.8s).
-Gồm 3 pha:
+ Pha nhĩ co: (0,1s)
+Pha thất co :( 0,3s)
+ Pha dãn chung: ( 0,4s)
- Nhịp tim của người trung bình là 75 lần/ phút
Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U



Ti?t 17: TIM V� M?CH M�U
Số nhịp tim của mọi người có giống nhau không ? Vì sao?
Không.Vì nhịp tim thay đổi theo lứa tuổi, tùy theo thể trạng cơ thể, sự hoạt động, nghỉ ngơi….
- Trong 1 phút trẻ sơ sinh :140 nhịp, trẻ 1 tuổi :115 nhịp, người lớn trung bình: 75 nhịp.
- Khi nghỉ ngơi: nhịp tim bình thường, khi hoạt động: nhịp tim nhanh hơn.
I.Cấu tạo tim
II.Cấu tạo mạch máu
III.Chu kì co dãn của tim
1. Chọn câu đúng trong câu sau:
Máu chảy trong cơ thể theo một chiều, do tim có:
A. Màng tim C. Mô liên kết
B. Cơ tim D. Các van tim
LUYỆN TẬP
2. Chọn câu đúng trong câu sau:
Ngăn tim có thành cơ dày nhất là:
A. tâm nhĩ trái
B . Tâm nhĩ phải
C. Tâm thất trái
D. Tâm thất phải
LUYỆN TẬP

LUYỆN TẬP
2. Điền vào bảng sau:

Đóng
Mở
Mở
Đóng
Đóng
Đóng
2 TÂM THẤT
2 ĐM
2 TÂM NHĨ
DẶN DÒ:
Học bài và đọc mục em có biết.
Kẽ bảng sau vào vở bài tâp