Bài 16. Cơ năng

Giáo viên: Nguyễn Công Dũng
Bài 16. Cơ năng
A
B
Hàng ngày, ta thường nói đến từ " năng lượng". Ví dụ nhà máy thuỷ điện đã biến năng lượng của dòng nước thành năng lượng điện. Con người muốn hoạt động phải có năng lượng.Vậy năng lượng là gì? Nó tồn tại dưới dạng nào? Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu dạng năng lượng đơn giản nhất là cơ năng
Muốn rõ hơn chúng ta cùng tìm hiểu bài học:
Bài 16:
Cơ năng
Cơ năng
I. Cơ năng
Hãy đọc thông tin trong SGK và cho biết khi nào một vật có cơ năng? Đơn vị của cơ năng là gì?
Khi một vật có khả năng thực hiện công ta nói vật có cơ năng.
Đơn vị của cơ năng là Jun.
Hãy cho ví dụ về một vật có cơ năng?
Cơ năng
Hãy cho biết để làm TN như hình 16.1 cần những dụng cụ gì?
Hãy đọc thông tin trong SGK và cho biết khi quả nặng A đứng yên trên mặt đất có cơ năng không?
C1. Nếu đưa quả nặng lên một độ cao nào đó, hãy dự đoán xem quả nặng đó có cơ năng không?
II. Thế năng
1. Thế năng hấp dẫn
Cơ năng
Hãy quan sát TN để kiểm tra dự đoán.
Từ kết quả của TN hãy trả lời câu hỏi C1.
Quả nặng A chuyển động => miếng gỗ chuyển động =>quả nặng A đã thực hiện công => có cơ năng
Hãy đọc thông tin trong SGK và cho biết cơ năng của vật trong trường hợp này có tên gọi là gì?
Cơ năng của vật trong trường hợp này được gọi là thế năng.
? Khi vËt ë vÞ trÝ cµng cao so víi mÆt ®Êt th× thÕ n¨ng cña vËt sÏ nh­ thÕ nµo? V× sao?
Vật ở vị trí càng cao so với mặt đất thì công mà vật có khả năng thực hiện được càng lớn, nghĩa là thế năng của vật sẽ càng lớn
Thế năng được xác định bởi độ cao của vật so với mặt đất gọi là thế năng hấp dẫn.
Khi vật nằm trên mắt đất thì thế năng hấp dẫn của vật bằng không
Cơ năng
2. Thế năng đàn hồi.
Hãy quan sát hình 16.2 và cho biết để làm TN này cần những dụng cụ gì?
Hãy đề xuất phương án làm TN để chứng tỏ lò xo có cơ năng?
Hãy cho biết cơ năng của lò xo trong trường hợp này có tên gọi là gì?
Cơ năng
III. Động năng
1. Khi nào vật có động năng?
Hãy cho biết để làm TN1 cần những dụng cụ gì?
Hãy dự đoán xem khi thả hòn bi lăn theo máng sẽ có hiện tượng gì đối với miếng gỗ?
Hãy quan sát TN để trả lời câu hỏi C3.
Chứng minh rằng quả cầu A đang chuyển động có khả năng thực hiện công.
Cơ năng
Quả cầu A t/d lực vào miếng gỗ => miếng gỗ chuyển đông => quả cầu đã thực hiện công.
Từ kết quả TN hãy trả lời C5.
2. Động năng của vật phụ thuộc những yếu tố nào?
TN 2.
Hãy dự đoán xem nếu đặt quả cầu ở vị trí (2) thì miếng gỗ sẽ dịch chuyển ntn so với vị trí (1)?
Căn cứ vào kết quả Tn hãy trả lời câu hỏi C6.
Cơ năng
TN 3.
Nếu thay quả cầu A bằng quả cầu A` có m lớn hơn. Hãy dự đoán xem hiện tượng xảy ra ntn?
Hãy quan sát TN để trả lời C7
Hãy quan sát lại 3 TN và cho biết động năng phụ thuộc vào những yếu tố gì và phụ thuộc thế nào?
(1)
S1
(2)
S2
S3
Hình 16.3
Cơ năng
Qua TN, hãy cho biết động năng phụ thuộc vào những yếu tố gì và phụ thuộc thế nào?
Cơ năng
IV. Vận dụng
Hãy nêu ví dụ vật có cả động năng và thế năng?
Cơ năng của từng vật trong hình 16.4a,b,c thuộc dạng cơ năng nào?
Thế năng đàn hồi
Thế năng + Động năng
Thế năng hấp dẫn
Cơ năng
Củng cố bài học
Qua bài học hãy cho biết khi nào 1 vật có cơ năng?
Cơ năng tồn tại ở những dạng nào? Và phụ thuộc vào những yếu tố gì?
Ngân và Hằng quan sát một khách ngồi trong một toa tàu đang chuyển động: Ngân nói : người hành khách có động năng vì đang chuyển động.
Hằng phản đối : người hành khách không có động năng vì đang đứng yên trên tàu.
Hãy thảo luận và cho biết ai đúng, ai sai. Tại sao?
Có thể em chưa biết
Nguyệt thực
Nhật thực
Động năng của trái đất chuyển động quanh mặt trời là: 2,7.10 luỹ thừa 33J. Động năng của vệ tinh quay trên quỹ đạo 3. 10 luỹ thừa 9 J
Động năng của con ong đang bay 0,002 J
Động năng của cầu thủ bóng đá đang chạy là: 4500 J
Hướng dẫn về nhà:
Nắm chắc nội dung phần ghi nhớ.
Lấy ví dụ vật có động năng, thế năng, có cả động năng, thế năng.
Làm bài tập 16.1 - 16.5 (SBT).
Đọc trước bài "Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng"
Cám ơn quý thầy cô
và các em học sinh/