Bài 17. Dãy hoạt động hoá học của kim loại

TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM SÓC TRĂNG
HỘI THI ỨNG DỤNG CNTT NĂM 2012
GV: VÕ THỊ MỸ HẠNH
TỔ TỰ NHIÊN
KIỂM TRA BÀI CŨ
Dựa vào tính chất hóa học, hãy viết các phương trình hóa học biểu diễn các chuyển đổi sau đây:
Mg
MgO
MgSO4
Mg(NO3)2
MgCl2
MgS
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(1) Mg + Cl2 MgCl2
(2) 2Mg + O2 2MgO
(3) Mg + H2SO4 MgSO4 + H2
(4) Mg + 2AgNO3 Mg(NO3)2 + 2Ag
(5) Mg + S MgS
(2) 2Mg + O2 2MgO
(2) 2Mg + O2 2MgO
(2) 2Mg + O2 2MgO
(2) 2Mg + O2 2MgO
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO?
Thí nghiệm 1
Ống nghiệm 1: cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4.
Ống nghiệm 2: cho lá đồng vào dung dịch FeSO4.
Quan sát hiện tượng, nhận xét và viết phương trình hóa học.
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO?
Thí nghiệm 2
Ống nghiệm 1: cho mẩu dây đồng vào dung dịch AgNO3.
Ống nghiệm 2: cho mẩu dây bạc vào dung dịch CuSO4.
Quan sát hiện tượng, nhận xét và viết phương trình hóa học.
Cu + 2AgNO3 Cu(NO3)2 + 2Ag
Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc.
I. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO?
Thí nghiệm 3
Ống nghiệm 1: cho đinh sắt vào dung dịch HCl.
Ống nghiệm 2: cho lá đồng vào dung dịch HCl.
Quan sát hiện tượng, nhận xét và viết phương trình hóa học.
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
Ta xếp sắt đứng trước hidro, đồng đứng sau hidro: Fe, H, Cu.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO?
Thí nghiệm 4
Cốc 1: cho mẩu natri vào cốc có chứa sẵn nước cất (pha dd phenolphtalei).
Cốc 2: cho đinh sắt vào cốc có chứa sẵn nước cất (pha dd phenolphtalei).
Quan sát hiện tượng, nhận xét và viết phương trình hóa học.
2Na + 2H2O 2NaOH + H2
Natri hoạt động hóa học mạnh hơn sắt.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC ĐƯỢC XÂY DỰNG NHƯ THẾ NÀO?
Căn cứ vào kết quả của thí nghiệm 1, 2, 3, 4 hãy xếp các kim loại trên thành dãy hoạt động hóa học theo chiều giảm dần.
Na, Fe, H, Cu, Ag
Dãy hoạt động hóa học của một số kim loại:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài tập 1 sgk trang 54
Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hóa học tăng dần?
a) K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe;
b) Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn;
c) Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K;
d) Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe;
a) Mg, K, Cu, Al, Fe.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
II. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO?
Đọc thông tin đầu trang 54 sgk, kết hợp dãy hoạt động hóa học của kim loại cho biết:
Chiều biến đổi mức độ hoạt động hóa học của kim loại được sắp xếp như thế nào?
Kim loại ở vị trí nào phản ứng với nước ở nhiệt độ thường?
Kim loại ở vị trí nào phản ứng được với axit giải phóng khí hidro?
Kim loại ở vị trí nào đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
II. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI CÓ Ý NGHĨA NHƯ THẾ NÀO?
Trả lời
Chiều biến đổi mức độ hoạt động hóa học của kim loại được sắp xếp theo chiều tăng dần từ trái sang phải.
Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện thường.
Kim loại đứng trước H phản ứng được với axit giải phóng khí hidro.
Kim loại đứng trước (trừ Na, K, …) đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
Vận dụng
Cho các cặp chất sau:
a) Zn + HCl
b) Cu + HCl
c) Fe + CuSO4
d) Ag + CuSO4
e) Na + H2O
g) Mg + H2O
ZnCl2 + H2
2
Không xảy ra phản ứng
Không xảy ra phản ứng
Không xảy ra phản ứng
FeSO4 + Cu
2NaOH + H2
2
2
Những cặp chất nào xảy ra phản ứng? Viết các phương trình hóa học.
Bài 17. DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Bài tập 2 sgk trang 54
Dung dịch ZnSO4 có lẫn tạp chất CuSO4. Dùng kim loại nào sau đây để làm sạch dung dịch ZnSO4? Hãy giải thích và viết phương trình hóa học.
a) Fe
b) Zn
c) Cu
d) Mg
Chọn câu b) Zn. Vì có phản ứng:
Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
Nếu dùng dư Zn, Cu tạo thành không tan được tách ra khỏi dung dịch và thu được dung dịch ZnSO4 tinh khiết.
Bài tập 3 sgk trang 54
Viết các phương trình hóa học:
Điều chế CuSO4 từ Cu.
Điều chế MgCl2 từ mỗi chất: Mg, MgSO4, MgO, MgCO3.
(Các hóa chất cần thiết coi như có đủ)
Đáp án
Cho Cu tác dụng với H2SO4 đặc, nóng ta thu được CuSO4.
Cu + 2H2SO4 đặc, nóng CuSO4 + SO2 + 2H2O
b) Cho mỗi chất Mg, MgO, MgCO3 tác dụng với dd HCl; cho MgSO4 tác dụng với BaCl2 ta thu được MgCl2.
Mg + 2HCl MgCl2 + H2
MgO + 2HCl MgCl2 + H2O
MgS + 2HCl MgCl2 + H2S
MgSO4 + BaCl2 MgCl2 + BaSO4
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Bài tập 4 sgk trang 54
Hãy cho biết hiện tượng xảy ra khi cho
a) kẽm vào dung dịch đồng (II) clorua.
b) đồng vào dung dịch bạc nitrat.
c) kẽm vào dung dịch magie clorua.
d) nhôm vào dung dịch đồng clorua.
Viết các phương trình hóa học, nếu có.
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Đáp án
Có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt kẽm, màu xanh của dung dịch nhạt dần:
Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
b) Có chất rắn màu trắng bám vào bề mặt đồng, màu xanh lam xuất hiện trong dung dịch.
Cu + 2AgNO3 Cu(NO3)2 + 2Ag
c) Không có hiện tượng gì xảy ra.
b) Có chất rắn màu đỏ bám vào bề mặt nhôm, màu xanh của dung dịch nhạt dần.
Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/ Ghi ý nghĩa dãy hoạt động hóa học vào vở và học thuộc.
2/ Làm bài tập 5sgk trang 54.
3/ Soạn bài “Nhôm”
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Bài tập 5 sgk trang 54
Cho 10,5 gam hỗn hợp 2 kim loại Cu, Zn vào dung dịch H2SO4 loãng dư, người ta thu được 2,24 lít khí (đktc).
Viết phương trình hóa học.
Tính khối lượng chất rắn còn lại sau phản ứng.
Phương trình hóa học
Zn + H2SO4 loãng ZnSO4 + H2
b) Số mol khí H2
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Bài tập 5 sgk trang 54
Phương trình hóa học
Zn + H2SO4 loãng ZnSO4 + H2
b) Số mol khí H2
Khối lượng chất rắn còn lại sau phản ứng là
mCu = mhỗn hợp – mFe = 10,5 – 5,6 = 4,9 (gam)