Bài 16. Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết

1
Trường THCS Chu Mạnh Trinh – Văn Giang – Hưng Yên
Môn: Sinh học 8
GV: Nguyễn Thị Phương Thúy
Các tế bào máu
Máu lỏng
Tiểu cầu
Bạch cầu
Hồng cầu
Enzim
Vỡ
Chất sinh
Tơ máu
Huyết tương
Ca+2
Khối máu
đông
Tơ
máu
Trình bày cơ chế đông máu?
Tim
Hệ mạch
Hệ tuần hoàn gồm những thành phần cấu tạo nào? Dự đoán vai trò của các thành phần đó?
H16.1: Sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu
 Bơm máu đi khắp cơ thể
 Vận chuyển máu đi khắp cơ thể. Đảm bảo quá trình trao đổi chất và trao đổi khí ở các tế bào và cơ quan.
Trò chơi tiếp sức:
Hai đội chơi, mỗi đội có 10 người chơi và được thảo luận trong thời gian 3 phút. Khi có hiệu lệnh xuất phát, bạn đầu tiên cầm phấn viết đáp án mình nhớ vào dòng tương ứng của bảng, sau đó quay về đưa phấn cho bạn thứ 2 lên, và lần lượt cho đến hết.
Đội nào hoàn thành trước sẽ thắng và được 10 điểm, đội thua sẽ bị phạt theo yêu cầu của đội thắng.

Điềnchú thích 1,2,3… vào nội dung bảng cho phù hợp
12
4
2
3
7
10, 11
5
8,9
6
1
Tâm thất phải
Tâm nhĩ trái
Động mạch phổi
Mao mạch phổi
Mao mạch phổi
Tĩnh mạch phổi
Vòng tuần hoàn nhỏ: trao đổi khí ở Phổi
Máu đỏ thẫm
Máu đỏ tươi
CO 2
CO 2
O 2
O 2
H16.1: Sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu
CO 2
O 2
CO 2
O 2
Tâm thất trái
Tâm nhĩ phải
Động mạch chủ trên
Mao mạch phần trên cơ thể
Mao mạch phần dưới cơ thể
Tĩnh mạch chủ
Vòng tuần hoàn nhỏ: trao đổi khí ở Phổi
Máu đỏ thẫm
Máu đỏ tươi
CO 2 chất thải
CO 2 chất thải
O 2, chất ddưỡng
O 2 , chất ddưỡng
Vòng tuần hoàn lớn: trao đổi chất ở tế bào
Động mạch chủ dưới
H16.1: Sơ đồ cấu tạo hệ tuần hoàn máu
O 2, chất ddưỡng
CO 2 chất thải
O 2 , chất ddưỡng
CO 2 chất thải
- Tim và hệ mạch tạo thành 2 vòng tuần hoàn
+Vòng tuần hoàn nhỏ: Dẫn máu qua phổi, giúp máu trao đổi O2 và CO2
+ Vòng tuần hoàn lớn: Dẫn máu qua tất cả các tế bào của cơ thể để thực hiện sự trao đổi chất
II. Lưu thông bạch huyết
Quan sát tranh trả lời câu hỏi theo dãy.
1. Hệ bạch huyết gồm những phân hệ nào? Thành phần của mỗi phân hệ? Vai trò của mỗi phân hệ?
2. Đường đi của bạch huyết trong mỗi phân hệ?
II. Lưu thông bạch huyết
Hệ bạch huyết gồm phân hệ lớn và phân hệ nhỏ
Mỗi phân hệ gồm: Mao mạch bạch huyết, mạch bạch huyết, ống bạch huyết, tĩnh mạch máu
Hạch bạch huyết
Mao mạch bạch huyết
Mao mạch bạch huyết
Hạch bạch huyết
Ống bạch huyết
Tĩnh mạch
Mạch bạch huyết
Hạch và mao mạch bạch huyết
Về cơ bản, hệ bạch huyết là hệ thống miễn dịch của cơ thể, tiêu hao chất lỏng từ các mô và trả lại vào máu. Nói cách khác, nó là hệ thống thoát nước của cơ thể, kiểm soát mức độ dịch của cơ thể, lọc vi khuẩn và là nơi sản sinh bạch huyết cầu.
Hình 16-2. Sơ đồ cấu tạo hệ bạch huyết
Phân hệ nhỏ
Phân hệ lớn
Câu hỏi:
So sánh sự khác nhau giữa bạch huyết và máu?
Vai trò của hệ bạch huyết là gì?
Mạch bạch huyết
Mao mạch bạch huyết
Hạch bạch huyết
Ống bạch huyết
Thành phần bạch huyết
Chủ yếu là các tế bào bạch cầu (lympho)
- Hệ bạch huyết gồm mao mạch bạch huyết, mạch bạch huyết, hạch bạch huyết, ống bạch huyết; và chia thành phân hệ lớn và phân hệ nhỏ
- Hệ bạch huyết cùng với hệ tuần hoàn máu thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong của cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể
II. Lưu thông bạch huyết
Xác định dạ dày, gan, não phải do phân hệ nào của hệ bạch huyết đảm nhiệm?
Động mạch bình thường
Động mạch bị hẹp do bị mỡ
Hoặc xơ vữa
Noi th?c hi?n qu� trình trao d?i khí v� trao d?i ch?t?
Bộ phận nào có vai trò bơm máu đi nuôi cơ thể?
Chức năng thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong cơ thể và tham gia bảo vệ cơ thể?
Tiểu cầu là yếu tố chủ yếu liên quan đến quá trình ..
Bộ phận nào có vai trò vận chuyển máu đi khắp cơ thể?
Môi trường trong cơ thể gồm máu,... và bạch huyết.
Chứa Hb vận chuyển O2 và CO2 là chức năng của tế bào nào?
Từ khóa
A
T
U
O
H
N
N
A
DẶN DÒ
- Về nhà học bài, trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK trang 53.
- Đọc phần “Em có biết” trang 53.
- Chuẩn bị bài 17: Tim và mạch máu