Bài 16. Muốn làm thằng Cuội

Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
I .Đọc - Chú thích :

1. Tác giả :
* Tên thật Nguyễn Khắc Hiếu ( 1889 - 1939 )
* Quê : Sơn Tây ( Hà Tây) - có núi Tản , sông Đà .
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
Cuộc đời và sự nghiệp :
...... Có ai đã sống những ngày tháng u uất từ 1925 trở về đến 1935 chắc đều đã nhận thấy xã hội ta lúc
đó sống trong một không khí tù hãm , u uất ,phàm ai có đầu óc đều muốn thoát ly cho nổi.Tản Đà qua
những thơ văn trước tác hồi đó , đã nói lên đúng cái sầu bàng bạc trong đất nước tiềm tàng trong tim
gan người ta .?
( ? Tìm hiểu về Tản Đà ? - Xuân Diệu )
....Tiên sinh đã đi qua giữa cái hỗn đốn của xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX ,Với tấm lòng bình thản của
một người thời trước ..... Tiên sinh đã cùng chúng tôi chia sẻ một nỗi khát vọng thiết tha, nỗi khát vọng
thoát ly ra ngoài cái tù túng , cái giả dối , cái khô khan của khuôn sáo ; đôi bài thơ của Tiên Sinh ra đời
hơn 20 năm trước đã có một giọng phóng túng riêng . Tiên sinh đã dạo những bản đàn dạo đầu cho một
cuộc hoà nhạc Tân Kỳ đương thời sắp sửa . ?
( ? Thi nhân Việt Nam ?. Hoài Thanh - Hoài Chân )

.... Thiên Tào tra sổ xét vừa xong
Để sổ lên trình Thượng đế trông :
- Bẩm quả có tên Nguyễn Khắc Hiếu
Đày xuống hạ giới vì tội ngông !
............................................................
Thiên tiên ở lại Trích tiên xuống
theo đường không khí về trần ai.......
( Hầu Trời )
- Tản Đà :
+ Bất hoà sâu sắc với xã hội - Buồn chán , muốn thoát ly .
+ Là cái gạch nối giữa thơ ca Trung Đại và Thơ Mới
+ Hồn thơ : Lãng mạn , phóng túng , sầu mộng , ngông ngạo.
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
2. Tác phẩm : Rút từ ? Khối tình con I ? ( 1917 ) của Tản Đà .

Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi !
Trần thế em nay chán nửa rồi ,
Cung quế đã ai ngồi đó chửa ?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi .
Có bầu có bạn can chi tủi ,
Cùng gió cùng mây thế mới vui .
Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám ,
Tựa nhau trông xuống thế gian cười .
- Giọng : Tâm sự tự nhiên , thoải mái , nhẹ nhàng , hóm hỉnh .
- Nhịp : 2 / 2 / 3

3.Đọc văn bản :
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
II . Đọc - Hiểu văn bản :
1. Hai câu đề :
? Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi .
? Đêm thu - buồn lắm !
Trần thế - chán nửa rồi, ?
Phủ nhận thực tại xã hội .
2. Hai câu thực :
Cung quế đã ai ngồi đó chửa ?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi .
? Cung quế .....đã ai ngồi ? ?
? Cành đa ......lên chơi .?
( Một tiếng kêu , một lời than )
( Tứ thơ : lãng mạn , độc đáo ,
giọng thơ : nũng nịu , thiết tha )
Ước muốn thoát tục , trốn đời ? thoát ly ?
bằng cách : lên cung trăng .
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
3. Hai câu luận :
Có bầu có bạn can chi tủi ,
Cùng gió cùng mây thế mới vui .
Có bầu có bạn - Can chi tủi
Cùng gió mây - thế mới vui
( Biểu cảm : trực tiếp , tự nhiên )
Khát vọng :
- Có tri kỷ , tri âm
-Trốn vào thiên nhiên thanh cao .
4. Hai câu kết :
Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám
Tựa nhau trông xuống thế gian cười .
Tựa nhau
Trông xuống thế gian cười .
( Hình ảnh : Bất ngờ , ý vị
cảm xúc lãng mạn và ngông )
Cái cười :
-Mãn nguyện , vui
-Mỉa mai , Khinh bỉ.........
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
III. Tổng kết , luyện tập :
Câu hỏi thảo luận : ( 2 /)
Theo em , những yếu tố nghệ thuật nào đã tạo nên sức hấp dẫn của bài thơ ?
Gợi ý : - Nguồn cảm xúc ?
-Lời thơ , ngôn ngữ ?
-Sức tưởng tượng ?
-Cách viết thơ đường luật ở bài thơ này có sai luật thơ không ? Có gò
bó , công thức không ?
- Nguồn cảm xúc mãnh liệt , dồi dào ; vừa phóng túng bay bổng lại vừa sâu lắng thiết tha được biểu
hiện một cách tự nhiên , thoải mái , nhuần nhị như giọng tâm tình thân mật với người bạn tri kỷ , tri
âm .
- Lời lẽ giản dị , trong sáng , không gọt đẽo cầu kỳ mà vẫn mượt mà ý nhị , giàu sức biểu cảm , lại rất
đa dạng .
- Sức tưởng tượng phong phú , táo bạo đã tạo ra được một giấc mộng kỳ thú với những chi tiết gợi cảm
và bất ngờ - Một tứ thơ độc đáo .
-Thơ đường luật đúng liêm luật mà tự nhiên , không gò bó , công thức .
* Ghi nhớ : ( SGK )
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
* Câu hỏi thảo luận :
Có nhà phê bình cho rằng : Bài thơ ? Muốn làm thằng Cuội ? của Tản Đà là ?
một giấc mộng ngông ? Em có đồng ý không ? Cảm nhận của em về ? Cái ngông ?
của thi sĩ Tản Đà qua bài thơ này ?
* Gợi ý : Ngông nghĩa là làm trái ngược với lẽ thường , khác với mọi người bình
thường .
- Cách xưng hô với Hằng Nga trên cung trăng ?
- Cách ? thoát ly ? trốn tránh cõi bụi trần : ước nguyện ?
- Cách lên cung trăng ?
- Cách nhìn xuống trần thế ?
Bài thơ ? Muốn làm thằng Cuội ? đã biểu hiện khá sâu sắc , tiêu biểu HồN THƠ
NGÔNG của Tản Đà.
* Luyện tập :
* Làm bài tập trắc nghiệm :
Bài tập 1 : Khoanh tròn các chữ cái có nhận định nói đúng nhất ý nghĩa của tiếng
cười được thể hiện ở câu cuối bài ?
A . Cười thỏa mãn vì đạt được khát vọng thoát ly mãnh liệt , đã xa lánh được
hẳn cõi trần bụi bặm , trần gian đáng buồn đáng chán .
B . Cười mỉa mai , khinh bỉ cõi trần gian giờ đây chỉ còn là nơi bé nhỏ .
C . Cười hạnh phúc vì mình đã được sánh vai cùng chị Hằng .
D . Kết hợp cả A và B .
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
Bài tập 2 : Khoanh tròn vào chữ cái đúng tâm sự chủ yếu của nhà thơ :
A. Bất hòa sâu sắc với xã hội tầm thường xấu xa nên muốn thoát ly lên trăng
để vui cùng mây gió .
B . Buồn chán vì nghèo túng , vì cuộc sống dưới trần gian rất đỗi nhọc nhằn .
C . Vì có tài mà không được sử dụng đúng mức , không được phát huy cái tài
hoa đó .
D . Theo ý riêng của em .
Bài tập 3 : Tự luận :
Viết đoạn văn cảm nhận của em về hồn thơ ngông của Tản Đà qua bài thơ
? Muốn làm thằng Cuội ? ?

IV . Hướng dẫn về nhà :
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
Tiết 62
Văn học : Muốn làm thằng cuội
Tản Đà.
I .Đọc - Chú thích :
1. Tác giả :
2. Tác phẩm :
3. Đọc :
II . Đọc - Hiểu văn bản :
1. Hai câu đề :
? Đêm thu - buồn lắm !
Trần thế - chán nửa rồi, ?
( Một tiếng kêu , một lời than )
Phủ nhận thực tại xã hội .
2. Hai câu thực :
? Cung quế .....đã ai ngồi ? ?
? Cành đa ......lên chơi .?
( Tứ thơ : lãng mạn , độc đáo ,
giọng thơ : nũng nịu , thiết tha )
Ước muốn thoát tục , trốn đời ? thoát ly ?
bằng cách : lên cung trăng .
3. Hai câu luận :
( Biểu cảm : trực tiếp , tự nhiên )
Có bầu có bạn - Can chi tủi
Cùng gió mây - thế mới vui
Khát vọng :
- Có tri kỷ , tri âm
-Trốn vào thiên nhiên thanh cao .
4. Hai câu kết :
Tựa nhau
Trông xuống thế gian cười .
( Hình ảnh : Bất ngờ , ý vị cảm xúc lãng mạn và ngông )
Cái cười :
-Mãn nguyện , vui
-Mỉa mai , Khinh bỉ.........
III. Tổng kết , luyện tập :
* Ghi nhớ : ( SGK )
* Luyện tập
IV . Hướng dẫn về nhà :
XIn chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã về dự tiết học hôm nay
Của chúng ta