Bài 17. Tim và mạch máu

KIỂM TRA BÀI CŨ
* Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần cấu tạo và chức năng như thế nào?
I. CẤU TẠO TIM
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
Tim nằm ở vị trí nào trong cơ thể?
Tim có hình dạng gì?
- Tim nằm giữa 2 lá phổi, hơi lệch sang bên trái.
- Tim hình chóp, đỉnh quay xuống dưới, đáy hướng lên trên
I. CẤU TẠO TIM
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
1. Cấu tạo ngoài:
Cấu tạo ngoài của tim gồm những thành phần nào?
Màng tim: Bao bọc bên ngoài tim bằng mô liên kết và các mạch máu quanh tim
ĐM vành phải
ĐM vành trái
Màng tim
Cung ĐM
Tĩnh mạch chủ trên
I. CẤU TẠO TIM
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
1. Cấu tạo ngoài:
Tim được bao bọc bởi màng tim và các mạch máu quanh tim
2. Cấu tạo trong:
TTP
TTT
TNP
TNT
ĐMC
PHỔI
TMCT
TMCD
TMPHỔI
ĐMPHỔI
ĐMPHỔI
TẾ BÀO
Thảo luận nhóm(5phút)
Câu 1
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ các ngăn tim
Câu 2: Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua, dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ tim dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ tim mỏng nhất?
Câu 3: Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?
Bảng 17- 1 : Nơi máu được bơm tới từ
các ngăn tim
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
Tâm thất trái
Tâm thất phải
Động mạch chủ
Động mạch phổi
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
Căn cứ vào chiều dài quãng đường mà máu được bơm qua dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ dày nhất và ngăn tim nào có thành cơ mỏng nhất?
Thành cơ tâm thất trái có thành cơ dày nhất.
Thành cơ tâm nhĩ phải có thành cơ mỏng nhất.
→ Giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu đều có van để đảm bảo máu chỉ vận chuyển theo một chiều nhất định.
Van N-T
(2 lá)
Van Nhĩ– thất(3 lá)
Dự đoán xem giữa các ngăn tim và giữa tim với mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ bơm theo một chiều?
Van động mạch
TIM VÀ MẠCH MÁU
Bài 17:
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
Tim có
4 ngăn:
- Tim có các van tim giúp máu lưu thông theo 1 chiều

Tâm nhĩ phải ( thành cơ mỏng nhất)
Tâm nhĩ trái
Tâm thất phải
Tâm thất trái ( thành cơ dày nhất)
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
1. Cấu tạo ngoài:
2. Cấu tạo trong:
- Tim được cấu tạo bởi cơ tim và mô liên kết

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
1. Cấu tạo ngoài:
2. Cấu tạo trong:
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
Dày hơn tĩnh mạch
3 lớp: Biểu bì, cơ trơn, mô liên kết
1 lớp biểu bì
Hẹp
Rộng
Hẹp nhất
Có van
1 chiều
Nhỏ, phân
nhánh
nhiều
Dẫn máu từ tim
đến các cơ quan
với vận tốc và áp
lực lớn
Dẫn máu từ khắp
các tế bào về tim,
vận tốc và áp lực
nhỏ.

Tỏa rộng tới từng
tế bào của các mô
tạo ĐK trao đổi chất
với tế bào.
3 lớp: Biểu bì, cơ trơn, mô liên kết
Mỏng hơn động mạch
Mỏng nhất

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
1. Cấu tạo ngoài:
2. Cấu tạo trong:
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
Có 3 loại mạch máu: Động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
1. Cấu tạo ngoài:
2. Cấu tạo trong:
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM

→ Mỗi chu kì tim gồm 3 pha: Pha nhĩ co, pha thất co và pha dãn chung, kéo dài trong 0,8 giây.

Trong 1 chu kỳ tim:
TN làm việc ...... giây, nghỉ ..... giây
TT làm việc ....... giây, nghỉ ..... giây
Tim nghỉ hoàn toàn .......giây
Một phút có ........ chu kỳ co giãn tim (nhịp tim)
0,1
0,7
0,3
0,5
0,4
75
Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM

Một chu kì tim có mấy pha? Gồm những pha nào và một chu kì kéo dài trong mấy giây?


Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM
Tim co dãn theo chu kì. Mỗi chu kì gồm 3 pha kéo dài 0,8 giây: pha nhĩ co 0,1 giây, pha thất co 0,3 giây và pha dãn chung 0,4 giây.

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
I. CẤU TẠO TIM
II. CẤU TẠO MẠCH MÁU
III. CHU KÌ CO DÃN CỦA TIM
Trò chơi ô chữ
1
5
2
3
4
6
7
5
1. Loại mạch nào có thành dày nhất?
3
4
5
6
8
2
1
N
G
M
ạ
H
ộ
D
7
C
1
2
3
4
6
7
5
T
N
H
ĩ
T
H
ấ
2. Loại van nào giúp máu chảy một chiều từ tâm nhĩ xuống tâm thất?
3. Loại cơ nào cấu tạo nên cơ tim?
4. Chu kì co dãn
của tim kéo dài
trong mấy pha?
5. Ngaờn tim naứo coự thaứnh cụ daứy nhaỏt?
6. Lớp ngoài cùng của động mạch và tĩnh mạch được cấu tạo bởi loại mô nào?
6
7. Mười chu kì co dãn của tim kéo dài trong mấy giây?
3
4
5
1
2
M
G
I
Â
T
á
7
Y
4
5
6
7
8
1
2
3
9
i
ê
n
K
ế
m
ô
l
t
10
7
8
9
5
6
2
3
4
1
11
1
2
3
4
5
B
A
P
a
H
1
2
3
4
5
c
ơ
t
m
I
T
t
r
h
ấ
â
m
t
t
á
i
3
N
2
H
3
M
4
i
7
3
P
4
I
T
1
2
3
4
5
6
7
- Về nhà học bài và xem bài 18 Vận chuyển máu qua hệ mạch và vệ sinh hệ tuần hoàn.
- Làm bài tập SGK:
- Đọc mục em có biết?
DẶN DÒ

Bài 17:
TIM VÀ MẠCH MÁU
Van N-T
TT Trái
Cung ĐM
TM Chủ Trên
TN Trái
Van ĐM
ĐM Phổi
TM Phổi
Vách liên thất
TN Trái
TM Chủ Dưới
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Từ tâm nhĩ vào tâm thất
Từ tâm thất vào động mạch
Từ tĩnh mạch vào tâm nhĩ rồi vào tâm thất
Đóng
Đóng
Đóng
Mở
Mở
Mở
Bảng 17.2: Hoạt động của các van trong sự vận chuyển máu