Bài 17. Sự nhiễm điện do cọ xát

Vì sao có hiện tượng sấm sét?
Vì sao bóng đèn điện lại sáng lên khi đóng công tắc?
Vì sao tóc lại bị lược nhựa hút và nhiều vấn đề khác như là tại sao chuông điện hoạt động được.?
Chương III:
ĐIỆN HỌC
Tại sao lại có sét nhỉ?
Tiết 19:
NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1:
1. Đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy,vụn nilong hoặc quả cầu xốp được treo bằng sợi chỉ mảnh. Hãy quan sát xem hiện tượng gì xảy ra?
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1:
1. Đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy,vụn nilong hoặc quả cầu xốp được treo bằng sợi chỉ mảnh. Hãy quan sát xem hiện tượng gì xảy ra?
Sau đó dùng miếng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi lần lượt làm như trên. Xem có hiện tượng gì xảy ra không?
Vải khô
Vải khô
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1
1. Đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy,vụn nilong hoặc quả cầu xốp được treo bằng sợi chỉ mảnh. Hãy quan sát xem hiện tượng gì xảy ra?
Sau đó dùng miếng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi lần lượt làm như trên. Xem có hiện tượng gì xảy ra không?
2. Làm thí nghiệm tương tự, thay thước nhựa bằng thanh thủy tinh được cọ xát với lụa, mảnh phim nhựa được cọ xát bằng len, ghi kết quả vào bảng SGK
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1:
Ghi kết quả quan sát được (hút hay đẩy) vào bảng dưới đây.
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
hút
Kết luận: Nhiều vật sau khi bị cọ xát ……………………………các vật khác.
có khả năng hút
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1:
Kết luận: Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác.
Thí nghiệm 2:
- Chuẩn bị một mảnh phim nhựa chưa cọ xát, sao cho khi chạm bút thử điện vào miếng tôn thì đèn của bút không sáng.
- Sau đó dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần và hãy quan sát kĩ bóng đèn của bút thử điện khi chạm vào tôn.
Thí nghiệm 2:
KL 2: Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng ………………..… bóng đèn bút thử điện.
làm sáng
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
Thí nghiệm 1:
Kết luận: Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác.
Thí nghiệm 2:
Kết luận 2: Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
Các vật bị cọ xát có khả năng hút các vật khác hoặc có thể làm bóng đèn của bút thử điện sáng. Các vật đó gọi là các vật bị nhiễm điện hay các vật mang điện tích.
Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách nào?
Vật bị nhiễm điện có những khả năng gì?
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
- Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách cọ xát vật đó với vật khác.
- Vật nhiễm điện có khả năng:
Hút các vật khác.
Làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
II. VẬN DỤNG
C1: Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt là những ngày hanh khô, khi ta chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?
=> Khi chải đầu thì lược cọ xát với tóc làm cho lược và tóc đều bị nhiễm điện.
Vì lược bị nhiễm điện nên nó hút tóc, kéo tóc thẳng ra.
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
- Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách cọ xát vật đó với vật khác.
- Vật nhiễm điện có khả năng:
Hút các vật khác.
Làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
II. VẬN DỤNG
C2: Khi ta thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí?
=> Khi hoạt động, cánh quạt quay nên nó cọ xát với không khí, cánh quạt bị nhiễm điện.
Khi bị nhiễm điện cánh quạt hút các bụi bẩn xung quanh nên có bụi bám vào cánh quạt.
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
- Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách cọ xát vật đó với vật khác.
- Vật nhiễm điện có khả năng:
Hút các vật khác.
Làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
II. VẬN DỤNG
C3: Vào những ngày thời tiết khô ráo, khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, ta vẫn thấy có bụi bám vào chúng. Giải thích.
=> Khi lau chùi thì gương soi, cửa kính, màn hình tivi cọ xát với khăn bông khô nên nó bị nhiễm điện.
Vì chúng bị nhiễm điện nên nó hút bụi xung quanh, nên ta vẫn thấy có bụi bám vào chúng.
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
- Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách cọ xát vật đó với vật khác.
- Vật nhiễm điện có khả năng:
Hút các vật khác.
Làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
II. VẬN DỤNG
Các xe chở bồn xăng khi chạy trên đường thường có một sợi dây xích sắt nối từ vỏ bồn xăng thả lê xuống mặt đường. Hãy giải thích?
- Khi các xe bồn chạy trên đường chúng đã bị cọ xát với không khí làm thùng xăng tích điện. Xe chạy càng nhanh , càng lâu thì điện tích sẽ càng nhiều và một lúc nào đó sẽ phóng điện.
- Để tránh tình trạng này, người ta đã gắn vào thùng xăng một sợi xích sắt để kéo lê dưới mặt đất nhằm truyền các hạt điện tích xuống đất. Nên không còn điện tích và sẽ không gây cháy nổ.
Tiết 19: NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN
- Có thể làm nhiễm điện một vật bằng cách cọ xát vật đó với vật khác.
- Vật nhiễm điện có khả năng:
Hút các vật khác.
Làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
II. VẬN DỤNG
Trong các phân xưởng dệt vải, người ta thường treo những tấm kim loại đã bị nhiễm điện ở trên cao. Việc làm đó có tác dụng gì? Biết rằng trong xưởng dệt có nhiều bụi vải bay lơ lửng.
=> Trong các phân xưởng dệt vải thường có nhiều bụi vải bay lơ lửng trong không khí, những bụi vải này có hại cho sức khỏe của công nhân. Những tấm kim loại nhiễm điện có tác dụng hút các bụi vải làm cho không khí trong xưởng dệt ít bụi hơn.
Dùng một tờ giấy để gần màn hình của tivi hoặc máy vi tính, tờ giấy bị hút vào. Do màn hình khi sử dụng đã bị nhiễm điện. Vì vậy khi làm việc lâu dài ở gần màn hình thì có hại cho sức khoả . Ta cần lưu ý:
+ Khi sử dụng máy tính phải để mắt cách màn hình ít nhất 50cm.
+ Không làm việc liên tục quá lâu trên máy tính
+ Dùng kính chắn màn hình (glass filter).
Tại sao lại có sét nhỉ?