Bài 17. Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 8A3
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Khi nào vật có cơ năng? Cơ năng của vật có thể tồn tại dưới những dạng nào?
Câu 2: Cho ví dụ về vật có cả động năng và thế năng.
Đáp án:
Câu 1: Khi một vật có khả năng thực hiện công thì vật đó có cơ năng. Cơ năng của vật có thể tồn tại dưới hai dạng: thế năng và động năng.
Câu 2: Ví dụ: Máy bay đang bay trên không trung.
Nước chảy từ trên đập cao xuống.
Tiết 22: Bài 17
SỰ CHUYỂN HÓA VÀ BẢO TOÀN
CƠ NĂNG
I. SỰ CHUYỂN HÓA CỦA CÁC DẠNG CƠ NĂNG:
1. Thí nghiệm 1: Quả bóng rơi
Hoạt động nhóm : Hãy quan sát thí nghiệm biểu diễn và hình 17.1 ghi lại vị trí của quả bóng đang rơi sau những khoảng thời gian bằng nhau, trả lời các câu hỏi C1, C2 , C3 , C4 vào phiếu học tập.
-A
-B
-A1
-A2
-A3
-A4
-A5
-A6
-A7
C1 Trong thời gian quả bóng rơi, độ cao của quả bóng ……. dần, vận tốc của quả bóng …..…. dần.
C1. Độ cao và vận tốc của quả bóng thay đổi thế nào trong thời gian quả bóng rơi?
giảm
tăng
C2. Thế năng của quả bóng …… dần, còn động năng của nó ……
C2. Thế năng và động năng của quả bóng thay đổi thế nào?
giảm
tăng
C3. Khi quả bóng chạm đất, nó nảy lên. Trong thời gian nảy lên, độ cao và vận tốc của quả bóng thay đổi thế nào? Thế năng và động năng của nó thay đổi thế nào?

C3. Trong thời gian nảy lên, độ cao của quả bóng ….. dần, vận tốc của nó ……. dần. Như vậy thế năng của quả bóng ……. dần, động năng của nó ….…. dần.
tăng
giảm
tăng
giảm
C4. Ở những vị trí nào (A hay B) quả bóng có thế năng, động năng lớn nhất; có thế năng, động năng nhỏ nhất?
C4. Quả bóng có thế năng lớn nhất khi ở vị trí …. và có thế năng nhỏ nhất khi ở vị trí ….
Quả bóng có động năng lớn nhất khi ở vị trí …. và có động năng nhỏ nhất khi ở vị trí …
A
B
B
A
B
A
C
2. Thí nghiệm 2: Con lắc dao động
Hoạt động nhóm : Hãy quan sát thí nghiệm biểu diễn và hình 17.2 về sự chuyển động của con lắc, trả lời các câu hỏi C5, C6 , C7 , C8 vào phiếu học tập.
C5. Vận tốc của con lắc tăng hay giảm khi:
a) Con lắc đi từ A về B:
b) Con lắc đi từ B lên C:
vận tốc tăng
vận tốc giảm
C6. Có sự chuyển hóa từ dạng cơ năng nào sang dạng cơ nào khi:
a) Con lắc đi từ A về B:
b) Con lắc đi từ B lên C:
Động năng sang thế năng
Thế năng sang động năng
C7. Thế năng lớn nhất: vị trí A,C;
Động năng lớn nhất: vị trí B.

C7. Ở những vị trí nào con lắc có thế năng lớn nhất, có động năng lớn nhất?
C8. Ở những vị trí nào con lắc có động năng nhỏ nhất, có thế năng nhỏ nhất? Các giá trị nhỏ nhất này bằng bao nhiêu?
C8. Động năng nhỏ nhất: vị trí A, C;
Thế năng nhỏ nhất: vị trí B.
Các giá trị nhỏ nhất này đều bằng 0.
3. Kết luận:
Động năng có thể chuyển hóa thành thế năng và ngược lại thế năng có thể chuyển hóa thành động năng.
II. BẢO TOÀN CƠ NĂNG
Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hóa lẫn nhau, nhưng cơ năng thì không đổi. Cơ năng được bảo toàn.
III. VẬN DỤNG
C9. Hãy chỉ ra sự chuyển hóa từ dạng cơ năng này sang dạng cơ năng khác trong các trường hợp sau:
a) Mũi tên được bắn đi từ chiếc cung.
b) Nước từ trên đập cao chảy xuống.
c) Ném một vật lên cao theo phương thẳng đứng.
C9. a) Thế năng sang động năng.
b) Thế năng sang động năng.
c) Khi ném vật lên cao, động năng chuyển hóa thành thế năng. Khi vật rơi xuống, thế năng chuyển hóa thành động năng.
CỦNG CỐ
1. Chỉ ra nhận xét đúng trong các nhận xét sau:
A. Trong quá trình cơ học, động năng của các vật được bảo toàn.
B. Trong quá trình cơ học, cơ năng của các vật được bảo toàn.
C. Trong quá trình cơ học, thế năng hấp dẫn của các vật được bảo toàn.
D. Trong quá trình cơ học, thế năng đàn hồi của các vật được bảo toàn.
2. Trường hợp nào dưới đây có sự chuyển hóa từ động năng sang thế năng và ngược lại? Chọn câu trả lời đúng nhất.
A. Vật rơi từ trên cao xuống nước.
B. Vật lăn từ trên đỉnh dốc xuống.
C. Vật được ném lên rồi rơi xuống.
D. Vật chuyển động trên mặt bàn nằm ngang.
GHI NHỚ
* Động năng có thể chuyển hóa thành thế năng, ngược lại thế năng có thể chuyển hóa thành động năng.
* Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hóa lẫn nhau, nhưng cơ năng được bảo toàn.
DẶN DÒ
Về nhà học bài, làm các bài tập trong sách bài tập.
Trả lời trước các câu hỏi và bài tập của bài 18: TỔNG KẾT CHƯƠNG I.
TIẾT HỌC ĐÃ KẾT THÚC.
CHÚC SỨC KHỎE QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM.