Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

Đặng Hữu Hoàng
HÓA HỌC 9
BÀI GIẢNG
Chào mừng quý Thầy, Cô đến tham dự lớp 9 .
Kiểm tra bài cũ
Câu 1 : * Kim loại có những tính chất hoá học nào ?
* Lấy thí dụ và viết các phương trình hoá học minh hoạ với kim loại magie
Câu 2 : Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra giữa các cặp chất sau đây :
a.. Kẽm + Axít sunfuric loãng
b.. Canxi + Clo
c.. Natri + Lưu huỳnh
Dãy hoạt động hoá học
của kim loại
Tiết 23
Thời gian 1 tiết
Bài 17
Mục tiêu bài giảng
Biết được tính chất hoá học của kim loại nói chung : tác dụng của kim loại với phi kim loại, với dung dịch axít, với dung dịch muối .
Biết rút ra tính chất hoá học của kim loại bằng cách:
* Kiến thức đã học .
* Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng , giải thích và rút ra nhận xét .
* Từ phản ứng của một số kim loại cụ thể, khái quát hoá để rút ra tính chất hoá học của kim loại .
* Viết các phương trình hoá học biểu diễn tính chất hoá học của kim loại .
Mục lục bài học
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
II . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO ? .
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4 và cho mẩu dây đồng vào dung dịch FeSO4
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4 và cho mẩu dây đồng vào dung dịch FeSO4
Sắt đẩy đồng ra khỏi dung dịch muối đồng .
Đồng không đẩy được sắt ra khỏi dung dịch muối sắt
Fe( r ) + CuSO4 (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
FeSO4 (dd )
Cu( r )
+
Trắng xám
Lục nhạt
Đỏ
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
* Fe( r ) + CuSO4 ( dd ) FeSO4(dd ) + Cu ( r )
* Sắt hoạt động hoá học mạnh hơn đồng
* Ta xếp sắt đứng trước đồng : Fe, Cu
2.. Thí nghiệm 2
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có chất rắn màu xám bám vào dây đồng .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch AgNO3 và mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch CuSO4
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng dung dịch AgNO3 và mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng dung dịch CuSO4
Đồng đẩy được bạc ra khỏi dung dịch muối .
Bạc không đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối
Cu( r ) + AgNO3 (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
Cu(NO3)2 (dd )
Ag( r )
+
2
2
Đỏ
Xanh lam
Xám
Không màu
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
* Cu( r ) + 2AgNO3( dd ) Cu(NO3)2 (dd ) + 2Ag ( r )
* Đồng hoạt động hoá học mạnh hơn bạc .
* Ta xếp đồng đứng trước bạc : Cu, Ag
2.. Thí nghiệm 2
3.. Thí nghiệm 3
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở ống nghiệm 1, có nhiều bọt khí thoát ra .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm 1 và 2 riêng biệt đựng dung dịch HCl .
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm 1 và 2 riêng biệt đựng dung dịch HCl .
Sắt đẩy được Hidro ra khỏi dung dịch axít .
Đồng không đẩy được Hidro ra khỏi dung dịch axit .
Fe( r ) + HCl (dd )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
FeCl2 (dd )
H2( k )
+
2
Trắng xám
Lục nhạt
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
* Fe( r ) + 2HCl ( dd ) FeCl2 (dd ) + H2 ( r )
* Ta xếp sắt đứng trước hidro, đồng đứng sau hidro
* Fe, H, Cu
2.. Thí nghiệm 2
3.. Thí nghiệm 3
4.. Thí nghiệm 4
Quan sát thí nghiệm
Em hãy trình bày hiện tượng thí nghiệm trên ?
Ở cốc 1, mẩu natri nóng chảy thành giọt tròn chạy trên mặt nước và tan dần, dung dịch có màu đỏ .
Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra .
Cho mẩu Natri và đinh sắt vào hai cốc 1 và 2 riêng biệt đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein .
Hiện tượng thí nghiệm
Nhận xét thí nghiệm
Em có nhận xét gì về thí nghiệm trên
Cho mẩu Natri và đinh sắt vào hai cốc 1 và 2 riêng biệt đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein .
Natri phản ứng ngay với nước sinh ra dung dịch bazơ nên làm dung dịch phenolphtalein không màu đổi sang màu đỏ .
Sắt không phản ứng với nước để tạo ra dung dịch bazơ
Na( r ) + H2O (l )
Phương trình phản ứng hoá học trong ống nghiệm 1
NaOH (dd )
H2( k )
+
2
2
2
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
* 2Na( r ) + 2H2O ( l ) 2NaOH (dd ) + H2 ( k )
* Natri hoạt động hoá học mạnh hơn sắt .
* Ta xếp natri đứng trước sắt : Na, Fe
2.. Thí nghiệm 2
3.. Thí nghiệm 3
4.. Thí nghiệm 4
Na, Fe, ( H ), Cu, Ag
Căn cứ vào kết quả thí nghiệm 1, 2, 3, 4, em hãy xếp các kim loại theo thứ tự như thế nào ?
Kết luận thí nghiệm
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
1.. Thí nghiệm 1
2.. Thí nghiệm 2
3.. Thí nghiệm 3
4.. Thí nghiệm 4
Kết luận
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, ( H ), Cu, Ag, Au
Dãy hoạt động hoá học của một số kim loại
II . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO ? .
1.. Các kim loại được sắp xếp như thế nào trong dãy hoạt động hoá học ?

2.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với nước ở nhiệt độ thường ?

3.. Kim loại ở vị trí nào phản ứng với dung dịch axit giải phóng khí hidro ?

4.. Kim loại ở vị trí nào đẩy được kim loại khác ra khỏi dung dịch muối ?
Ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học của kim loại
Em hãy trả lời các câu hỏi sau :
Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải
Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit ( HCl, H2SO4 loãng … ) giải phóng khí H2
Kim loại đứng trước ( trừ Na, K… ) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối .
I . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO ?
Nội dung bài
II . DÃY HOẠT ĐỘNG HOÁ HỌC CỦA KIM LOẠI CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO ? .
* Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại giảm dần từ trái qua phải
* Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2
* Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit ( HCl, H2SO4 loãng … ) giải phóng khí H2
* Kim loại đứng trước ( trừ Na, K… ) đẩy kim loại khác ra khỏi dung dịch muối .
CỦNG CỐ
Câu 1 : Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hoá học tăng dần ?
A.. K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe
B.. Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn
C.. Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K
D.. Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe
E.. Mg, K, Cu, Al, Fe
Câu 2 : Dung dịch ZnSO4 có lẫn tạp chất là CuSO4 . Dùng kim loại nào sau đây để làm sạch dung dịch ZnSO4 . Hãy giải thích và viết phương trình hoá học .
A.. Fe
B.. Zn
C.. Cu
D.. Mg
Ghi nhớ
** Dãy hoạt động hoá học của một số kim loại :
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, ( H ), Cu, Ag, Au
** Ý nghĩa dãy hoạt động hoá học của kim loại
Học sinh xem trước bài 18 : " Nhơm "
Học sinh về nhà thực hiện các bài tập 3 và 4 trang 54 s�ch gi�o khoa .
Dặn dò
Bài học đã kết thúc
Thân ái chào các em