Bài 16. Cơ năng

?
1/ Khi nào có công cơ học? Viết công thức tính công? Nêu tên và đơn vị của các đại lượng trong công thức?
2/ Nêu hai ví dụ vật đang thực hiện công cơ học?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Giáo viên: Nguyễn Trường Cửu
Môn Vật lý 8
Bài 16:
CƠ NĂNG
NỘI DUNG 
I. CƠ NĂNG:
Có các dạng năng lượng thường gặp nào?
Động năng
Nhiệt năng
Thế năng
Điện năng
Quang năng
Bài 16:
CƠ NĂNG
Vật có khả năng thực hiện công cơ học, ta nói vật có cơ năng.
I. CƠ NĂNG
Bài 16:
CƠ NĂNG
II. THẾ NĂNG
A
B
Quả nặng A đứng yên trên mặt đất, không có khả năng sinh công.
1. Thế năng hấp dẫn
Bài 16:
CƠ NĂNG
C1
Nếu đưa quả nặng lên một độ cao nào đó thì nó có cơ năng không? Tại sao?
Thế năng hấp dẫn
Trả lời:
Quả nặng A chuyển động xuống phía dưới làm cho thỏi gỗ B chuyển động, tức là thực hiện công. Như vậy quả nặng A có Khả năng sinh công, tức là có cơ năng.
Bài 16:
CƠ NĂNG
Kết luận:
Cơ năng của vật phụ thuộc vào vị trí của vật so với mặt đất gọi là thế năng hấp dẫn.
Chú ý:
- Ta có thể lấy một vị trí khác làm mốc để tính độ cao.
- Vật có khối lượng càng lớn và ở càng cao thì thế năng hấp dẫn càng lớn.
Thế năng hấp dẫn
h
Mặt đất
I. CƠ NĂNG:
Bài 16:
CƠ NĂNG
2. Thế năng đàn hồi
c2
Lúc này lò xo có cơ năng. Bằng cách nào để biết lò xo có cơ năng?
Trả lời:
Cắt đứt sợi dây, lò xo đẩy miếng gỗ lên cao, tức là thực hiện công. Lò xo biến dạng có cơ năng.
Bài 16:
CƠ NĂNG
Thế năng đàn hồi
 Kết luận:
Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ biến dạng của vật gọi là thế năng đàn hồi
Bài 16:
CƠ NĂNG
III. ĐỘNG NĂNG
1. Khi nào vật có động năng?
Thí nghiệm 1:
Thí nghiệm 1 :
Câu 3 : Hiện tượng sẽ xảy ra như thế nào ?
Trả lời :
Quả cầu A lăn xuống đập vào miếng gỗ B, làm miếng gỗ B
chuyển động một đoạn.
Câu 4 :
Chứng minh rằng quả cầu A đang chuyển động có khả năng thực hiện công?
Trả lời :
Quả cầu A tác dụng vào miếng gỗ B một lực làm miếng gỗ B chuyển động, tức là thực hiện công.
Câu 5 :
M?t v?t chuy?n d?ng cĩ kh? nang ........................ t?c l� cĩ co nang.
Bài 16:
CƠ NĂNG
Động năng
sinh công
 Kết luận:
Cơ năng của vật do chuyển động mà có được gọi là động năng.
Bài 16:
CƠ NĂNG
Động năng
2. Động năng của vật phụ thuộc vào những yếu tố nào?
Thí nghiệm 2:
Câu 6 :
Độ lớn vận tốc thay đổi thế nào so với thí nghiệm 1 ?
So sánh công của quả cầu A thực hiện lúc này với lúc trước.
Từ đó suy ra động năng của quả cầu A phụ thuộc thế nào vào vận tốc của nó ?
Trả lời :
So với thí nghiệm 1, lần này quả cầu A chuyển động được đoạn dài hơn. Như vậy khả năng thực hiện công của quả cầu A lần này lớn hơn trước.
Quả cầu A lăn từ vị trí cao hơn nên vận tốc của nó khi đập vào miếng gỗ B lớn hơn trước.
 Keát luaän :
Động năng của quả cầu A phụ thuộc vào vận tốc của nó.
Vận tốc càng lớn thì động năng càng lớn.
Bài 16:
CƠ NĂNG
Động năng
Thí nghiệm 3:
Trả lời :
Miếng gỗ B chuyển động được 1 đoạn dài hơn, như vậy công
của quả cầu A thực hiện được lớn hơn công của quả cầu A thực hiện lúc trước. Thí nghiệm cho thấy động năng của quả cầu còn phụ thuộc vào khối lượng của nó. Khối lượng của vâ�t càng lớn thì động năng của vật càng lớn.
C7
 Keát luaän :
Vật có khối lượng càng lớn thì động năng càng lớn.
Chú ý:
Động năng và thế năng là hai dạng của cơ năng. Một vật có thể vừa có động năng vừa có thế năng. Cơ năng của vật lúc đó bằng tổng động năng và thế năng của nó.
Bài 16:
CƠ NĂNG
VẬN DỤNG
c9
Vật nào có cả động năng và thế năng
1
2
3
4
5
6
7
Đ
Đ
Đ
S
S
S
S
c10
Cơ năng các vật sau thuộc dạng cơ năng nào?
Thế năng đàn hồi
Thế năng + Động năng
Thế năng hấp dẫn



VẬN DỤNG
- Khi vật có khả năng sinh công ta nói vật có cơ năng
- Cơ năng của vật phụ thuộc vào vị trí của vật so với mặt đất hoặc so với một vị trí khác được chọn làm mốc để tính đô cao gọi là thế năng hấp dẫn. Vật có khối lượng càng lớn và ở càng cao thì thế năng hấp dẫn càng lớn
- Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ biến dạng của vật gọi là thế năng đàn hồi
- Cơ năng của vật do chuyển động mà có gọi là động năng. Vật có khối lượng càng lớn và chuyển động càng nhanh thì động năng càng lớn
- Động năng và thế năng là hai dạng của cơ năng. Cơ năng của một vật bằng tổng thế năng và động năng của nó
GHI NHỚ
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
Làm các bài tập 16.1, 16.3, 16.4, 16.5 SBT
Học thuộc phần ghi nhớ
Đọc phần “Có thể em chưa biết”
Xem trước bài 17: SỰ CHUYỂN HOÁ VÀ BẢO TOÀN CƠ NĂNG
Tiết học đến đây là kết thúc
Chúc các em học tốt