Bài 16. Cố hương

Tác giả: LỖ TẤN
Giáo viên thực hiện: TRẦN CAO DUYÊN
Cố hương
TRƯỜNG THCS PHỔ CHÂU
TỔ XÃ HỘI
GIÁO ÁN VĂN HỌC 9 – TiẾT 78, 79
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI
TiẾT VĂN HỌC
KiỂM TRA BÀI CŨ
1. Hoàn cảnh sáng tác truyện “Chiếc lược ngà?”
Truyện “Chiếc lược ngà” được Nguyễn Quang Sáng viết năm 1966, tại chiến trường Nam bộ, trong thời kỳ cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra quyết liệt.
KiỂM TRA BÀI CŨ
2. Chủ đề của truyện “Chiếc lược ngà”?
A Tình cha con trong đời thường.
B Tình thương cha của bé Thu.
C Tình cha con trong kháng chiến.
D Tình cha con trên chiến khu.
KiỂM TRA BÀI CŨ
2. Chủ đề của truyện “Chiếc lược ngà”?
A Tình cha con trong đời thường.
B Tình thương cha của bé Thu.
C Tình cha con trong kháng chiến.
D Tình cha con trên chiến khu.
Bài mới
CỐ HƯƠNG
 LỖ TẤN

I. TÌM HiỂU CHUNG:
1. ĐỌC CHÚ THÍCH

2. NÊU NHỮNG THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ TiỂU SỬ TÁC GiẢ?



 Tiểu sử:
- Tên: Lỗ Tấn tên thật là Chu Thụ Nhân

Sinh: 1881, mất 1936

Quê: phủ Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.



NHÀ VĂN LỖ TẤN ĐƯỢC ĐÁNH GIÁ NHƯ THẾ NÀO?
HÃY KỂ TÊN NHỮNG TÁC PHẨM CHÍNH CỦA ÔNG?

Lỗ Tấn được tôn vinh là nhà văn cách mạng lỗi lạc của dân tộc Trung Quốc đầu thế kỉ XX.

Tác phẩm chính:
AQ chính truyện
Cố hương

Lỗ Tấn thuở thiếu thời
Nhà văn Lỗ Tấn
II. ĐỌC- HiỂU VĂN BẢN

 Đọc diễn cảm, giọng đọc phù hợp với đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm…trong văn bản

Em hãy tìm bố cục của truyện ?

2. ĐẶC ĐiỂM BỐ CỤC:

ĐẦU CUỐI TƯƠNG PHẢN
Đường về cố hương: Nặng trĩu suy tư, buồn bã, bầu trời vàng úa.
Từ biệt cố hương: Niềm hy vọng, ước mong, tin tưởng cố hương đổi mới.
Phương thức biểu đạt chủ yếu của văn bản là gì?
3.Phương thức biểu đạt chủ yếu của văn bản là TỰ SỰ.
Yếu tối nổi bật là BiỂU CẢM.
 Bên cạnh yếu tố nghị luận, miêu tả, tình cảm của tác giả vẫn thấm đẫm trong mỗi dòng, mỗi hình ảnh, mỗi chi tiết.

4. Nhân vật Nhuận Thổ:

Quá khứ:
- Khuôn mặt tròn trĩnh
- Nước da bánh mật
- Cổ đeo vòng bạc sáng loáng, đầu đội mũ lông chiên
- Bàn tay hồng hào, lanh lẹn, mập mạp
- Hiểu biết rộng
- Gọi nhau:Anh- Em
Hiện tại:
- Cao gấp hai trước
- Da vàng sạm, nếp nhăn sâu hoắm
- Đội mũ lông chiên rách tươm
- Áo bông mỏng dính, người co ro, cúm rúm
- Bàn tay thô kệch, nặng nề, nứt nẻ
- Gọi ông xưng cháu
5.Khái quát về nhân vật Nhuận Thổ:

Quá khứ:
+ Khôi ngô, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, thật thà, hiểu biết

Hiện tại:
+ Già nua, tiều tụy, đần độn, mụ mẫm.

 Ý nghĩa: Xã hội lọan lạc, nhiễu nhương, nhân dân Trung Hoa sống trong mòn mỏi.
6. NHÂN VẬT TRUNG TÂM: “TÔI”
 Day dứt trăn trở về một cố hương điêu tàn
 Cái tôi trữ tình bàng bạc trong tác phẩm
 Mong ước, hi vọng về một cố hương đổi mới, ấm no, hạnh phúc.
TRÁI TIM YÊU NƯỚC CỦA NGHỆ SĨ LỖ TẤN
7. NHỮNG BiỆN PHÁP NGHỆ THUẬT
Đối chiếu giữa hồi ức và hiện tại
LÀNG TRONG KÍ ỨC

Hiện lên mờ mờ trong

tâm tưởng, không rõ

ràng nhưng chắc chắn

là đẹp.

LÀNG TRONG HiỆN TẠI

Thôn xóm tiêu điều, hoang

vắng.

Vòm trời vàng úa

Mái nhà phơ phất mấy

cọng tranh khô.
7. NHỮNG BiỆN PHÁP NGHỆ THUẬT
Đối chiếu giữa hồi ức và hiện tại
NHUẬN THỔ TRONG QUÁ KHỨ

Cổ đeo vòng bạc sáng loáng.

Khuôn mặt tròn trĩnh
THỦY SINH TRONG HiỆN TẠI

Cổ không đeo vòng bạc.

Vàng vọt, gầy còm.
*Thím Hai Dương

Quá khứ:

- Mệnh danh là nàng Tây Thi đậu phụ

- Đẹp đẽ, duyên dáng
Hiện tại:

- Lưỡng quyền nhô ra, môi mỏng dính

- Giọng the thé, hai tay chống nạnh, chân đứng chạng ra như cái com pa

- Giật đôi bí tất gắt vào lưng quần
Qua hàng loạt sự đối chiếu giữa hồi ức với hiện tại, tác giả muốn nói lên điều gì?
8. TÁC DỤNG CỦA BiỆN PHÁP NGHỆ THUẬT:

Phản ảnh tình cảnh sa sút về mọi mặt của xã hội Trung Quốc đầu thế kỷ XX.

Lên án các thế lực phong kiến đã tạo nên thực trạng đáng buồn ấy.

Chỉ ra những tiêu cực nằm ngay trong tính cách của người lao động.
9. CÁC PHƯƠNG THỨC BiỂU ĐẠT CỦA TỪNG ĐỌAN:
ĐOẠN A: Tự sự kết hợp với biểu cảm.
(Sự thay đổi trong thái độ của Nhuận Thổ)
ĐOẠN B: Miêu tả kết hợp với hồi ức và đối chiếu.
(Tình cảnh điêu đứng của Nhuận Thổ)
ĐOẠN C: Lập luận
(Bằng hình ảnh ẩn dụ: con đường)


Theo em, hình ảnh con đường có ý nghĩa gì?
10. KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT:
Con đường (nghĩa đen): Tôi và gia đình đang đi lên thành phố.
Con đường (nghĩa bóng): Tương lai dân tộc
Con đường đi của nông dân và toàn xã hội.
11. Thời gian nghệ thuật:
Về quê trong đêm: Nói lên sự đen tối mờ mịt của cố hương.
Rời quê lúc hoàng hôn: Nối tiếp là bóng đêm. Sau bóng đêm là ban mai tươi sáng.
Bóng hoàng hôn
Ảnh: Cao Duyên
III. TỔNG KẾT:
Học sinh đọc mục Ghi nhớ (SGK)
IV. Luyện tập
1.CÓ PHẢI ĐỐI VỚI NHÂN VẬT “TÔI”, NHUẬN THỔ ĐÃ HOÀN TOÀN THAY ĐỔI?
Nhuận Thổ không hoàn toàn thay đổi. Tận đáy lòng, Nhuận Thổ vẫn giữ tình bạn sâu nặng với “tôi”. Nghe “tôi” về, dù nghèo túng nhưng Nhuận Thổ vẫn không quên mang theo gói quà quê ( đậu xanh) tặng bạn.
Nhưng chính sự không thay đổi này càng làm cho những điều thay đổi càng thêm bi đát.
2. Nhân vật nào trong truyện (dưới đây) bị lưu manh hóa?

Thủy Sinh
Thím Hai Dương
Hoàng
Nhuận Thổ
ĐÁP ÁN:…………………........................
V. HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG TiẾP NỐI:
1. Chọn một đoạn văn thích nhất và học thuộc đoạn văn ấy.
2. Viết một đọan nghị luận về hình ảnh con đường trong truyện.
3. Đọc kỹ mục ghi nhớ (SGK).
4. Soạn đề cương: Ôn tập Tập làm văn.
Chào tạm biệt quý thầy cô và các em