Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

Phòng gd & đt huyện Hoài đức
Trường thcs song phương

Người thực hiện : Nguyễn Hồng Phượng
hoá học : 9
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
Kiểm tra bài cũ
================================
Câu 1 : Nêu tính chất hoá học của kim loại
Mỗi tính chất viết một phương trình minh hoạ
Câu 2 : Hãy viết các phương trình hoá học biểu diễn các chuyển đổi sau đây:


Mg


MgSO4
(3)
(4)
(5)
(1)
(2)
Mg(NO3)2
MgCl2
MgO
MgS

Hoá học 9
Bài 17 : Tiết 23
DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
1. Thí nghiệm 1.
Cho 1 chiếc đinh sắt vào ống nghiệm 1 chứa dung dịch CuSO4

- Cho 1 mẩu dây Cu vào ống nghiệm 2 chứa dung dịch FeSO4
Các nhóm làm thí nghiệm và ghi lại hiện tượng quan sát được .
Viết PTHH xảy ra .
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
Thí nghiệm 1.


Hiện
tượng
PT
Có chất rắn màu nâu đỏ bám ngoài đinh sắt, màu xanh của dd nhạt dần.
Không có hiện tượng gì
Fe(r+CuSO4(ddFeSO4(dd+Cu(r)
Cu(r)+FeSO4(ddX
Nêu nhận xét cho thí nghiệm ở ống 1 và ống 2 ?
Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của Fe và Cu ?
Cho 1 chiếc đinh sắt vào ống nghiệm 1 chứa dung dịch CuSO4
- Cho 1 mẩu dây Cu vào ống nghiệm 2 chứa dung dịch FeSO4
Các nhóm làm thí nghiệm và ghi lại hiện tượng quan sát được . Viết PTHH xảy ra
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
Thí nghiệm 1.
Thí nghiệm 2.




- Cho 1 lá Cu vào ống nghiệm 1 chứa khoảng 2 ml dung dịch AgNO3
- Cho 1 mẩu dây Ag vào ống nghiệm 2 chứa khoảng 2 ml dung dịch CuSO4.
Nêu hiện tượng quan sát được ở ống nghiệm 1 và ống nghiệm 2 ?
Có chất rắn màu xám bám ngoài kim loại Cu, dd chuyển màu xanh nhạt
không có hiện tượng gì
ống 1
ống 2
Nêu nhận xét thí nghiệm ở ống 1 và ống 2 ?
Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của Cu và Ag ?
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
Thí nghiệm 1.
Thí nghiệm 2.
3. Thí nghiệm 3.


Cho dung dịch HCl vào ống nghiệm 3 chứa 1 chiếc đinh sắt
- Cho dung dịch HCl vào ống nghiệm 4 chứa 1 lá đồng
Các nhóm làm thí nghiệm và ghi lại hiện tượng quan sát được .
Viết PTHH xảy ra .
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào
3. Thí nghiệm 3.

Hiện
tượng
PT
Không có hiện tượng gì
Có nhiều bọt khí thoát ra, dd có màu lục nhạt
Nêu nhận xét thí nghiệm ở ống 3 và ống 4 ?
Fe(r)+ 2HCl  FeCl2(dd) + H2(k)
Cu(r) + HCl X
Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của Fe , Cu so với H ?

Cho dd HCl vào ống nghiệm 3 chứa 1 chiếc đinh sắt
- Cho dd HCl vào ống nghiệm 4 chứa 1 lá đồng
Các nhóm làm thí nghiệm - ghi lại hiện tượng . Viết PTHH xảy ra .
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
Thí nghiệm 1.
Thí nghiệm 2.
3. Thí nghiệm 3.
4. Thí nghiệm 4.

- Cho mẩu Na vào cốc 1 đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalêin.
- Cho một chiếc đinh sắt vào cốc 2 cũng đựng nước cất có nhỏ vài giọt dung dịch phenolphtalein.
Nêu hiện tượng quan sát được ở cốc 1 và cốc 2 ?
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
4. Thí nghiệm 4.

Cốc 1
Na chạy nhanh trên mặt nước, có khí thoát ra, dd có màu đỏ.
Không có hiện tượng gì
Cốc 2
Nêu nhận xét , thí nghiệm ở cốc 1 và cốc 2 ?
Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của Fe và Na ?
Nêu hiện tượng quan sát được ở cốc 1 và cốc 2 ?
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
Thí nghiệm 1.
Thí nghiệm 2.
3. Thí nghiệm 3.
4. Thí nghiệm 4.

Dựa vào kết quả thí nghiệm 1, 2, 3, 4 ta xếp các kim loại theo thứ tự như thế nào?
Na, Fe, H, Cu, Ag
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?


Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của kim loại Zn với Cu ?
Hãy so sánh độ hoạt động hoá học của kim loại Na và K ?
K
Mg
Na
Al
Ag
H
Cu
Au
Pb
Fe
Zn



→ Kết luận : Dãy hoạt động hoá học của một số kim loại

Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
II. Dãy hoạt động hoá học của kim loại có ỹ nghĩa như thế nào ?

K Na
Mg Al Zn Fe Pb
I
H
Cu Ag Au
Hãy cho biết mức độ hoạt động hoá học của các kim loại theo chiều từ trái sang phải như thế nào ?
- Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái sang phải
Vậy trong dãy này, kim loại nào mạnh nhất ,kim loại nào yếu nhất ?
Các kim loại ở vị trí nào phản ứng được với nước ở nhiệt độ thường ?
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với H2O ở nhiệt độ thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
Hãy cho biết các kim loại ở vị trí nào có thể đẩy được H2 ra khỏi dung dịch axit loãng ?
- Kim loại đứng trước H phản ứng với 1 số dung dịch axit
( HCl, H2SO4 loãng) giải phóng khí H2 .
Các kim loại này khi phản ứng với axit H2SO4 đ/nóng và HNO3 l, đ/n có giải phóng khí H2 không ?
Chú ý: Axit H2SO4 đ/n và axit HNO3 pư với hầu hết các kim loại kể cả 1 số kim loại đứng sau H2 nhưng không giải phóng khí H2 : VD : Cu + 2 H2SO4 →CuSO4 + SO2↑ +2 H2O
Vây hãy cho biết các kim loại ở vị trí nào thì đẩy được kim loại ra khỏi dd muối ?
- Kim loại đứng trước ( trừ Na, K,...) đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối .
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
II. Dãy hoạt động hoá học của kim loại có ỹ nghĩa như thế nào ?

K Na Mg Al Zn Fe Pb H Cu Ag Au
Chú ý :- Khoảng cách 2 kim loại càng xa nhau thì phản ứng xảy ra càng dễ dàng hơn .
VD: Phản ứng của Mg + Cu(NO3)2 xảy ra dễ dàng hơn phản ứng của Pb + Cu(NO3)2
Nếu 1 kim loại ngâm trong hỗn hợp gồm 2 dung dịch muối thì xảy ra pư với dd muối của kim loại yếu hơn trước.
VD: kl Al ngâm trong hỗn hợp dd Cu(NO3)2, AgNO3 thì xảy ra pư Al+ AgNO3 trước sau đó mới có pư: Al + Cu(NO3)2.
↔ Có thể tách được nhiều kim loại như: Cu, Ag, Au ,... ra khỏi dung dịch muối
+ Từ kim loại Zn trở đi thì ôxit của nó mới bị khử
VD: ZnO + H2 Zn + H2O
Al2O3 + H2 không pư
Tiết 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
I. Dãy hoạt động hoá học của kim loại được xây dựng như thế nào ?
II. Dãy hoạt động hoá học của kim loại có ỹ nghĩa như thế nào ?

K Na Mg Al Zn Fe Pb H Cu Ag Au
Vậy dãy hoạt động hoá học của một số kim loại có ỹ nghĩa gì ?
- Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái sang phải
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với H2O ở nhiệt độ thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
- Kim loại đứng trước H phản ứng với 1 số dung dịch axit
( HCl, H2SO4 loãng) giải phóng khí H2 .
- Kim loại đứng trước ( trừ Na, K,...) đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối .
Vậy qua bài học hôm nay các em cần nắm được những vấn đề gì ?
Củng cố
- Dãy hoạt động hoá học của kim loại
-
- Ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học
K Na Mg Al Zn Fe Pb H Cu Ag Au
- Mức độ hoạt động của các kim loại giảm dần từ trái qua phải.
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với H2O ở nhiệt độ thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
Kim loại đứng trước H phản ứng với 1 số dung dịch axit
( HCl, H2SO4 loãng) giải phóng khí H2 .
Kim loại đứng trước ( trừ Na, K,...) đẩy được kim loại
đứng sau ra khỏi dung dịch muối .
Bài tập
BÀI 1 : Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp
theo đúng chiều hoạt động hoá học tăng dần?
a : K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe.
b : Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn
c : Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K
d : Mg, K, Cu, Al, Fe
Đáp án : C
10
Bài tập
BÀI 2 : Cho các cặp chất sau, cặp chất nào có phản ứng hoá học xảy ra . Viết PTHH minh hoạ
a. Nhôm + axit clohiđric
Bạc + axit sunfuric
b.Kẽm + nước
Kali + nước
c.Magiê + dd đồng sunfat
sắt + kẽm sunfat

a. 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 ↑
Ag + H2SO4 ( l ) → X
b. Zn + H2O → X
2K +2 H2O → 2 KOH + H2 ↑
c. Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu ↓
Fe + ZnSO4 → X
Bài tập về nhà
- Học nội dung bài học
Làm bài tập : 2,3,4,5 / SGK trang 54
Ch�n th�nh c�m �n
Các thầy cô giáo đã tới dự giờ hôm nay!