Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

Bài 17
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Chương 4. KIM LOẠI
Câu 2: Em hãy hoàn thành các phương trình hóa học sau đây :
a. .......... + Cl2  CuCl2
b. K + ......  K2S
Cu
2
S
t0
t0
Bài 17
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC
CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
1. Thí nghiệm 1:
 Cho đinh sắt vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch CuSO4
 Cho mẫu kim loại đồng vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch FeSO4


 Quan sát hiện tượng xảy ra trong hai ống nghiệm và nhận xét
 Nhận xét:
- Ống nghiệm 1: có chất rắn màu đỏ (đồng) bám trên đinh sắt. Sắt đẩy đồng ra khỏi dung dịch muối đồng.
- Ống nghiệm 2: không có hiện tượng. Đồng không đẩy được sắt ra khỏi dung dịch muối đồng.


 PTHH:
Fe (r) + CuSO4 (dd)  FeSO4 (dd) + Cu (r)

 Kết luận: Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng. Ta xếp: Fe, Cu
2. Thí nghiệm 2:
 Cho mẫu kim loại đồng vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch AgNO3
 Cho mẫu kim loại bạc vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch CuSO4

 Quan sát hiện tượng xảy ra trong hai ống nghiệm và nhận xét.

 Nhận xét:
- Ống nghiệm 1: có chất rắn màu xám (bạc) bám ngoài kim loại đồng. Đồng đẩy bạc ra khỏi dung dịch muối bạc.
- Ống nghiệm 2: không có hiện tượng. Bạc không đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối đồng.

 PTHH:
Cu (r) + 2AgNO3 (dd)  Cu(NO3)2 (dd) + 2Ag (r)
 Kết luận: Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc. Ta xếp: Cu, Ag

3. Thí nghiệm 3:
 Cho đinh sắt vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch HCl
 Cho mẫu kim loại đồng vào ống nghiệm 2 cũng đựng dung dịch HCl
 Quan sát hiện tượng xảy ra trong hai ống nghiệm và nhận xét
 Nhận xét:
- Ống nghiệm 1: có bọt khí thoát ra (H2)
- Ống nghiệm 2: không có hiện tượng gì.

 PTHH:
Fe (r) + 2HCl (dd)  FeCl2 (dd) + H2 (k)
 Kết luận: Sắt đẩy được hiđro ra khỏi dung dịch axit còn đồng thì không. Ta xếp: Fe, H, Cu

4. Thí nghiệm 4:
 Cho mẫu kim loại natri vào cốc 1 đựng nước cất
 Cho đinh sắt vào cốc 2 cũng đựng nước
cất
 Quan sát hiện tượng xảy ra trong hai cốc và nhận xét

 Nhận xét:
- Cốc 1: có bọt khí thoát ra (H2), mẫu natri nóng chảy
- Cốc 2: không có hiện tượng gì.

Cho dung dịch phenolphtalein và mẫu quỳ tím vào cốc 1.
 Quan sát hiện tượng xảy ra, nhận xét, viết PTHH
 Nhận xét: Dung dịch phenolphtalein không màu đổi sang màu hồng, giấy quì tím hóa xanh. Dung dịch tạo thành có tính chất của một bazơ (NaOH)
 PTHH :
2Na (r) + 2H2O (l)  2NaOH (dd) + H2 (k)
 Kết luận: Natri hoạt động hóa học mạnh hơn sắt. Ta xếp: Na, Fe
 Căn cứ vào kết quả của các thí nghiệm trên ta có thể xếp các kim loại hoạt động hóa học theo chiều giảm dần như thế nào ?
 Nhắc lại:
Thí nghiệm 1 xếp: Fe, Cu
Thí nghiệm 2 xếp: Cu, Ag
Thí nghiệm 3 xếp: Fe, H, Cu
Thí nghiệm 4 xếp: Na, Fe



 Kết luận chung: Xếp các kim loại hoạt động hóa học theo chiều giảm dần như sau: Na, Fe, H, Cu, Ag

 Bằng nhiều thí nghiệm khác nhau, người ta có thể xếp “dãy các kim loại hoạt động hóa học theo mức độ giảm dần” như sau :



K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au

(Khi nào may áo giáp sắt phải hỏi cô bạc vàng)

II. Dãy hoạt động hóa học của kim loại có ý nghĩa như thế nào?
K > Na >Mg >Al >Zn >Fe >Pb >(H) >Cu >Ag >Au


 - Mức độ hoạt động hóa học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải.
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
- Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4,...) giải phóng khí H2
- Kim loại đứng trước đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối (trừ Na, K...) .