Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

CHƯƠNG III: ĐIỆN HỌC
Lớp 7

 Có mấy loại điện tích ? Những loại điện tích nào thì đẩy nhau, hút nhau?


 Dòng điện là gì ? Dòng điện có những tác dụng gì ?


 Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế như thế nào ?

Cường độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì trong đoạn mạch
nối tiếp và trong đoạn mạch song song?

 Sử dụng hiệu điện thế như thế nào để đảm bảo an toàn ?

BÀI 17: Sự Nhiễm Điện Do Cọ Xát
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN:
II. VẬN DỤNG:
Lớp 7
DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM:
Thước nhựa
Vụn giấy viết
Quả cầu xốp nhẹ
Lớp 7
Miếng vải khô
Thanh thủy tinh
Mảnh lụa
Mảnh len
Mảnh phim nhựa
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
1a . Đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy viết, các vụn nilông (hình 17.1a). Hãy quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra không?
Vụn giấy viết
Thước nhựa
Lớp 7
Không có hiện tượng gì xảy ra
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
1b . Đưa một đầu thước nhựa lại gần một quả cầu bằng nhựa xốp nhỏ treo bằng sợi chỉ mảnh (17.1b). Hãy quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra không?
Quả cầu xốp nhẹ
Thước Nhựa
Lớp 7
Không có hiện tượng gì xảy ra.
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Dùng miếng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi đưa lại gần vụn giấy. Có hiện tượng gì xảy ra với các mẩu giấy?
Vụn giấy viết
Miếng vải khô
Lớp 7
Thước nhựa sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Thước nhựa
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Dùng miếng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi đưa lại gần quả cầu xốp. Có hiện tượng gì xảy ra với quả cầu?
Quả cầu xốp nhẹ
Miếng vải khô
Lớp 7
Thước nhựa sau khi bị cọ xát hút được quả cầu xốp.
Thước nhựa
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Quả cầu xốp nhẹ
Mảnh lụa
Lớp 7
Thanh thủy tinh sau khi bị cọ xát hút được quả cầu xốp.
Thanh thủy tinh
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Vụn giấy viết
Mảnh lụa
Lớp 7
Thanh thủy tinh sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Thanh thủy tinh
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Vụn giấy viết
Mảnh len
Lớp 7
Mảnh phim nhựa sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Mảnh phim nhựa
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
Quả cầu xốp nhẹ
Mảnh len
Lớp 7
Mảnh phim nhựa sau khi bị cọ xát hút được quả cầu xốp.
Mảnh phim nhựa
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
3. Kết quả sau khi quan sát được ở các vật là:.
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Hút
Lớp 7
Kết luận 1:
Chọn cụm từ thích hợp trong khung để điền vào trống:
Có khả năng đẩy  Không đẩy và
không hút
Có khả năng hút  Vừa đẩy vừa hút

Nhiều vật sau khi bị cọ xát…………………..các vật khác.
Có khả năng hút
Lớp 7
I. Vật nhiễm điện :
Thí nghiệm 2:
Thoạt đầu, chuẩn bị một mảnh phim nhựa chưa bị cọ xát, sao cho khi chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng được bố trí như hình 17.2 thì đèn bút thử điện không sáng.
Sau đó dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần và quan sát kỹ đèn của bút thử điện khi chạm vào mảnh tôn.

Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác.
Lớp 7
 Đèn của bút thử điện sáng
Kết luận 2:
Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng ……………bóng đèn bút thử điện
Làm sáng
Các vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc làm sáng bóng đèn bút thử điện được gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
Lớp 7
Lớp 7
II. Vận dụng:
C1: Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt là những ngày hanh khô, khi chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra ?
Tại vì khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc sẽ cọ xát vào nhau. Cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện. Do đó tóc bị lược nhựa kéo thẳng ra.
C2: Khi thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lai có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt là ở mép cánh quạt chém vào không khí ?
Khi thổi bụi trên mặt bàn, luồng gió thổi làm bụi bay đi. Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với không khí và bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút các hạt bụi có trong không khí ở gần nó. Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh nhất nên nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám ở mép cánh quạt nhiều nhất.
C3: Vào những ngày thời tiết khô ráo, lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng. Giải thích tại sao?
Khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, chúng bị cọ xát và nhiễm điện. Vì thế chúng hút các bụi vải.
Lớp 7
 Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng hút các vật khác.
 Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện.
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
 Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả năng hút các vật khác .
GHI NHỚ
Lớp 7