Bài 17. Một số giun đốt khác và đặc điểm chung của ngành Giun đốt

Bài 17: Một số giun đốt khác và đặc điểm chung của ngành giun đốt
I. Một số giun đất thường gặp
Ngành giun đốt, ngoài giun đất, con gặp một số đại diện khác có cấu tạo tương tự, sống trong môi trường nước ngọt và nước mặn
Đa dạng của ngành giun đốt
Cụm từ gợi ý:Đất, nước ngọt, nước mặn, nước lợ, tự do, chui rúc định cư, kí sinh,...
D?i di?n
Da d?ng
D?t ?m
Chui rỳc
Ký sinh
Nu?c l?
T? do
Nu?c ng?t
D?nh cu
Bài tập: Thảo luận và chọn từ gọi ý điền vào bảng sau
Mời các bạn thảo luận và cho thêm các đặc điểm của vài đại diện thuộc ngành giun đốt khác
Đa dạng của nghành giun đốt
Đất, lá cây
Tự do
Nước mặn
Tự do
Một số hình ảnh đại diện thuộc ngành giun đốt
Giun đất
Sa sùng
đỉa
rươi
Đỉa biển
vắt
Đỉa
Rươi
Giun đỏ
Giun đất
Giun đất

Giun đốt có khoảng trên 9 nghìn loài, sống ở nước mặn, nước ngọt, trong bùn, trong đất. Một số giun đốt sống ở cạn và kí sinh.
Kết luận:
II. Đặc điểm chung
Giun đốt thường có cơ quan di chuyển ở 2 bên mỗi đốt được gọi là chi bên.Chi bên có nhiều tơ thích nghi với bơi lội trong nước. Giun đốt phân bố ở các môi trường sống khác nhau như: nước ngọt, nước mặn, trong đất, trên cây (vắt), thích nghi với các lối sống khác nhau như: tự do, định cư, kí sinh, chui rúc trong đất ẩm... Do đó, 1 số cấu tạo cơ thể bị biến đổi đi như: chi bên, tơ tiêu giảm, thần kinh giác quan kém phát triển. Nhưng các loài giun đốt vẫn giữ đầy đủ đặc điểm chung của ngành.
Bài tập: Thảo luận, đánh dấu (?) và điền nội dung phù hợp để hoàn thiện bảng sau.
TT
Đại diện
Đặc điểm
?
?
?
?
O
O
O
O
























O
O
O
O
Thảo luận, rút ra các đặc chung của ngành Giun đốt? Trả lời
Các động vật thuộc ngành giun đốt có đặc điểm chung là: Cơ thể phân đốt, có khoang cơ thể chính thức, có hệ tuần hoàn, máu thường đỏ, di chuyển nhờ chi bên, tơ hoặc thành cơ thể, ống tiêu hóa phân hóa, hô hấp qua da hay bằng mang
Kết luận: Đặc điểm chung của giun đốt
+ Cơ thể dài phân đốt.
+ Có thể xoang
+ Hô hấp qua da hay mang.
+ Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ.
+ Hệ tiêu hóa phân hóa.
+ Hệ thàn kinh dạng chỗi hạch, giác quan phát triển.
+ Di chuển nhờ chi bên, tơ hay hệ cơ của thành cơ thể.
MỘT SỐ GIUN ĐỐT THƯỜNG GẶP
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA GIUN ĐỐT

Hãy tìm các đại diện giun đốt cho phù hợp với ý nghĩa thực tiễn của chúng:
- Làm thức ăn cho động vật khác:...................................................
- Làm cho đất trồng xốp thoáng:.....................................................
- Làm màu mỡ đất trồng:.................................................................
- Làm thức ăn cho cá:......................................................................
- Có hại cho động vật và con người:................................................
- Làm thức ăn cho con người:.........................................................
Rươi, giun đỏ
Giun đất
Giun đất
Rươi, giun đỏ
Đỉa
Rươi
Kết luận:
Lợi ích: Làm thức ăn cho người và động vật, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí, màu mỡ.
Tác hại: Hút máu người và động vật Gây bệnh

Ghi Nhớ
Giun đất (gồm : giun đất, rươi, đỉa, giun đỏ...) đa dạng về loài, lối sống và môi trường sống. Giun đốt có chung các đặc điểm như: cơ thể phân đốt, có thể xoang, ống tiêu hóa phân hóa, bắt đầu có hệ tuần hoàn, di chuyển nhờ chi bên, tơ hay hệ cơ của thành cơ thể, hô hấp qua da hay mang. Giun đốt có vai trò lớn đối vớ hệ sinh thái và đời sống con người.
Câu hỏi:
1. Hãy kể tên một số giun đốt khác mà bạn biết.
Trả lời
Vắt, Sà sùng, bông thùa, vắt,…
2. Để nhận biết các đại diện ngành giun đốt ở thiên nhiên cần dựa vào đặc điểm cơ bản nào?
Trả lời
Đặc điểm: cơ thể phân đốt; có hệ tuần hoàn; di chuyển nhờ chi bên, tơ hay hệ cơ của thành cơ thể; hô hấp qua da hay mang.
3. Vai trò thực tiễn của giun đốt thường gặp ở địa phương bạn?
Trả lời
Giun đất làm cho đất tăng độ phì nhiêu, rươi làm thức ăn cho người và cá, giun đỏ làm thức ăn cho cá.