Bài 17. Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Người thực hiện: Phạm Thị Hồng
TIẾT 21. SỰ CHUYỂN HÓA VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNG
I. Sự chuyển hóa của các dạng cơ năng
1. Thí nghiệm 1. Quả bóng rơi
Hình bên ghi lại vị trí của quả bóng đang rơi sau những khoảng thời gian bằng nhau. Hãy quan sát và trả lời các câu hỏi sau.
C1. Trong thời gian quả bóng rơi, độ cao của quả bóng ...(1)... dần, vận tốc của quả bóng ...(2)... dần.
C2. Thế năng của quả bóng ...(1)... dần, còn động năng của nó ...(2)... dần.
A
B
A
B
Sự chuyển hóa của các dạng cơ năng
1. Thí nghiệm . Quả bóng rơi
C3: Trong thời gian nảy lên, độ cao của quả bóng .(1). dần, vận tốc của nó .(2). dần. Như vậy thế năng của quả bóng .(3.. dần, động năng của nó .(4). dần.
C4: Quả bóng có thế năng lớn nhất khi ở vị trí (1).. và có thế năng nhỏ nhất khi ở vị trí .(2).. - Quả bóng có động năng lớn nhất khi ở vị trí ...(3)... và có động năng nhỏ nhất khi ở vị trí .(4)..
TIẾT 21. SỰ CHUYỂN HÓA VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNG
Qua thí nghiệm 1, em hãy cho biết
- Khi quả bóng rơi, năng l­îng đã được chuyển hóa từ dạng nào sang dạng nào?
- Khi quả bóng nảy lên, năng l­îng đã chuyển hóa từ dạng nào sang dạng nào?
Khi quả bóng rơi, thế năng chuyển hóa thành động năng
- Khi quả bóng nảy lên, động năng chuyển hóa thành thế năng
Sự chuyển hóa của các dạng cơ năng
1. Thí nghiệm . Quả bóng rơi
TIẾT 21. SỰ CHUYỂN HÓA VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNG
Khi quả bóng rơi, thế năng chuyển hóa thành động năng
- Khi quả bóng nảy lên, động năng chuyển hóa thành thế năng
2. Thí nghiệm 2. Con lắc dao động
- Khi con lắc dao động năng lượng đã được chuyển hoá liên tục: Thế năng chuyển hoá thành động năng và động năng chuyển hoá thành thế năng
- Khi con lắc ở vị trí thấp nhất (vị trí cân bằng), thế năng đã chuyển hoá hoàn toàn thành động năng; khi con lắc ở vị trí cao nhất, động năng đã chuyển hoá hoàn toàn thành thế năng.
II. Bảo toàn cơ năng
Những thí nghiệm định lượng chính xác đã chứng tỏ: "Trong quá trình cơ học, động năng và thế năng có thể chuyển hóa lẫn nhau, nhưng cơ năng thì không đổi. Người ta nói cơ năng được bảo toàn"
III. Vận dụng
C9. Hãy chỉ ra sự chuyển hóa từ dạng cơ năng này sang dạng cơ năng khác trong các trường hợp sau:
a) Mũi tên được bắn đi từ chiếc cung
b) Nước từ trên đập cao chảy xuống
c) Ném vật lên cao theo phương thẳng đứng
Dòng nước có nhiều ưu thế về thế năng và động năng,
đặc biệt là những nơi thác ghềnh.