Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

MÔN HÓA HỌC 9
Năm học 2009 - 2010
MÔN HÓA HỌC 9
Chọn các ý đúng trong các ý sau:
1. Kim loại có thể phản ứng với phi kim
2. Chỉ một số kim loại phản ứng được với dung dịch axit (H2SO4 loãng, HCl,...)
3. Tất cả các kim loại đều phản ứng được với dung dịch axit (H2SO4 loãng, HCl,...)
4. Kim loại hoạt động hoá học mạnh hơn (trừ Na, K, Ca,...) có thể đẩy kim loại hoạt động hoá học yếu hơn ra khỏi dung dịch muối
5. Tất cả các kim loại đều phản ứng được với muối
1
2
4
Chỉ một số kim loại phản ứng được với dung
dịch axit (H2SO4 loãng, HCl,...)
Kim loại hoạt động hoá học mạnh hơn (trừ Na,
K, Ca,...) có thể đẩy kim loại hoạt động hoá
học yếu hơn ra khỏi dung dịch muối
1. Thí nghiệm 1:
*) Thí nghiệm:
- Ống nghiệm 1: Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4
- Ống nghiệm 2: Cho dây đồng vào dung dịch FeSO4
*) Hiện tượng:
- Ống nghiệm 1: Có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt
- Ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì xảy ra
*) Nhận xét:
Sắt đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối đồng
Fe(r) + CuSO4(dd)  FeSO4(dd) + Cu(r)
(trắng xám) (xanh lam) (lục nhạt) (đỏ)
Đồng không đẩy được sắt ra khỏi dung dịch muối sắt
2. Thí nghiệm 2:
*) Thí nghiệm:
- Ống nghiệm 1: Cho dây đồng vào dung dịch AgNO3
- Ống nghiệm 2: Cho dây bạc vào dung dịch CuSO4
*) Hiện tượng:
- Ống nghiệm 1: Có chất rắn màu xám bám ngoài dây đồng
- Ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì xảy ra
3. Thí nghiệm 3:
*) Thí nghiệm:
- Ống nghiệm 1: Cho đinh sắt vào dung dịch HCl
- Ống nghiệm 2: Cho lá đồng nhỏ vào dung dịch HCl
*) Hiện tượng:
- Ống nghiệm 1: Có nhiều bọt khí thoát ra
- Ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì xảy ra
*) Nhận xét:
Sắt đẩy được hiđro ra khỏi dung dịch axit
Fe(r) + 2HCl(dd)  FeCl2(dd) + H2(k)
(lục nhạt)
Đồng không đẩy được hiđro ra khỏi dung dịch axit
4. Thí nghiệm 4:
*) Thí nghiệm:
- Cốc 1: Cho vào nước cất 1 mẩu Natri
- Cốc 2: Cho vào nước cất 1 chiếc đinh Sắt
Cho vào cả 2 cốc vài giọt dung dịch phenolphtalein
*) Hiện tượng:
- Cốc 1: Mẩu Natri nóng chảy thành giọt tròn chạy trên mặt nước và tan dần, dung dịch có màu đỏ
- Cốc 2: Không có hiện tượng gì xảy ra
Na, Fe, (H),Cu, Ag
Căn cứ vào kết quả của các thí nghiệm 1, 2, 3, 4 ta có thể sắp xếp các kim loại thành dãy theo chiều giảm dần mức độ hoạt động hoá học như thế nào?
Căn cứ vào kết quả của các thí nghiệm 1, 2, 3, 4 ta
có thể sắp xếp các kim loại thành dãy theo chiều
giảm dần mức độ hoạt động hoá học như sau:
K,
Mg,
Al,
Zn,
Pb,
,Au
(H)
DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA MỘT SỐ
KIM LOẠI:
Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần
THẢO LUẬN NHÓM
1. Cỏc kim lo?i du?c s?p x?p nhu th? n�o trong dóy ho?t d?ng hoỏ h?c c?a kim lo?i?
2. Kim lo?i ? v? trớ n�o ph?n ?ng du?c v?i nu?c ? di?u ki?n thu?ng sinh ra ki?m v� gi?i phúng khớ hidro?
3. Kim lo?i ? v? trớ n�o ph?n ?ng du?c v?i m?t s? dung d?ch axit (HCl, H2SO4 loóng,.)
4. Kim lo?i ? v? trớ n�o d?y du?c kim lo?i d?ng sau ra kh?i dung d?ch mu?i?
Mg, Al, Zn, Fe , Pb,
H
,Cu, Ag, Au
Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần
K, Na,
Phản ứng với
nước ở
điều kiện
thường
Phản ứng với dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng,…)
Kim loại đứng trước đẩy được kim loại đứng sau
ra khỏi dung dịch muối
Ý NGHĨA CỦA DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI CHO BIẾT:
1. Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải.
2. Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí hiđro.
3. Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng,…) giải phóng khí hiđro.
4. Kim loại đứng trước (trừ Na, K,…) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối.
BÀI TẬP
1. Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng
theo chiều hoạt động hoá học tăng dần:
a. K, Mg, Al, Fe, Cu b. Fe, Al, Cu, Ag, Zn
c. Mg, Au, Al, Na, Pb d. Ag, Cu, Fe, Al, Na
2. Cho các kim loại sau: Cu, Fe, Zn, K, Ag
a. Kim loại nào tác dụng được với nước ở điều kiện
thường?
b. Kim loại nào tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng?
c. Kim loại nào tác dụng được với dung dịch FeCl2?
Viết các PTHH xảy ra? (nếu có)
d
2. Cho các kim loại sau: Cu, Fe, Zn, K, Ag
a. Kim loại tác dụng được với nước ở điều kiện
thường: K
b. Kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng:
K, Zn, Fe


c. Kim loại tác dụng được với dung dịch FeCl2:
Zn

2K(r) + 2H2O(l)  2KOH(dd) + H2(k)
2K(r) + H2SO4(dd)  K2SO4(dd) + H2(k)
Zn(r) + H2SO4(dd)  ZnSO4(dd) + H2(k)
Fe(r) + H2SO4(dd)  FeSO4(dd) + H2(k)
Zn(r) + FeCl2(dd) ? ZnCl2(dd) + Fe(r)
Mg, Al, Zn, Fe , Pb,
K, Na,
H
,Cu, Ag, Au
1. Dóy ho?t d?ng hoỏ h?c c?a m?t s? kim lo?i:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe,Pb, (H), Cu, Ag, Au

2. í nghia dóy ho?t d?ng hoỏ h?c c?a kim lo?i
Qua bài, cần ghi nhớ những nội dung nào?
Học bài + Làm bài 1, 2, 3, 4, 5 SGK Hoá 9 (54)
Làm bài tập SBT Hoá 9 (T 17  T 20)
Bài 5 SGK (54):
Xác định kim loại nào trong hỗn hợp phản ứng được với dung dịch H2SO4 loãng
Đọc và nghiên cứu trước bài 18: “Nhôm”
+ Ôn tập kĩ tính chất hoá học của kim loại
+ Dãy hoạt động hoá học của kim loại
+ Chuẩn bị (theo nhóm): mỗi nhóm 2 dây nhôm
HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC Ở NHÀ