Bài 17. Đồng bằng Nam Bộ

GV: Trần Văn Tài
PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO CHƠ GẠO
TRƯỜNG TIỂU HỌC HÒA ĐỊNH
ĐỊA LÍ LỚP 4
GV: TRẦN VĂN TÀI
Đồng bằng Bắc Bộ
do phù sa sông nào
bồi đắp neân ?
Kiểm tra bài cũ
Xác định vị trí trên bản đồ vaø neâu dieän tích đồng bằng Bắc Bộ.
Người dân ở đồng
bằng Bắc Bộ đã làm
gì để hạn chế lũ lụt ?
Th? sáu ngày 16 tháng 12 nam 2011
Địa lí
ĐỒNG BẰNG NAM BỘ
Thứ saùu ngày 16 tháng 12 năm 2011
Địa lí
HOẠT ĐỘNG I : Tìm hiểu
ĐỒNG BẰNG LỚN NHẤT NƯỚC TA
ĐỒNG BẰNG NAM BỘ
116
THẢO LUẬN NHÓM
CÁC NỘI DUNG SAU:

1. Đồng bằng Nam Bộ naèm ôû phía naøo cuûa nöôùc ta vaø do phuø sa cuûa caùc sông nào bồi đắp neân?

2. Em coù nhaän xeùt gì veà diện tích của ñồng bằng Nam Bộ( so với ñồng bằng BaécBộ)?

3. Kể tên và chỉ vị trí một số vùng trũng do ngaäp nöôùc của ñồng bằng Nam Bộ?

4. Nêu tên các loại đất có ở ñồng bằng Nam Bộ?
Đọc thông tin SGK trang 116 và
quan sát các hình SGK. Thảo luận nhóm 4
Sông Mê Công
Sông Đồng Nai
1.Đồng bằng Nam Bộ do phù sa của các sông nào bồi đắp?
Đồng bằng Nam Bộ do phù sa của hệ thống sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp.
Sông Tiền
Sông Hậu
2 .Dựa vào hai lược đồ trên, em hãy so sánh diện tích đồng bằng Nam Bộ và diện tích đồng bằng Bắc Bộ.
Lược đồ tự nhiên đồng bằng Bắc Bộ
Lược đồ tự nhiên đồng bằng Nam Bộ
Diện tích đồng bằng Nam Bộ gấp hơn ba lần đồng bằng Bắc Bộ. Đồng bằng Nam Bộ là đồng bằng lớn nhất cả nước.
Diện tích rộng khoảng 15 000km2
Diện tích rộng khoảng 45 000km2
Tìm và chỉ
vị trí một số
vùng trũng của
đồng bằng
Nam Bộ?
Đồng
Tháp Mười
KIÊN GIANG
CÀ MAU
3.
Một số vùng trũng ngập nước
ĐỒNG THÁP MƯỜI
KIÊN GIANG
CÀ MAU
Vùng trũng Đồng Tháp
4
CÁC LOẠI ĐẤT
ĐẤT PHÙ SA
ĐẤT CHUA PHÈN
ĐẤT NGẬP MẶN
Lăng mộ cụ Nguyễn Sinh Sắc
Một số hình ảnh về đồng bằng Nam Bộ.
RẠCH Ở ĐỒNG THÁP MƯỜI
RẠCH
Ở
THỚI
SƠN TIỀN GIANG
Một số hình ảnh về đồng bằng Nam Bộ.
Một số hình ảnh về đồng bằng Nam Bộ.
Rừng U Minh
�Thị xã Hà Tiên
Một số hình ảnh về đồng bằng Nam Bộ.
Một số hình ảnh về đồng bằng Nam Bộ.
Đồng Bằng Nam Bộ:
+ Do phù sa của hệ thống sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp.
+ Diện tích lớn gấp 3 lần Đồng Bằng Bắc Bộ.
+ Có nhiều vùng trũng ngập nước như: Đồng Tháp Mười, Kiên Giang, Cà Mau.
+ Ngoài đất phù sa màu mỡ, Đồng Bằng còn có nhiều đất phèn chua, đất mặn cần cải tạo.
Th? sáu ngày tháng 12 nam 2011
Địa lí
117
ĐỒNG BẰNG NAM BỘ
2.Nêu nhận xét về mạng lưới sông ngòi, ,kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ:……………
Thảo luận cặp đôi để
hoàn thành hai câu hỏi sau:
. 1.Tìm và kể tên một số sông
lớn, kênh rạch của đồng bằng
Nam boä……………
Sông Mê Công
Sông Đồng Nai
1.Tìm và kể tên một số sông lớn, , kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ:……………
2.Nêu nhận xét về mạng lưới sông ngòi, ,kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ:……………
1. Một số sông lớn, , kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ là: sông Mê Công, sông Đồng Nai, kênh Vĩnh Tế, kênh Phụng hiệp, kênh Rạch Sỏi, keânh Thaùp Möôøi.
2. Ở đồng bằng Nam Bộ có nhiều sông ngòi, kênh rạch nên mạng lưới sông ngòi, kênh rạch rất chằng chịt và dày đặc.
Kênh Vĩnh Tế
Kênh Phụng Hiệp
KENH RẠCH SOI
Kênh Tháp Mười
`
Mùa lũ ở đồng bằng sông Cửu Long
Hồ Dầu Tiếng
Hồ Trị An
Hồ chứa nước ở miền đông Nam Bộ
Hoạt động 3
CỦNG CỐ
RUNG CHUÔNG VÀNG
Câu 1 : Đồng bằng Nam Bộ là đồng bằng lớn thứ mấy của nước ta?
A. Thứ nhất
B. Thứ hai
C. Thứ ba
A. Thứ nhất
5
4
3
2
1
HẾT GIỜ
Câu 2 : Các loại đất chủ yếu có ở đồng bằng Nam Bộ là?
A. Đất cát, đất phù sa, đất phèn
B. Đất sét, đất phù sa, đất mặn
C. Đất phù sa, đất phèn, đất mặn
C. Đất phù sa, đất phèn, đất mặn
5
4
3
2
1
HẾT GIỜ
Câu 3 : Đồng bằng Nam Bộ được bồi đắp bởi những con sông nào?
A. Sông Tiền, sông Hậu
B. Soâng Cöûu Long, soâng Ñoàng Nai
C. Sông Hồng, sông Đồng Nai
B. sông Cöûu Long , Sông Đồng Nai,
5
4
3
2
1
HẾT GIỜ
Câu 4 : Đặc điểm hệ thống sông ngòi, kênh rạch của đồng bằng Nam Bộ :
A. Dày đặc, chằng chịt
B. Dày đặc, có ít kênh
C. Rất ít, có nhiều kênh rạch
A. Dày đặc, chằng chịt
5
4
3
2
1
HẾT GIỜ
a. H? Tr? An, h? Xu�n Huong
c . H? Tr? An, h? Ba B?
b. H? Tr? An, h? D?u Ti?ng
5. Ở Đông Nam Bộ, nhiều hồ lớn được xây dựng để cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt vào mùa khô như …………….,…………….
HẾT GIỜ
1
2
3
4
5
Câu 6 : Vì sao ở nước ta sông Mê Công lại có tên là Cửu Long?
A. Do ở đấy có chín con rồng.
B. Do truyền thuyết mà có.
C. Do nước sông đổ ra biển qua 9 cửa sông.
C. Do nước sông đổ ra biển qua 9 cửa sông.
5
4
3
2
1
HẾT GIỜ
Đồng bằng Nam Bộ nằm
ở phía nào của nước ta?
Ở phía Nam của nước ta
DẶN DÒ
Địa lí
ĐỒNG BẰNG NAM BỘ
I.Mục tiêu:
-Nêu được một số đặc điểm tiêu biểu về địa hình , đất đai, sông ngòi của đồng bằng Nam Bộ:
+ Đồng bằng Nam Bộ là đồng bằng châu thổ lớn nhất của cả nước,do phù sa của hệ thống sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp.
+ Đồng bằng Nam Bộ có hệ thống sông ngòi , kêdanh rạch chằng chịt.�ngoài đất phù sa mầu mỡ, còn có đất phèn , đất mặn.
HS chỉ được vị trí đồng bằng Nam Bộ, sông Tiền, sông Hậu, Đồng Tháp Mười, U Minh, Mũi Cà Mau trên bản đồ Việt Nam.
Tích hợp GDBVMT: Nắm được đặc điểm thiên nhiên mạng lưới sông ngòi dày đặc nên thường bị lũ lụt. Cần cải tạo đất chua mặn
-Có ý thức tôn trọng, bảo vệ các thành quả lao động của con người.

II.Đồ dùng dạy học:
Bản đồ thiên nhiên, hành chính Việt Nam. Tranh ảnh thiên nhiên
III.Các hoạt động dạy học :
2.Bài cũ: Đồng bằng Bắc Bộ
Đồng Bằng Bắc Bộ do phù sa nào bồi đắp nên?
Đồng bằng Bắc Bộ là đồng bằng lớn thứ mấy của nước ta ? Có diện tích là bao nhiêu ?
Chỉ trên bản đồ Việt Nam vị trí của Đồng bằng Bắc Bộ.

GV nhận xét, ghi điểm
3.Bài mới:
a.Giới thiệu:
Ở phía Nam nước ta có một đồng bằng rộng lớn. Đó là đồng bằng Nam Bộ
b.Nội dung:
+ Đồng bằng lớn nhất nước ta
Hoạt động1: Nhóm ( 4HS )
Mục tiêu: Trình bày được vị trí, nguồn gốc hình thành đặc điểm địa hình, đất đai của đồng bằng Nam Bộ.
- Chỉ vị trí đồng bằng Nam Bộ trên bản đồ tự nhiên VN
- Gv mở slide: 8
HS chỉ bản đồ
Hs lắng nghe.

Sử dụng bản đồ, Thảo luận

Quan sát bản đồ

Đọc nội dung thảo luận
Th?o lu?n theo nhĩm 4
Đại diện nhóm trình bày trước lớp.
HS trả lới ,HS kh�c nh?n x�t
1 HS chỉ bản đồ và xác định vị trí
đồng bằng Bắc Bộ
Slide 2;3
Nằm ở phía Nam của đất nước. Do phù sa sông Mê Công và sông Đồng Nai bồi đắp nên
- Là đồng bằng lơn nhất cả nước, có diện tích lớn gấp ba lần đồng bằng Bắc Bộ .
Phần Tây Nam Bộ(Đồng bằng sông Cửu Long ) có nhiều vũng trũng ngập nước như Đồng Tháp Mười ,Kiên Giang, Cà Mau.
- Đất phù sa màu mỡ. Đất mặn, đất phèn( đất chua)
? Tích hợp GDBVMT: Cần cải tạo đất chua mặn



Chỉ bản đồ nhận xét, bổ sung
Đàm thoại
HS nêu.
Chỉ trên bản đồ :Một số sông lớn: Sông Mê Công, sôngTiền, sông Hậu, Đồng Nai, Sài Gòn.
- Kênh Vĩnh Tế, Kênh Phụng Hiệp, kênh Rạch Sỏi, kênh Tháp mười .
-Sông Mê Công là một con sông lớn của thế giới bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua
nhiều nước và đổ ra biển Đông. Do sông đổ ra biển bằng chín cửa nên ở nước ta có tên là Cửu Long
1- Đồng bằ�ng Nam Bộ nằm ở phía nào của đất nước? Do phù sa của các sông nào bồi đắp nên?

GV chỉ sông Mê Công trên bản đồ thiên nhiên đây là một sông lớn của thế giới, đồng bằng Nam Bộ do sông Mê Công và sông Đồng Nai, bồi đắp nên.
2.So sánh diện tích đồng băng Bắc Bộ vơí đồng băng� Nam Bộ.

3. Nêu các loại đât� có ơ� đồng bằng Nam Bộ.

4.Kể tên và chỉ một số vị trí các vùng trũng do ngập nước ở đồng bằng Nam Bộ.


- Tìm và chỉ trên bản đồ Địa lí tự nhiên VN vị trí đồng bằng Nam Bộ, Đồng Tháp Mười, Kiên Giang, Cà Mau, một số kênh rạch
Chú ý: Chỉ sông thì chỉ xuôi theo dòng chảy của nước.
GV giới thiệu thêm m?t s? hình ?nh v? d?ng b?ng Nam B?

? Kết luận:
Slide 17;18
Slide 12
Slide 10
Slide 9
Slide 11
Slide 13,14,15
Slide 16
+ Maïng löôùi soâng ngoøi, keânh raïch chaèng chòt.
Hoaït ñoäng 2: Thaûo luaän nhoùm ñoâiâ:
Muïc tieâu:Trình baøy ñöôïc ñaëc ñieåm soâng ngoøi cuûa ñoàng baèng Nam Boä; ñaëc ñieåm cuûa soâng Meâ Coâng
- Quan saùt hình trong SGK vaø traû lôøi caâu hoûi cuûa muïc 2?
- Döïa vaøo SGK, neâu ñaëc ñieåm soâng Meâ Coâng, giaûi thích vì sao nöôùc ta soâng laïi coù teân laø Cöûu Long?
1.Neâu teân moät soá soâng lôn ,keânh raïch ôû ñoàng baèng Nam Boä.
Kieåm tra laïi

Cá nhân trao đổi theo gợi ý của SGK
-Do mùa lũ nước sông lên từ từ, không nhanh và đột ngột

Bồi đắp phù sa, cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt

-Xây hồ chứa nước, đào thêm kênh rạch để dẫn nước








+ Vì sao người dân ở đồng bằng Nam Bộ người dân không đắp đê ven sông?
? Tích hợp GDBVMT: Nắm được đặc điểm thiên nhiên mạng lưới sông ngòi dày đặc nên thường bị lũ lụt
+ Sông ở đồng bằng Nam Bộ có tác dụng gì?

Gv: Nhờ có Biển Hồ ở Cam-pu-chia chứa nước vào mùa lũ nên nước sông Mê Công lên xuống điều hoà. Nước lũ dâng cao từ từ( không lên nhanh và dữ dội như sông Hồng, ít gây thiệt hại về nhà cửa và cuộc sống nên người dân không đắp đê ven sông để ngăn lũ. Mùa lũ là mùa người dân được lợi về� đánh bắt cá. Nước lũ ngập đồng bằng còn có tác dụng chua rửa mặn cho đất và đất thêm phù sa do được phủ thêm phù sa.
GV mô tả thêm cảnh lũ lụt

+ Để khắc phục tình trạng thiếu nước ngọt vào mùa khô, người dân ở miền Đông Nam Bộ đã làm gì?
GV mô tả thêm cảnh

4.Củng cố Trò chơi Rung chuông vàng
Gv nêu luật chơi

Gọi HS dọc lại Ghi nhớ

5.Dặn dò: Về nhà học bàiChuẩn bị bài: Người dân ở đồng bằng Nam Bộ.
GV nh?n x�t ti?t h?c
Trình bày, nhận xét , bổ sung
Slide 19
Slide 20
Slide 21; 22; 23; 24; 25 ; 26;27; 28
Slide 29; 30
Slide 31
Cả lớp tham gia
HS quan sát
Về thăm Đồng Tháp , chúng ta sẽ trở về với thiên nhiên bỡi bầu không khí trong lành mát mẽ của những cánh đồng phì nhiêu, đi trên những chiếc xuồng ba lá trên sông rạch để tận hưởng hương thơm của hoa sen, các bạn sẽ đến với vườn quốc gia Tràm CHim ở Tam Nông ,Nơi có nhiều loài chim ,sếu quí hiếm . Ta đến với khu di tích lịch sử Mộ cụ Nguyễn Sinh Sắc ,Cha của Bác Hồ .


Tiền Giang là tỉnh đồng bằng , có bờ biển dài .Hằng năm đánh băt rất nhiều
tôm cá và hải sản,
Đất đai phì nhiêu, là vựa lúa của đồng bằng sông Cửu Long. Tiền giang là
nơi hội tựu đủ loại sản vật và hoa trái
nổi tiếng như vú sữa Lò rèn , Xoài cát Hòa Lộc, ổi Cái Bè, thanh long Chợ Gạo.
Các bạn đến khu du lịch Thới Sơn sẽ được chèo xuồng xuôi theo kênh rạch
ngoằn nghoèo giữa hai hàng dừa nước.
Đi bộqua nhũng vườn cây trái xum xuê . Bạn có cơ hội thưởng thức trái cây
và nghe đờn ca tài tử
1
2
3
4
5
1. Đồng bằng Nam Bộ gấp khoảng 3 lần đồng bằng Bắc Bộ về đặc điểm này.
2. Đây là loại đất có chủ yếu ở đồng bằng Nam Bộ.
3. Dõy l� m?t trong nh?ng t?nh ? d?ng b?ng Nam B?.
4. Đây là đồng bằng có diện tích lớn thứ hai của nước ta.
5. Tờn con sụng b?i d?p nờn d?ng b?ng Nam B? v� b?t d?u t? Trung Qu?c.
TRÒ CHƠI : Ô CHỮ
Dõy l� d?ng b?ng cú di?n tớch l?n nh?t c?a nu?c ta.