Bài 16. Muốn làm thằng Cuội

Trường THCS Thanh Văn
Ngữ văn 8
Người thực hiện:
Trương Thị Kim Hoan
Tru?ng THCS Chu Van An
Ng? van 8
Ngu?i th?c hi?n:
Nguy?n H?u Th?i.
Tiết 62: Hưuớng dẫn đọc thêm:
muốn làm thằng cuội
-Tản Dà -
I.TèM HI?U CHUNG
1. Tác giả:
I.TèM HI?U CHUNG:
1. Tác giả (1889 - 1939):
- Tên thật: Nguyễn Khắc Hiếu.
- Quê: Làng Khê Thuượng, huyện Bất Bạt (nay thuộc Ba Vỡ, Hà Nội)
Xuất thân là một nhà Nho, hai lần đi thi không đỗ, chuyển sang van chuong qu?c ng?.
Thơ ông tràn đầy cảm xúc lãng mạn, đậm đà bản sắc dân tộc, có nh?ng sáng tạo, tỡm tòi mới mẻ.
Có thể xem thơ ông nhuư một gạch nối gi?a nền thơ cổ điển và nền thơ hiện đại Việt Nam.

2. Tác phẩm:
* Các tác phẩm chính:
Khối tỡnh con I, II (Thơ, 1917)
Giấc mộng con I ( Tiểu thuyết, 1917)
Thề non nưuớc (Tiểu thuyết, 1920)
Giấc mộng con II (Du kí 1932)
Giấc mộng lớn (Tự truyện 1932)
* Văn bản "Muốn làm thằng Cuội" nằm trong quyển "Khối tỡnh con I", xuất bản năm 1917.
3. Thể thơ:
Thất ngôn bát cú Đường luật
4. Nhan đề:
Có ý kiến cho rằng Tản Đà là một hồn thơ ngông. Chất ngông ấy được thể hiện ở ngay nhan đề của bài thơ "Muốn làm thằng Cuội". Vậy em hiểu "ngông" là gì? ý kiến trên có đúng không? Vì sao?
- Ngông có nghĩa là làm việc trái với lẽ thường, khác với mọi người bình thường.
- Ngông trong văn chương thường biểu hiện bản lĩnh của con người có cá tính mạnh mẽ, có mối bất hoà sâu sắc với xã hội, không chịu ép mình trong khuôn khổ chật hẹp của lễ nghi, lề thói thông thường.
- Ngay tựa đề bài thơ cũng đã thể hiện rất rõ chất ngông của Tản Đà. Ai cũng có ước mơ, khát vọng nhưng "làm thằng Cuội" lên cung trăng cao tít xa vời bầu bạn với chị Hằng có lẽ chỉ riêng Tản Đà mới có mong muốn ấy.
3.Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật
4Nhan đề: độc đáo, thể hiện ước nguyện rất ngông của tác giả.
5Bố cục:
:

3.Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật
4.Nhan đề: độc đáo, thể hiện ước nguyện rất ngông của tác giả.
5.Bố cục:
3 phần:
Phần 1 (2 câu đầu): Tâm trạng của nhà thơ
Phần 2 (4 câu tiếp): Ước nguyện của nhà thơ
- Phần 3 (2câu kết): Hình ảnh tưởng tượng của nhà thơ
II. tìm hiểu chi tiết văn bản
1. Tâm sự của nhà thơ
Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi.
Em cảm nhận được điều gì qua 2 câu thơ đầu tiên? (Gợi ý: Bối cảnh
Nỗi niềm?
Đối tượng tâm tình?
Cách xưng hô?...)
Hãy phân tích từng yếu tố để làm nổi bật
tâm trạng của nhà thơ trong đêm thu.

* 2 câu thực:
Cung quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
2. Bốn câu giữa: Ước nguyện của nhà thơ

Nh� tho mu?n b�y t? u?c mu?n gỡ qua hai cõu tho trờn? Cỏch b�y t? u?c muốn c?a nh� tho cú gỡ d?c bi?t ?
Ướm hỏi: cung quế đã ai ngồi đó chửa? ? ngôn từ giản dị, đề nghị khéo léo, tha thiết.
Cầu xin: Cành đa xin chị nhắc lên chơi ? sức tưởng tượng phong phú
Em cảm nhận như thế nào về địa điểm thoát li của nhà thơ?

Có bầu có bạn can chi tủi mới vui.
Cùng gió, cùng mây thế
Em có cảm nhận như thế nào về cuộc sống trên cung quế mà tác giả tưởng tượng ra qua 2 câu luận:
Trong hai câu thơ này, tác giả đã sử dụng những yếu tố nghệ thuật nào? Tác dụng của các yếu tố nghệ thuật đó?
Em hóy d?c hai cõu k?t, hỡnh dung v� phõn tớch hỡnh ?nh cu?i b�i tho? Em hi?u cỏi cu?i
? dõy cú ý nghia gỡ?

Rồi cứ mỗi năm rằm tháng tám
Tựa nhau trông xuống thế gian cười.
ý nghĩa của cái cười:
- Cười thoả mãn vì đã đạt được khát vọng thoát ly mãnh liệt, xa lánh cõi trần bụi bặm.
- Cu?i th? hi?n s? m?a mai, khinh b? cừi tr?n gian.
Hóy ch?ng minh T?n D� l� m?t h?n tho ngụng qua b�i tho Mu?n l�m th?ng Cu?i.
Cái ngông của Tản Đà trong bài "Muốn làm thằng Cuội":
- Muốn làm thằng Cuội - sánh đôi với chị Hằng, được sống cuộc đời tươi vui, thanh cao.
- Muốn làm thằng Cuội - cười nhạo thế gian.
- Chán thực tại, thoát ly vào cõi mộng với ước muốn độc đáo: làm thằng Cuội
Muốn làm thằng Cuội
(Tản Đà)
buồn
cười
vui
tủi
chán
Sầu (buồn chán)
Mạch cảm xúc của bài thơ:
Khát vọng thóat ly
Khát vọng sống
thanh cao, vui tươii
Khátt vọng hạnh phúc,
cười nhạo thế gian
Tâm Sự của nhà thơ trong "Muốn làm thằng Cuội"
Cái tôi
trữ tình
Trần thế
Bất hạnh
Buồn, cihán, tủi
Thoát ly
Cười nhạo
Qua tõm s? c?a nh� tho, em hi?u gỡ v? h?n tho T?n D� ?
Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi!
Trần thế em nay chán nửa rồi
Cung quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhắc lên chơi.
Rồi cứ mỗi năm rằm tháng Tám
Tựa nhau trông xuống thế gian cười.
Có bầu có bạn can chi tủi
Cùng gió, cùng mây thế mới vui.
Muốn làm thằng Cuội
(Tản Đà)
Theo em nh?ng y?u t? ngh? thu?t n�o dó t?o nờn s?c h?p d?n c?a b�i tho?
Những yếu tố nghệ thuật:
Nguồn cảm xúc mãnh liệt dồi dào, vừa phóng túng, bay bổng, lại vừa sâu lắng thiết tha, được biểu hiện một cách tự nhiên, thoải mái, nhuần nhị như giọng tâm tình thân mật với người bạn tri kỉ, tri âm.
Lời lẽ giản dị trong sáng, không đẽo gọt cầu kì mà vẫn mượt mà, ý nhị, giàu sức biểu cảm, lại rất đa dạng trong lối biểu hiện.
Sức tưởng tượng phong phú, táo bạo đã tạo ra được một giấc mộng kì thú với nhữg chi tiết gợi cảm và bất ngờ.
Thể thơ Đường luật trong tay tác giả vẫn tuân thủ nghiêm chỉnh các quy tắc về vần, luật nhưng hoàn toàn không còn gò bó, công thức.
IV. Tổng kết: Ghi nhớ - SGK
Muốn làm thằng Cuội
Nội dung
Nghệ thuật
(thể thơ thất ngôn bát cú)
Cảm xúc lãng mạn
Sầu
Ngông
Cổ điển
Hiện đại
Kết cấu
Niêm luật
- Thi liệu
Ngôn từ
- Giọng điệu
Phong cách Tản Đà
(Gạch nối giữa thơ cổ điển và thơ hiện đại)
Phong tình
1
2
4
3
Hướng dẫn học bài:

- Học thuộc bài thơ Muốn làm thằng Cuội, nắm được nội dung và các yếu tố nghệ thuật của bài thơ.
- So sánh ngôn ngữ và giọng điệu ở bài thơ Muốn làm thằng Cuội với bài thơ Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan.
- Soạn bài: Hai chữ nước nhà.
Đọc kĩ văn bản.
Trả lời các câu hỏi sgk.
Các thầy cô mạnh khoẻ các em học sinh chăm ngoan !
Xin chân thành cảm ơn
và kính chúc