Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
Người thể hiện: Lam Thanh nhung
Vải khô
Trường THCS Long TH?I
Bài giảng Vật lý 7
Chương III: điện học
1. Cú m?y lo?i di?n tớch? Nh?ng di?n tớch lo?i n�o thỡ d?y nhau, hỳt nhau?
2. Dũng di?n l� gỡ? Dũng di?n cú nh?ng tỏc d?ng gỡ?
3. Do cu?ng d? dũng di?n v� hi?u di?n th? nhu th? n�o?
4. Cu?ng d? dũng di?n v� hi?u di?n th? cú d?c di?m gỡ trong do?n m?ch n?i ti?p v� trong do?n m?ch song song?
5. S? d?ng di?n nhu th? n�o d? d?m b?o an to�n?
... Hay tại sao lại có những tiếng lách tách khi cởi áo ngoài bằng len,da hay sợi tổng hợp
Tại sao lại có hiện tượng sấm và chớp trong tự nhiên?
I. Vật nhiễm điện
1/ Thí nghiệm 1
Các em quan sát hình vẽ và tìm những thông tin trong sgk, hãy cho biết:
?TN cần những dụng cụ n�o?
? M?c dớch th?c hi?n thớ nghi?m.
? Cỏc bu?c ti?n h�nh thớ nghi?m.
Tiết 19:
bài 17 Sự nhiễm điện do cọ xát
DỤNG CỤ THÍ NGHIỆM:
Thước nhựa
Vụn giấy viết
Quả cầu xốp nhẹ
Miếng vải khô
Thanh thủy tinh
Mảnh lụa
Mảnh len
Mảnh phim nhựa
Mục Đích Thí Nghiệm
Quan sát hiện tượng xảy ra sau khi cọ sát đối với thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh phim nhựa.
Các Bước Tiến Hành Thí Nghiệm
Bước 1: Đưa lần lượt thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh phim nhựa lại gần các vụn giấy, quả cầu nhựa.
Bước 2: Cọ xát thước nhựa bằng miếng vải khô,cọ xát thanh thủy tinh bằng mảnh lụa, cọ xát mảnh phim nhựa bằng mảnh len.
Bước 3: Lần lượt đưa thước nhựa, thanh thủy tinh, mảnh phim nhựa đã cọ xát lại gần các vụn giấy, quả cầu nhựa. Quan sát hiện tượng.
1a . Đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy viết, các vụn nilông (hình 17.1a). Hãy quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra không?
Không có hiện tượng gì xảy ra
Đưa một đầu thước nhựa lại gần một quả cầu bằng nhựa xốp nhỏ treo bằng sợi chỉ mảnh (17.1b). Hãy quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra không?

Không có hiện tượng gì xảy ra
Vải khô
Dùng miếng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi đưa lại gần vụn giấy. Có hiện tượng gì xảy ra với các mẩu giấy?
Thước nhựa sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Vải khô
Quả cầu xốp nhẹ
Mảnh lụa
Thanh thủy tinh sau khi bị cọ xát hút được quả cầu xốp.
Thanh thủy tinh
Vụn giấy viết
Mảnh lụa
Thanh thủy tinh sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Thanh thủy tinh
Vụn giấy viết
Mảnh len
Mảnh phim nhựa sau khi bị cọ xát hút được các vụn giấy.
Mảnh phim nhựa
Quả cầu xốp nhẹ
Mảnh len
Mảnh phim nhựa sau khi bị cọ xát hút được quả cầu xốp.
Mảnh phim nhựa
Tiết 19. Sự nhiễm điện do cọ xát
Hút
hãy chọn cụm từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống:
Nhiều vật sau khi cọ xát ..... các vật khác.
Có khả năng hút
có khả năng đẩy
-có khả năng hút
-không đẩy và không hút
-vừa đẩy vừa hút
Kết luận 1:
2. Thí nghiệm 2
Bước 1: Chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng
đã được áp sát vào mảnh phim nhựa. Xem bóng đèn bút thử điện có lóe sáng không?
Bước 2: Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa
nhiều lần. Khéo léo thả tấm tôn lên mảnh phim nhựa
Bước 3: Sau đó chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng.
Tiết 19
bài 17: Sự nhiễm điện do cọ xát
hãy dự đoán xem hiện tượng gỡ xảy ra với bóng đèn của bút thử điện ?
Tấm tôn phẳng
Mảnh phim nhựa
Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần, hãy dự đoán xem hiện tượng gì xảy ra với bóng đèn của bút thử điện ?
Thí nghiệm 2
Hình 17.2
Tấm tôn phẳng
Mảnh phim nhựa
2. Thí nghiệm 2
* Kết luận 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả
năng ................. bóng đèn bút thử điện.
làm sáng
I. Vật nhiễm điện.
1. Thí nghiệm 1
*Kết luận 1: Nhiều vật sau khi bị cọ xát
.............................. các vật khác.
có khả năng hút
Các vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc
có khả năng làm sáng bóng đèn của bút thử điện được
gọi là các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
?
Tiết 19
bài 17: Sự nhiễm điện do cọ xát
3. Kết luậnchung
Tại sao nhiều vật sau khi bị cọ xát lại có thể hút được các vật khác?
Vỡ sau khi cọ sát các vật đó trở thành các vật nhiễm điện hay các vật mang điện tớch.
Qua bài học hôm nay cần ghi nhớ điều gì?
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả nang
hút các vật khác.
II.vận dụng
1. Bài 1: (C1/SGK)
Giải thích tại sao vào những
ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt
là những ngày hanh khô,
khi chải đầu bằng lược nhựa,
nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút
kéo thẳng ra?
Khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc cọ xát vào
nhau, cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện.
Do đó tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
?
2. Bài 2: (C2/SGK)
Khi thổi trên mặt bàn, luồng gió thổi làm bụi bay đi.
Cánh quạt điện khi quay cọ xát mạnh với không khí
và bị nhiễm điện, vì thế cánh quạt hút các hạt bụi có
trong không khí ở gần nó.
Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh
nhất nên nhiễm điện nhiều nhất. Do đó chỗ mép cánh
quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám ở mép cánh quạt
nhiều nhất.
?
II.vận dụng
Khi thổi vào mặt bàn, bụi bay đi.
Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một
thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt,
đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí?
II. Vận dụng
C3: Vào những ngày thời tiết khô ráo, lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô thì vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng. Giải thích tại sao?
Trả lời: Khi lau chùi gương soi,kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, chúng bị cọ xát và bị nhiễm điện. Vì thế chúng hút các bụi vải.
có thể em chưa biết
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không
khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh chớp chói loà. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa điện giữa đám mây và mặt đất)
Vậy sự nhiễm điện do cọ xát có ứng dụng gì trong đời sống và kỹ thuật?
* Trong các phân xưởng dệt vải, người ta treo các
tấm kim loại nhiễm điện.
* Công nghệ sơn tĩnh điện.
* Trên các ô tô chở xăng, chất nổ, người ta phải
treo một dây xích sắt và cho nó chạm xuống
mặt đường.
*Vỏ máy bay được sơn một lớp sơn đặc biệt làm
giảm ma sát khi bay, nhưng tới khi hạ cánh máy bay
vẫn có hệ thống tiếp đất cùng với bánh để phóng điện
tích trên máy bay trước khi hành khách xuống và khi
tiếp nhiên liệu .
ứng dụng thực tế
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc ghi nhớ.
Làm bài tập: 17.1; đến 17.9/ SBT
* Khi giải thích các hiện tượng nhiễm điện do
cọ xát trong thực tế cần chỉ ra các vật nào cọ xát
với nhau và biểu hiện của sự nhiễm điện.
* BT 17.1; 17.3: Khi làm thí nghiệm, lưu ý các
vật nhiễm điện phải sạch, khô.
?
chân thành cảm ơn các thầy cô giáo
và các em học sinh!