Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

CH�O M?NG C�C TH�Y CƠ GI�O V? D? GI? THAM L?P
Gv: Lê Hồng Thiên
Trường THCS Hải Dương
Kiểm tra bài cũ
Câu 1 : - Kim loại có những tính chất hoá học nào ?
- Lấy thí dụ và viết các phương trình hoá học minh hoạ với kim loại magie
Câu 2 : Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra giữa các cặp chất sau đây :
a. Kẽm + Axít sunfuric loãng
b. Canxi + Clo
c. Natri + Lưu huỳnh
a. Tác dụng với Oxi:
D�p �n c�u 1
b. Tác dụng với phi kim khác
c. Tác dụng với axit
Mg + 2HCl  MgCl2 + H2
d. Tác dụng với dung dịch muối
Mg + CuSO4  MgSO4 + Cu
a. Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2
Đáp án câu 2
DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI
Dãy Hoạt động hoá học của kim loại giúp chúng ta:
- So sánh mức độ HĐHH của các kim loại khác nhau với nhau.
- Dự đoán được phản ứng của kim loại với các chất khác.
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
1. Thí nghiệm 1:
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4 và cho mẩu dây đồng vào dung dịch FeSO4
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4 và cho mẩu dây đồng vào dung dịch FeSO4
Sắt đẩy đồng ra khỏi dung dịch muối đồng .
Đồng không đẩy được sắt ra khỏi dung dịch muối sắt
Fe( r ) + CuSO4 (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
FeSO4 (dd )
Cu( r )
+
Trắng xám
Lục nhạt
Đỏ
Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng
Ta xếp sắt đứng trước đồng: Fe, Cu
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
1. Thí nghiệm 1: Fe(r) + CuSO4(dd) ? FeSO4(dd) + Cu(r)
2. Thí nghiệm 2:
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có chất rắn màu xám bám vào dây đồng .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch AgNO3 và mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch CuSO4
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch AgNO3 và mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch CuSO4
Đồng đẩy được bạc ra khỏi dung dịch muối .
Bạc không đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối
Cu( r ) + AgNO3 (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
Cu(NO3)2 (dd )
Ag( r )
+
2
2
Đỏ
Xanh lam
Xám
Không màu
Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc
Ta xếp đồng đứng trước bạc: Cu, Ag
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
2. Thí nghiệm 2: Cu(r) + 2AgNO3(dd) ? Cu(NO3)2(dd) + 2Ag(r)
1. Thí nghiệm 1:
3. Thí nghiệm 3:
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có nhiều bọt khí thoát ra .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm 1 và 2 riêng biệt đựng dung dịch HCl .
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm 1 và 2 riêng biệt đựng dung dịch HCl .
Sắt đẩy được Hidro ra khỏi dung dịch axít .
Đồng không đẩy được Hidro ra khỏi dung dịch axit .
Fe( r ) + HCl (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
FeCl2 (dd )
H2( k )
+
2
Trắng xám
Lục nhạt
Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn Hiđrô, đồng hoạt động hóa học yếu hơn Hiđrô
Ta xếp Fe, H, Cu
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
3. Thí nghiệm 3: Fe(r) + 2HCl(dd) ? FeCl2(dd) + H2(k)
1. Thí nghiệm 1:
2. Thí nghiệm 2:
4. Thí nghiệm 4:
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở cốc 1, mẩu natri nóng chảy thành giọt tròn chạy trên mặt nước và tan dần, dung dịch có màu đỏ .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho mẩu Natri và đinh sắt vào hai cốc 1 và 2 riêng biệt đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein .
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho mẩu Natri và đinh sắt vào hai cốc 1 và 2 riêng biệt đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein .
Natri phản ứng ngay với nước sinh ra dung dịch bazơ nên làm dung dịch phenolphtalein không màu đổi sang màu đỏ .
Sắt không phản ứng với nước để tạo ra dung dịch bazơ
Na( r ) + H2O (l )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
NaOH (dd )
H2( k )
+
2
2
2
Natri hoạt động hóa học mạnh hơn Sắt
Ta xếp Natri đứng trước Sắt: Na, Fe
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
4. Thí nghiệm 4: 2Na(r) + 2H2O(l) ? 2NaOH(dd) + H2(k)
1. Thí nghiệm 1:
2. Thí nghiệm 2:
3. Thí nghiệm 3:
Na, Fe, ( H ), Cu, Ag
Căn cứ vào kết quả thí nghiệm 1, 2, 3, 4, em hãy xếp các kim loại theo thứ tự như thế nào ?
Kết luận thí nghiệm
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
4. Thí nghiệm 4:
1. Thí nghiệm 1:
2. Thí nghiệm 2:
3. Thí nghiệm 3:
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
4. Thí nghiệm 4:
1. Thí nghiệm 1:
2. Thí nghiệm 2:
3. Thí nghiệm 3:
1.. Các kim loại được sắp xếp như thế nào trong dãy hoạt động hoá học ?

2.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với nước ở nhiệt độ thường ?

3.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với dung dịch axit giải phóng khí hidro ?

4.. Kim loại ở vị trí nào đẩy được kim loại khác ra khỏi dung dịch muối ?
Ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học của kim loại
Em hãy trả lời các câu hỏi sau :
Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải
Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit ( HCl, H2SO4 loãng … ) giải phóng khí H2
Kim loại đứng trước ( trừ Na, K… ) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối .
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au
 Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải
 Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
 Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit ( HCl, H2SO4 loãng … ) giải phóng khí H2
 Kim loại đứng trước ( trừ Na, K… ) đẩy kim loại khác ra khỏi dung dịch muối .
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
CỦNG CỐ
Câu 1 : Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hoá học tăng dần ?
A.. K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe
B.. Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn
C.. Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K
D.. Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe
E.. Mg, K, Cu, Al, Fe
Câu 2 : Dung dịch ZnSO4 có lẫn tạp chất là CuSO4 . Dùng kim loại nào sau đây để làm sạch dung dịch ZnSO4 . Hãy giải thích và viết phương trình hoá học .
A.. Fe
B.. Zn
C.. Cu
D.. Mg
Ghi nhớ
Ý nghĩa dãy hoạt động hóa học của kim loại
Học sinh xem trước bài 18 : "Nhơm"
Học sinh về nhà thực hiện các bài tập 3 và 4 trang 54 s�ch gi�o khoa .
D?n dị
KÍNH CH�C TH?Y CƠ
khỏe mạnh, hạnh phúc và
thành công
Và các em học sinh