Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

Phòng giáo dục Huyện kinh môn
trường THCS ........
Giáo viên dự thi : trÇn v¨n b×nh
* Phần cần ghi vào vở :
- Các đề mục.
- Khi nào có biểu tượng xuất hiện.
quy định
?
1/ Có mấy loại điện tích? Những điện tích loại nào thìđẩy nhau, hút nhau?
2/ Dòng điện là gì? Dòng điện có những tác dụng gì?
3/ Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế như thế nào?
4/ Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch nối tiếp và trong đoạn mạch song song?
5. Sử dụng điện như thế nào để đảm bảo an toàn?
điện học
Chương III:
Tại sao lại có hiện tượng chớp và sấm sét trong thiên nhiên?
... tại sao lại có tiếng kêu lách tách khi cởi áo len, áo dạ vào những ngày hanh khô?
...Khi thổi vào mặt bàn bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió rất mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám ở cánh quạt?
Thí nghiệm 1: (hình 17.1ab SGKtr 48).
Bài 17 : sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t
I. Vật nhiễm điện.
Bước 2: Dùng miếng vải khô (lụa, len) cọ xát vào thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh nilông, mảnh phim nhựa.
Bước 1: Đưa một đầu thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh nilông, mảnh phim nhựa lại gần các vụn giấy, vụn nilông, quả cầu.
Bước 3: Đưa một đầu thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh nilông, mảnh phim nhựa đã cọ xát lại gần các vụn giấy, vụn nilông, quả cầu.
ư
Thí nghiệm a
Thí nghiệm b
Kết quả thí nghiệm 1:
?
Bài 17 : sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t
I. Vật nhiễm điện.
*/ Kết luận 1: Nhiều vật sau khi bị cọ xát các vật khác
có khả năng hút
Vậy các vật sau khi bị cọ xát có đặc điểm gì mà lại có thể hút được các vật khác?
a/ Thí nghiệm 1( Hình 17.1ab - SGK tr 48)
b/ Thí nghiệm 2( Hình 17.2- SGK tr 49)
? §äc th«ng tin SGK nªu c¸c b­íc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm 2.
Bước 2: Dùng mảnh len khô cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần , quan sát đèn của bút thử điện khi chạm vào mảnh tôn.
Bước 1: Đặt mảnh tôn áp sát trên mảnh phim nhựa chưa bị cọ xát, Chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng, quan sát đèn của bút thử điện.
*/ Kết luận 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng............... bóng đèn bút thử điện .
làm sáng
Các vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác hay làm sáng bóng đèn bút thử điện,
? Vậy có phải bất kì vật nào sau khi cọ sát đều nhiệm điện không.
c/ Thí nghiệm bổ xung:
HD: Làm tương tự thí nghiệm 1 thay ( thước nhựa, thanh thuỷ tinh, manh nilông, mảnh phim nhựa) bằng đũa tre, thanh thép.
?
Vậy một vật có tính chất gì gọi là vật nhiễm điện?
gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích( vật bị nhiễm điện).
Nhiều vật sau khi cọ xát có tính chất gì?
C1:
Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt là những ngày hanh khô, khi chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?
Khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc cọ xát vào nhau, cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
?
Bài 17 : sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t
I- Vật nhiễm điện.
II- Vận dụng.
Khi thổi trên mặt bàn, luồng gió thổi làm bụi bay đi. Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với không khí và bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút các hạt bụi có trong không khí ở gần nó. Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh nhất nên nhiễm điện nhiều nhất nên hút bụi mạnh nhất và bụi bám ở mép cánh quạt nhiều nhất.
?
C2:
Khi thổi vào mặt bàn , bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí?
II- Vận dụng.
có thể em chưa biết
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh chớp chói loà. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa điện giữa đám mây và mặt đất)
Qua bài học hôm nay cần ghi nhớ điều gì?
* Trong các phân xưởng dệt vải, người ta treo các tấm kim loại nhiễm điện. Tại sao lại như vậy?

Trên các ô tô chở xăng, chất nổ, người ta phải treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống mặt
đường. Tại sao ?

Sự nhiễm điện do cọ xát có ứng dụng gì trong đời sống và kỹ thuật?
* Trong các phân xưởng dệt vải, người ta treo các tấm kim loại nhiễm điện để hút các bụi vải.
* Khi các ô tô chở xăng, chất nổ bị cọ xát với không khí nên nhiễm điện, xăng hay chất nổ dễ bị cháy nên ta phải treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống mặt đường để truyền điện xuống đất.
?
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc ghi nhớ.
-Làm bài tập: 17.1; 17.2; 17.3; 17.4 / SBT
* Khi giải thích các hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế cần chỉ ra các vật nào cọ xát với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện.
* BT 17.1; 17.3: Khi làm thí nghiệm, lưu ý các vật nhiễm điện phải sạch, khô.
?