Bài 17. Tim và mạch máu

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO VỀ DỰ HỘI THI GVTH VỚI CÁC CHỦ ĐỀ MÔN HỌC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH


CHỦ ĐỀ: TIM VÀ VỆ SINH TIM
BỘ MÔN: SINH HỌC 8


Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hằng
Trường: THCS Trực Thắng
Chủ đề :
TIM
VÀ VỆ SINH TIM
TỔNG QUAN CHỦ ĐỀ
ND 4:
Xây dựng kế hoạch thực hiện chủ đề.
ND 3: Bảng mô tả các mức độ nhận thức và hệ thống câu hỏi của chủ đề.
ND1: Mạch kiến thức của chủ đề.
ND 2:
Các năng lực được hướng tới.
I. TÊN CHỦ ĐỀ: TIM VÀ VỆ SINH TIM
Thời gian thực hiện: 45 phút.
II. XÁC ĐỊNH MẠCH KIẾN THỨC CỦA CHỦ ĐỀ
1. Các bài liên quan trong chủ đề .
- Sinh học 7: Bài 47: Cấu tạo trong của thỏ(Hệ tuần hoàn)
- Sinh học 8: Bài 17: Tim và mạch máu.
Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch và vệ sinh hệ tuần hoàn.
- Vật lý 8: Bài 13: Công cơ học.
- Thể dục: Chạy nhanh, chạy bền.
- Mỹ thuật, công nghệ, GDCD.
II. XÁC ĐỊNH MẠCH KIẾN THỨC CỦA CHỦ ĐỀ

1. Các bài liên quan trong chủ đề
2. Cấu trúc nội dung của chủ đề
2.1. Mục tiêu
a. Kiến thức:
- Phân tích cấu tạo phù hợp với chức năng của tim.
- Nêu được chu kỳ hoạt động của tim, tính nhịp tim trên phút.
Giải thích vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi.
- Nêu được các tác nhân gây hại cho tim và đề xuất các biện pháp phòng tránh.
b. Kỹ năng:
- Quan sát.
- Phân loại.
- Vẽ lại các đối tượng.
- Đưa ra giả thuyết.
- Giải phẫu tim.
c. Thái độ:
- Giáo dục ý thức bảo vệ tim.
- Ý thức tỉ mỉ, cẩn thận khi làm thực hành (giải phẫu tim).
- Ý thức hợp tác trong hoạt động nhóm.

1. Các bài liên quan trong chủ đề
2. Cấu trúc nội dung của chủ đề
2.1. Mục tiêu
2.2. Vận dụng thực tiễn.
- Phân tích và đánh giá được các tác nhân gây hại cho tim.
- Hậu quả của bệnh liên quan đến tim.
- Đề xuất các biện pháp để bảo vệ và rèn luyện tim.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng và luyện tập hợp lý cho mình và người thân để có một trái tim khoẻ mạnh.
III. Xác định các năng lực:
1. Năng lực chung:
1.1. Năng lực tự học.
- Xác định mục tiêu học tập của chủ đề : “Tim và vệ sinh tim”.
- Lập kế hoạch thực hiện:Tìm kiến thức từ SGK, mạng Internet về các bệnh về tim....
- Thực hiện chủ đề: Điều tra tại địa phương các bệnh về tim do ảnh hưởng của môi trường và chế độ dinh dưỡng.
III. Xác định các năng lực
1. Năng lực chung.
1.1. Năng lực tự học.
1.2. Năng lực giải quyết vấn đề.
- Giải thích các đặc điểm cấu tạo phù hợp với chức năng của tim.
- Giải thích tại sao tim hoạt động suốt đời mà không mệt mỏi.
- Xác định và thu thập thông tin về nguyên nhân gây ra bệnh tim.
- Phân tích và đề xuất các biện pháp bảo vệ tim.
1.3. Năng lực tư duy sáng tạo.
- Đặt ra các câu hỏi nghi vấn.
- Thiết kế các phương án thực nghiệm để kiểm chứng các giả thuyết.
1.4. Năng lực tự quản lý.
- Nhận thức được vai trò của tim, xác định các tác nhân gây hại cho tim.
- Tự điều chỉnh bản thân từ bỏ các thói quen gây hại cho tim.

1.5. Năng lực giao tiếp.
Phát triển ngôn ngữ nói, ngôn ngữ viết, ngôn ngữ cơ thể qua hoạt động nhóm,trình bày trước lớp và giao tiếp với cán bộ y tế.
1.6. Năng lực hợp tác.
Làm việc cùng nhau, chia sẻ kinh nghiệm.
1.7. Năng lực sử dụng ngôn ngữ.
1.8. Năng lực công nghệ thông tin và truyền thông.
1.9. Năng lực tính toán.
Tính số nhịp tim/phút
2. Năng lực chuyên biệt
2.1 Năng lực kiến thức sinh học
- Tìm hiểu về cấu tạo và chu kỳ hoạt động của tim.
Vai trò của tim.
Nªu ®­îc c¸c t¸c nh©n g©y h¹i cho tim vµ c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ tim.
X©y dùng chÕ ®é dinh d­ìng vµ luyÖn tËp hîp lý cho mình vµ ng­êi th©n.
2.2 Năng lực nghiên cứu khoa học
- Năng lực quan sát: Quan sát hình ảnh về vị trí, hình dạng, cấu tạo trong của tim.
- Năng lực phân loại.
- Tìm mối liên hệ liên quan giữa cấu tạo và chức năng .
- Năng lực tiên đoán: nhận định độ dày, mỏng của các ngăn tim?
Sức khỏe của con người ảnh hưởng như thế nào nếu mắc các bệnh về tim ?
2.3 Năng lực thực hiện trong phòng thí nghiệm
Giải phẫu tim
IV. Phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức dạy học.
1. Phương pháp
- Các phương pháp dạy học truyền thống: quan sát, vấn đáp…
- Các phương pháp dạy học tích cực:
+ Phương pháp bàn tay nặn bột.
+ Dạy học theo dự án.
+ Dạy học khám phá.
2. Phương tiện.
- Tim lợn: 4 quả
- Bộ đồ mổ.
- Máy chiếu.
3. Hình thức
Dạy học trên lớp,ngoại khoá.
V. Bảng mô tả mức độ câu hỏi - bài tập - thực hành thí nghiệm
đánh giá năng lực của học sinh qua chủ đề

V. Bảng mô tả mức độ câu hỏi - bài tập - thực hành thí nghiệm
đánh giá năng lực của học sinh qua chủ đề

HỆ THỐNG CÂU HỎI / BÀI TẬP THEO CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC
Bảng 17- 1: Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim
HỆ THỐNG CÂU HỎI / BÀI TẬP THEO CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC
HỆ THỐNG CÂU HỎI / BÀI TẬP THEO CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC
HỆ THỐNG CÂU HỎI / BÀI TẬP THEO CÁC MỨC ĐỘ NHẬN THỨC
Các biểu hiện cảnh báo bệnh tim cần cấp cứu là gì? Em hãy cho biết cách phát hiện và đối phó tình huống đó.
Hút thuốc lá ảnh hưởng đến tim như thế nào? Em hãy tư vấn cho những người đang hút thuốc lá.
V. KẾ HOẠCH DẠY HỌC CỦA CHỦ ĐỀ
Thời gian thực hiện chủ đề: 45 phút
Cấu trúc
Năng lực giao tiếp.
Năng lực tự học .
Năng lực kiến thức sinh học.

Ph­¬ng ph¸p: Quan s¸t,
vÊn ®¸p
HĐ1:
CẤU TẠO TIM
( 22p)

1.Cấu tạo ngoài
NĂNG LỰC CẦN PHÁT TRIỂN

C¸ch tiÕn hµnh
PHƯƠNG PHÁP/
HÌNH THỨC DẠY HỌC
NỘI DUNG
Hoạt động hình thành kiến thức mới.
TM phổi
ĐM vành trái.
TM chủ trên
TN phải
ĐM vành phải
TM chủ dưới
TT phải
Cung ĐM chủ
ĐM phổi
TT trái
GV chiếu hình








Học sinh quan sát nêu vị trí, hình dạng,
cấu tạo ngoài của tim
TN trái
Hoạt động hình thành kiến thức mới.
Bước 1: NÊU VẤN ĐỀ
Tim có cấu tạo trong như thế nào để phù hợp với chức năng của nó?
Bước 3: THIẾT KẾ PHƯƠNG ÁN THỰC NGHIỆM:
Phương án mổ tim
Bước 4: THỰC NGHIỆM TÌM TÒI - NGHIÊN CỨU:
Mổ tim
- Thành ngăn tim dày, mỏng có giống nhau không? Thành nào dày nhất, mỏng nhất?
- Bên trong tim có van không?
- Cấu tạo trong của tim phù hợp với chức năng như thế nào?
Cấu tạo trong của tim
TÂM NHĨ PHẢI
TÂM THẤT TRÁI
Bước 1: NÊU VẤN ĐỀ
Tim có cấu tạo trong như thế nào để phù hợp với chức năng của nó?
Bước 3: THIẾT KẾ PHƯƠNG ÁN THỰC NGHIỆM:
Phương án mổ tim
Bước 4: THỰC NGHIỆM TÌM TÒI - NGHIÊN CỨU:
Mổ tim
Bước 5: KẾT LUẬN - HỆ THỐNG HOÁ KIẾN THỨC

- Thành ngăn tim dày, mỏng có giống nhau không? Thành nào dày nhất, mỏng nhất?
- Bên trong tim có van không?
- Cấu tạo tim có phù hợp với chức năng hay không?
Hoạt động hình thành kiến thức mới.
GV nêu vấn đề: Tại sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi?
HS quan sát hình 17.3 SGK/56
GV chia nhóm và phát giấy A0 cho các nhóm. Y/c các nhóm thảo luận trong thời gian 2 phút.

Năng lực tự học, giải quyết vấn đề,
tư duy sáng tạo, ngôn ngữ, hợp tác, tính toán, kiến thức sinh học.
Hoạt động hình thành kiến thức mới.
GV: Yêu cầu các nhóm báo cáo theo kết quả đã thu thập:
Nhóm 1: Kể tên các bệnh về tim và biểu hiện một số bệnh thường gặp.
Nhóm 2: Kể tên các tác nhân gây bệnh cho tim, phân tích tác hại của một số tác nhân thường gặp.
Nhóm 3: Trong vai là báo cáo viên y tế, em hãy đề xuất các biện pháp để có một trái tim khoẻ mạnh.
GV: Tổng kết, đánh giá về phương pháp tiến hành, nội dung và kết quả của các vấn đề đã được nghiên cứu và trình bày của từng nhóm.
Tổ chức cho học sinh tự đánh giá hoặc đánh giá lẫn nhau về kết quả hoạt động của từng nhóm.
Năng lực tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự chủ, ngôn ngữ, hợp tác tính toán, kiến thức sinh học.
Cơm (gạo tẻ): 500g
Sữa bột: 50g
Thịt lợn ba chỉ: 500g
Trứng gà: 3 quả
Rau muống: 100g
- Cam: 200g
Quá nhiều prôtêin, mỡ.
Gây hại cho tim.
C. Tổng kết chủ đề và hướng dẫn học chủ đề tiếp theo.(4p)
1. Tổng kết chủ đề.

Một học sinh nam lớp 8 thường xuyên sử dụng khẩu phần ăn như sau:
Gây hại cho tim.
Ít vận động
C. Tổng kết chủ đề và hướng dẫn học chủ đề tiếp theo.(4phút)
1. Tổng kết chủ đề.
2. Hướng dẫn học chủ đề tiếp theo.
Tìm hiểu cấu tạo, các tác nhân gây hại cho mạch và cách phòng tránh.

Bảng tự học của chủ đề:
KẾT QỦA CẦN ĐẠT
Sau khi tham gia các hoạt động tổ chức thực hiện chủ đề, HS đã phát triển được các năng lực tiêu biểu:
- Năng lực tự học.
- Năng lực tư duy sáng tạo.
- Năng lực giải quyết vấn đề.
- Năng lực hợp tác theo nhóm.
- Năng lực kiến thức sinh học.
- Năng lực nghiên cứu khoa học.
XIN TRÂN TRọNG CảM ƠN CáC THầY CÔ GIáO