Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

nhiệt liệt chào mừng ban giám khảo
và các em học sinh!
Chương III: điện học
1. Cú m?y lo?i di?n tớch? Nh?ng di?n tớch lo?i n�o thỡ d?y nhau, hỳt nhau?
2. Dũng di?n l� gỡ? Dũng di?n cú nh?ng tỏc d?ng gỡ?
3. Do cu?ng d? dũng di?n v� hi?u di?n th? nhu th? n�o?
4. Cu?ng d? dũng di?n v� hi?u di?n th? cú d?c di?m gỡ trong do?n m?ch n?i ti?p v� trong do?n m?ch song song?
5. S? d?ng di?n nhu th? n�o d? d?m b?o an to�n?
Tại sao lại có hiện tượng chớp và sấm sét trong thiên nhiên?
... hay tại sao lại có hiện tượng khác thường khi cởi áo ngoài bằng len, dạ, đặc biệt là áo len cổ lọ vào những ngày hanh khô?
I. Vật nhiễm điện
1/ Thí nghiệm 1
Các em quan sát hình vẽ và tìm những thông tin trong sgk, hãy cho thầy biết để làm TN cần những dụng cụ gì?
Hãy dự đoán xem khi đưa một đầu thước nhựa ( thanh thủy tinh) lại gần các vụn giấy viết, hoặc quả cầu bằng nhựa xốp thì có hiện tượng gì xảy ra không?
Tiết 19:
bài 17 Sự nhiễm điện do cọ xát
Vải khô
Vải khô
Kết quả thí nghiệm 1:
Thước nhựa
Thanh thủy tinh
Kết quả thí nghiệm 1:
?
Kết luận 1: Nhiều vật sau khi bị cọ xát
............................... các vật khác.
có khả năng hút
. có khả năng đẩy . không đẩy và không hút
. . vừa đẩy vừa hút
Tại sao nhiều vật sau khi bị cọ xát lại có thể hút được các vật khác?
2. Thí nghiệm 2
Bước 1: Chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng
đã được áp sát vào mảnh phim nhựa. Xem bóng đèn bút thử điện có lóe sáng không?
Bước 2: Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa
nhiều lần. Khéo léo thả tấm tôn lên mảnh phim nhựa
Bước 3: Sau đó chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng.
Tiết 19
bài 17: Sự nhiễm điện do cọ xát
hãy dự đoán xem hiện tượng gỡ xảy ra với bóng đèn của bút thử điện ?
Hình 17.2
Tấm tôn phẳng
Mảnh phim nhựa
2. Thí nghiệm 2
* Kết luận 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả
năng ................. bóng đèn bút thử điện.
làm sáng
I. Vật nhiễm điện.
1. Thí nghiệm 1
*Kết luận 1: Nhiều vật sau khi bị cọ xát
.............................. các vật khác.
có khả năng hút
Các vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc
có khả năng làm sáng bóng đèn của bút thử điện được
gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
?
Tiết 19
bài 17: Sự nhiễm điện do cọ xát
3. Kết luậnchung
Tại sao nhiều vật sau khi bị cọ xát lại có thể hút được các vật khác?
Vỡ sau khi cọ sát các vật đó trở thành các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tớch.
Qua bài học hôm nay cần ghi nhớ điều gì?
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả nang
hút các vật khác.
II.vận dụng
1. Bài 1: (C1/SGK)
Giải thích tại sao vào những
ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt
là những ngày hanh khô,
khi chải đầu bằng lược nhựa,
nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút
kéo thẳng ra?
Khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc cọ xát vào
nhau, cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện.
Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
?
2. Bài 2: (C2/SGK)
Khi thổi trên mặt bàn, luồng gió thổi làm bụi bay đi.
Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với không khí
và bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút các hạt bụi có
trong không khí ở gần nó.
Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh
nhất nên nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh
quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám ở mép cánh quạt
nhiều nhất.
?
II.vận dụng
Khi thổi vào mặt bàn, bụi bay đi.
Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một
thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt,
đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí?
3. Bài 3: (C3/SGK)
Vào những ngày thời tiết khô ráo, lau chùi gương
soi, kính cửa sổ hay màn hình ti vi bằng khăn bông
khô thì vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng, thậm
chí có thể có bụi nhiều hơn vì:
Thủy tinh sạch và sáng hơn, dễ bắt bụi.
B. Sau khi cọ xát thủy tinh bị nhiễm điện mạnh
và hút nhiều bụi hơn.
C. Trời hanh khô có nhiều bụi hơn.
D. Những ngày hanh khô càng nhiều bụi mà
thủy tinh lại được chùi sạch.
?
II.vận dụng
có thể em chưa biết
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không
khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh chớp chói loà. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa điện giữa đám mây và mặt đất)
Vậy sự nhiễm điện do cọ xát có ứng dụng gì trong đời sống và kỹ thuật?
* Trong các phân xưởng dệt vải, người ta treo các
tấm kim loại nhiễm điện.
* Công nghệ sơn tĩnh điện.
* Trên các ô tô chở xăng, chất nổ, người ta phải
treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống
mặt đường.
*Vỏ máy bay được sơn một lớp sơn đặc biệt làm
giảm ma sát khi bay, nhưng tới khi hạ cánh máy bay
vẫn có hệ thống tiếp đất cùng với bánh để phóng điện
tích trên máy bay trước khi hành khách xuống và khi
tiếp nhiên liệu .
ứng dụng thực tế
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc ghi nhớ.
Làm bài tập: 17.1; đến 17.9/ SBT
* Khi giải thích các hiện tượng nhiễm điện do
cọ xát trong thực tế cần chỉ ra các vật nào cọ xát
với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện.
* BT 17.1; 17.3: Khi làm thí nghiệm, lưu ý các
vật nhiễm điện phải sạch, khô.
?
chân thành cảm ơn các thầy cô giáo
và các em học sinh!