Bài 16. Cố hương
Chia sẻ bởi Nguyễn Thị Huyền |
Ngày 07/05/2019 |
61
Chia sẻ tài liệu: Bài 16. Cố hương thuộc Ngữ văn 9
Nội dung tài liệu:
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện tình cảm cha con sâu nặng qua những tình huống nào?
ĐÁP ÁN
Lỗ Tấn
cố hƯƠng
Lỗ Tấn
Bài 16.
A. Văn bản:
CỐ HƯƠNG
I. Tìm hiểu chung
(Lỗ Tấn)
1. Tác giả.
- Lụ~ Tõ?n (1881-1936)
Dựa vào chú thích (*) ở SGK và hiểu biết của mình hãy nêu những nét cơ bản về tác giả của tác phẩm này?
Tên thật là Chu Thụ Nhân.
Xuất thân: gia đình quan lại sa sút.
Quê: Chiết Giang-Trung Quốc.
- Học và làm nhiều nghề: hàng hải, địa chất, y học, nghề văn.
→ Nhà văn hóa kiệt xuất, chiến sĩ cách mạng vĩ đại của Trung Quốc.
- Quan điểm sáng tác: Văn học phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng.
Khu lu niÖm
Năm 1981, thế giới đã kỉ niệm 100 năm ngày sinh của Lỗ Tấn với tư cách là danh nhân văn hóa Thế giới.
Nhà lưu niệm Thiệu Hưng
Nhà lưu niệm Bắc Kinh
Thượng Hải
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm.
- Tập truyện Gào thét (1923)
Vậy em biết được những tác phẩm nào của Lỗ Tấn?
1. Tác giả.
a. Tác phẩm chính:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
- Tập truyện Bàng hoàng (1926)
- AQ chính truyện, Thuốc,….
- 17 tạp văn…
Ba tập truyện ngắn nổi tiếng:
-Gào thét
(1918-1922) - Bàng hoàng
(1924-25)
- Chuyện cũ viết lại
(1928-1936)
Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu.
Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu.
AQ chính truyện
Nhật kí người điên
Cỏ dại
Lỗ Tấn còn viết tạp văn, làm thơ,viết tiểu luận, phê bình, nhật kí
Quan điểm sáng tác: Văn học phục vụ nhân sinh, phục vụ cách mạng.
I. TÁC GIẢ – TÁC PHẨM
2. Tác phẩm.
Có ý kiến cho rằng văn bản: “Cố hương” là một “Hồi kí”
Theo em ý
kiến đó đúng hay sai? Tại sao?
1. Tác giả.
a. Tác phẩm chính:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
b. Tác phẩm “Cố hương”:
- Xuất xứ:
+ Sáng tác 1921.
- Thể loại:
Truyện ngắn
(có yếu tố hồi kí)
Hãy nêu xuất xứ của tác phẩm “Cố hương”?
+ In trong tập “Gào thét” (1923)
II. Tìm hiểu chung
2. Đọc – Tóm tắt
- Đọc.
- Tóm tắt.
Hãy tóm tắt ngắn gọn truyện ngắn “Cố hương” bằng lời văn của em?
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
HƯỚNG DẪN ĐỌC
- Giọng điệu chậm,
trầm, buồn, hơi bùi
ngùi khi kể, tả.
- Giọng ấp úng của
Nhuận Thổ, giọng
chao chát của thím
Hai Dương.
- Giọng suy ngẫm
triết lý ở đoạn
cuối truyện.
Trên đường về quê, trước cảnh tiêu điều, hoang vắng, tàn tạ của làng quê, nhân vật “tôi” thấy rất buồn. Trong những ngày ở quê, chứng kiến sự thay đổi ghê gớm của những con người, đặc biệt là sự thay đổi ở Nhuận Thổ, “tôi” bàng hoàng, đau xót, thất vọng. Khi xa quê, “tôi” gửi gắm ước mong vào thế hệ mai sau và suy ngẫm tới một con đường đi cho toàn dân tộc.
II. Tìm hiểu chung
2. Đọc – Tóm tắt
- Tóm tắt:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
I.TÌM HIỂU CHUNG
2. Đọc – Tóm tắt
Mời các nhóm thảo luận theo các nội dung sau:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. TÌM HIỂU CHUNG
2. Đọc – Tóm tắt
II. ĐỌC–TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc – Tóm tắt
2. Tìm hiểu chung:
a. Nhân vật:
- Nhân vật chính: “Tôi”, Nhuận Thổ
b. Ngôi kể, phương thức biểu đạt:
- Nhân vật trung tâm: “Tôi”
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất
- Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm và nghị luận.
c. Bố cục: Gồm 2 phần
(không nên đồng nhất “tôi” với tác giả)
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
CỦNG CỐ
Em hãy khái quát nội dung cần nắm?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
- Tôi, Nhuận Thổ, thím Hai Dương, Thuỷ Sinh, cháu Hoàng, bà mẹ. Trong đó nhân vật “tôi” là nhân vật trung tâm.
- Vì: Các sự việc và nhân vật trong truyện đều được cảm nhận từ nhân vật “tôi”.
? Truyện có mấy nhân vật? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm? Vì sao em biết
? Có thể đồng nhất nhân vật “tôi” với tác giả được không? Vì sao?
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
Nhân vật tôi cũng tên là Tấn, cũng quê ở Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, trong cuộc đời, nhà văn cũng đã về thăm quê, nhưng tôi vẫn là nhân vật văn học, kết quả sáng tạo của tác giả
? Diễn biến cảm xúc, tâm trạng và suy nghĩ của tác giả trong chuyến về thăm quê hương lần cuối được thể hiện qua mấy giai đoạn?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Cảnh làng quê trong mắt người trở về sau 20 năm xa cách hiện ra như thế nào?
Đang độ giữa đông. Gần đến làng trời lại càng u ám. Xa gần thấy thấp thoáng mấy thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, nằm im lìm dưới vòm trời màu vàng úa…
* Cảnh làng quê
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
Nói về quê hương tác giả sử dụng nghệ thuật nào? Tác dụng?
NT: hồi ức, đối chiếu → Nghèo, tàn tạ và thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Nhân vật đang nói với ai ? Cách nói đó được gọi là gì ?
? “A, đây thật có phải là làng cũ mà 20 năm trời nay tôi hằn ghi lấy hình ảnh trong kí ức không”
Qua lời độc thoại nội tâm này, em hiểu nhân vật “tôi” có cảm giác gì khi đang chứng kiến cảnh làng quê cũ của mình?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác, chấp nhận hoàn cảnh
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
Nghèo hơn, tàn tạ hơn, thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Từ cảm xúc ngạc nhiên chua xót đó, em hiểu tình cảm của nhân vật “tôi” đối với làng quê như thế nào?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác, chấp nhận hoàn cảnh
Tình yêu làng quê thiết tha sâu nặng, xót xa cho sự nghèo khổ của làng quê mình.
Chuyến về quê lần này của nhân vật “tôi” có gì đặc biệt?
Tại sao tác giả lại có tâm trạng cảm xúc ấy?
- Vì giữa cái mong ước, hi vọng và tưởng tượng của nhân vật tôi trước và trong chuyến đi đã khác xa với thực tế. Chính cái hình ảnh thôn xóm tiêu điều ... khiến cho tâm hồn con người xa quê có phần hẫng hụt, thương cảm và buồn se lại. Nhân vật tôi thấy thất vọng vì so với cái làng trong ký ức. Bởi thế khi nhìn tận mắt cảnh làng quê thì nỗi buồn càng dâng lên -> h/ả diễn tả sự sa sút buộc phải thay đổi của quê nhà & của đất nước chung .
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Nhân vật “tôi” đã gặp nhiều người quen cũ, trong đó cuộc gặp nhân vật nào được kể nhiều nhất?
b/ Những ngày ở quê:
? Những ngày ở quê, nhân vật “tôi” đã nhớ lại những gì?
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
? Tâm trạng của nhân vật tôi trước và sau khi gặp Nhuận Thổ?
- Từ háo hức đến ngạc nhiên, đau đớn, xót xa, hụt hẫng ...
? Khi gặp thím Hai Dương tâm trang nhân vật tôi ra sao?
- Ngạc nhiên, buồn, thất vọng
Tiêu điều, hoang vắng, hiu quạnh.
Cố HưUơng
Lỗ Tấn
I. Tỡm hi?u chung.
1. “Cố hương” qua cái nhìn của nhân vật “tôi”:
II. D?c - hi?u VB:
B�i 16.
A. Van b?n:
* Con người:
Hình ảnh Nhuận Thổ:
*Cảnh vật:
-Trong kí ức: Cậu bé khỏe mạnh, lanh lợi, tháo vát, hiểu biết nhiều điều.
-Hiện tại: Người nông dân già nua, cùng khổ, mụ mẫm, cam chịu.
=> Thay đổi từ diện mạo đến tinh thần.( tính cách)
Hình ảnh Nhuận Thổ phản ánh điều gì về xã hội Trung Quốc lúc bấy giờ?
- Phản a?nh hiện thực đầy đau khổ của xã hội Trung Quốc thời bấy giờ . Tình trạng mụ mẫm, thái độ cam chịu của Nhuận Thổ nói riêng và số phận của người nông dân Trung Quốc nói chung , đó chính là điều nguy hiểm ,trăn trở đau xót nhất của nhà văn.
Theo em, trong con người Nhuận Thổ điều duy nhất không thay đổi là gì?
Ti`nh ba?n vo?i nhõn võ?t "tụi".
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
? Khi gặp thím Hai Dương tâm trang nhân vật tôi ra sao?
Tiết 77:
Cố hƯơng
Lỗ Tấn
.
.
I. Tìm hiểu chung.
II.D?c - hi?u VB:
C? huong qua cái nhìn của nhân vật " tôi"
*Nhuận Thổ:
Trong kÝ øc :®Ñp ®Ï, ®Çy søc sèng,th«ng minh.
HiÖn t¹i: tµn t¹, sa sót, cam chÞu.
=> Thay đổi từ diện mạo đến tinh thần.( tính cách)
?Theo em đó là sự thay đổi
như thế nào?
?Ngoài sự thay đổi ở Nhuận Thổ,
trong truyện còn nói tới sự thay
đổi của thím Hai Dương. Em
hãy chỉ rõ về điều ấy ?
*Thím Hai Dưuơng:
Quá khứ: Đưuợc mệnh danh là nàng Tây Thi đậu phụ, hiền lành, rộng lượng.
Hiện tại: xấu xí, chua ngoa, đanh đá, tham lam
Em có nhận xét gì về nhân vật
này?
=> Thay đổi cả diện mạo lẫn tinh thần
?Vậy theo em, sự thay đổi của
cảnh vật và con nguười ở làng quê là
do đâu ?
*Nguyên nhân: do sự nghèo khổ, lạc hậu, do xã hội phong kiến đen tối chèn ép
(Tiếp theo)
*Những ngưuời khác: Nghèo đói, tham lam, thấp hèn
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
? Từ thái độ của Nhuận Thổ, và thím Hai Dương nhân vật tôi có tâm trạng ra sao?
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
C
- Nghệ thuật: Hồi ức và đối chiếu
Cố Hương
Lỗ Tấn
II. D?c - hi?u chung.
1. “Cố hương” qua cái nhìn của nhân vật “tôi”:
B�i 16.
A. Van b?n:
-> "C? huong" sa sút, điêu tàn vì nghèo đói, lạc hậu
Đây là hình ảnh thu nh? XH Trung Quốc đầu thế kỷ XX.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “Tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Vì sao khi rời cố hương, nhân vật “tôi” lại cảm thấy lòng không chút lưu luyến và vô cùng lẻ loi, ngột ngạt?
- Cố hương bây giờ chỉ còn là xơ xác, nghèo hèn và xa lạ từ cảnh vật đến con người.
Khi rời cố hương, nhân vật “tôi” đã mong ước điều gì?
- Mong cho thế hệ con cháu không bao giờ phải cách bức nhau; không phải vất vả chạy vạy như tôi; không phải khốn khổ mà đần độn như Nhuận Thổ; không phải khốn khổ mà tàn nhẫn như bao nhiêu người khác. Chúng nó cần phải sống một cuộc đời mới, một cuộc đời mà chúng tôi chưa từng được sống
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong niềm hi vọng của nhân vật “tôi”, xuất hiện một cảnh tượng như thế nào?
- Một cánh đồng cát, màu xanh biếc, cạnh bờ biển, trên vòm trời xanh đậm, treo lơ lửng một vừng trăng tròn vàng thắm
Qua đó ước mong nào của tôi được bộc lộ?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong ý nghĩ cuối cùng của nhân vật “tôi”: “ Đã gọi là hi vọng thì không thể nói đâu là thực đâu là hư. Cũng giống như những con đường trên mặt đất; kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Em hiểu ý nghĩa này như thế nào?
Cũng như những con đường trên mặt đất, mọi thứ trong cuộc sống này không tự có sẵn. Nhưng nếu muốn, bằng cố gắng và kiên trì, con người sẽ có tất cả.
Vì sao khi mong ước và hi vọng cuộc đời mới cho cố hương, nhân vật “tôi” lại nghĩ đén con đường “đi mãi thì thành”?
Ông muốn thức tỉnh người dân làng mình không cam chịu cuộc sống nghèo hèn, áp bức; Ông tin ở thế hệ con cháu sẽ mở đường ấm no, hạnh phúc cho quê hương.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong phần cuối văn bản, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào là chủ yếu ? Tác dụng ?
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm và nghị luận → Bộc lộ tình yêu quê hương một cách mới mẻ và mãnh liệt. Tin vào sự đổi mới của quê hương.
Củng cố
Qua việc phân tích cái nhìn của nhân vât "tôi" đối với con ngưuời và cảnh vật làng quê trong lần về thăm quê sau 20 năm xa cách , em cảm nhận nhuư thế nào về cuộc sống và con ngưuời nơi "Cố hưuơng" ?
=> Cuộc sống nơi "cố huong" ngày một tàn tạ, con ngưuời ngày một khổ sở, hèn kém và bất lưuơng
Nét nghệ thuật đặc sắc tác giả sử dụng trong phần này là gì ?
Hồi ức và đối chiếu
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
2. Ý nghĩa hình ảnh “con đường”
Ý nghĩa hình ảnh con đường ở cuối truyện?
Hình ảnh vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng:
+ Khái quát triết lí cuộc sống con người: làng quê của “tôi” và lớn hơn là xã hội Trung Quốc đang trì trễ, lạc hậu trên con đường mòn cũ với bao hủ tục nặng nề. Cần tìm ra con đường mới để đưa đất nước tiến lên.
+ Con đường đến tự do, hạnh phúc của con người, con đường của tự thân hành động, dựng xây và hi vọng. + Trong sự đối lập giữa “vốn làm gì có đường” với “đi mãi thì thành đường” → niềm tin vào sự xuất hiện tất yếu một “con đường” mới, một cuộc sống mới ,một xã hội mới.
1/ Khi mong u?c v� hi v?ng cu?c d?i m?i cho c? huong, nh�n v?t "tơi" l?i nghi d�?n ca?i gi` "di m�i thì th�nh"?
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
2/ Nói về cảnh quê hương giữa hiện tại và quá khứ tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?
Đ Ố I C H I Ế U
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
N H U Ậ N T H Ổ
3/ Nh�n v�?t na`o trong qu� kh?: Kho? m?nh, nhanh nh?n, th?t th�, hi?u bi?t co`n hi?n t?i thi` ti?u t?y, dĩi kh?, d?n d?n ,m? m?m?
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
H A I D Ư Ơ N G
4/ Nh�n v�?t na`o trong qu� kh?: D?p, hi?n l�nh, cham ch? hi?n t?i:X?u, danh d�, tham lam d?n d? tro tr?n, m?t h?t tính luong thi?n c?a ngu?i nh� qu�?
N H U Ậ N T H Ổ
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
R O` I Q U �
5/ Nhân vật “tôi” lại cảm thấy lòng không chút lưu luyến và vô cùng lẻ loi, ngột ngạt đó là vào lúc nào?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
L Ơ~ T �? N
6/ Ta?c gia? cu?a t�?p truy�?n nga?n "Ga`o the?t" la` ai?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
R O` I Q U �
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
T R U N G Q U Ơ? C
7/ Cơ? huong la` bu?c tranh thu nho? hi�?n thu?c xa~ hơ?i cu?a d�?t nuo?c na`o?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
R O` I Q U �
L Ơ~ T �? N
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
Học bài
Đọc nhớ được một số đoạn truyện miêu tả, biểu cảm, lập luận
tiêu biểu trong truyện..
Tìm hiểu về nhân vật Nhuận Thổ và Thím Hai Dương
Hướng dẫn về nhà
Trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện tình cảm cha con sâu nặng qua những tình huống nào?
ĐÁP ÁN
Lỗ Tấn
cố hƯƠng
Lỗ Tấn
Bài 16.
A. Văn bản:
CỐ HƯƠNG
I. Tìm hiểu chung
(Lỗ Tấn)
1. Tác giả.
- Lụ~ Tõ?n (1881-1936)
Dựa vào chú thích (*) ở SGK và hiểu biết của mình hãy nêu những nét cơ bản về tác giả của tác phẩm này?
Tên thật là Chu Thụ Nhân.
Xuất thân: gia đình quan lại sa sút.
Quê: Chiết Giang-Trung Quốc.
- Học và làm nhiều nghề: hàng hải, địa chất, y học, nghề văn.
→ Nhà văn hóa kiệt xuất, chiến sĩ cách mạng vĩ đại của Trung Quốc.
- Quan điểm sáng tác: Văn học phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng.
Khu lu niÖm
Năm 1981, thế giới đã kỉ niệm 100 năm ngày sinh của Lỗ Tấn với tư cách là danh nhân văn hóa Thế giới.
Nhà lưu niệm Thiệu Hưng
Nhà lưu niệm Bắc Kinh
Thượng Hải
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm.
- Tập truyện Gào thét (1923)
Vậy em biết được những tác phẩm nào của Lỗ Tấn?
1. Tác giả.
a. Tác phẩm chính:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
- Tập truyện Bàng hoàng (1926)
- AQ chính truyện, Thuốc,….
- 17 tạp văn…
Ba tập truyện ngắn nổi tiếng:
-Gào thét
(1918-1922) - Bàng hoàng
(1924-25)
- Chuyện cũ viết lại
(1928-1936)
Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu.
Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu.
AQ chính truyện
Nhật kí người điên
Cỏ dại
Lỗ Tấn còn viết tạp văn, làm thơ,viết tiểu luận, phê bình, nhật kí
Quan điểm sáng tác: Văn học phục vụ nhân sinh, phục vụ cách mạng.
I. TÁC GIẢ – TÁC PHẨM
2. Tác phẩm.
Có ý kiến cho rằng văn bản: “Cố hương” là một “Hồi kí”
Theo em ý
kiến đó đúng hay sai? Tại sao?
1. Tác giả.
a. Tác phẩm chính:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
b. Tác phẩm “Cố hương”:
- Xuất xứ:
+ Sáng tác 1921.
- Thể loại:
Truyện ngắn
(có yếu tố hồi kí)
Hãy nêu xuất xứ của tác phẩm “Cố hương”?
+ In trong tập “Gào thét” (1923)
II. Tìm hiểu chung
2. Đọc – Tóm tắt
- Đọc.
- Tóm tắt.
Hãy tóm tắt ngắn gọn truyện ngắn “Cố hương” bằng lời văn của em?
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
HƯỚNG DẪN ĐỌC
- Giọng điệu chậm,
trầm, buồn, hơi bùi
ngùi khi kể, tả.
- Giọng ấp úng của
Nhuận Thổ, giọng
chao chát của thím
Hai Dương.
- Giọng suy ngẫm
triết lý ở đoạn
cuối truyện.
Trên đường về quê, trước cảnh tiêu điều, hoang vắng, tàn tạ của làng quê, nhân vật “tôi” thấy rất buồn. Trong những ngày ở quê, chứng kiến sự thay đổi ghê gớm của những con người, đặc biệt là sự thay đổi ở Nhuận Thổ, “tôi” bàng hoàng, đau xót, thất vọng. Khi xa quê, “tôi” gửi gắm ước mong vào thế hệ mai sau và suy ngẫm tới một con đường đi cho toàn dân tộc.
II. Tìm hiểu chung
2. Đọc – Tóm tắt
- Tóm tắt:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
I.TÌM HIỂU CHUNG
2. Đọc – Tóm tắt
Mời các nhóm thảo luận theo các nội dung sau:
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. TÌM HIỂU CHUNG
2. Đọc – Tóm tắt
II. ĐỌC–TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc – Tóm tắt
2. Tìm hiểu chung:
a. Nhân vật:
- Nhân vật chính: “Tôi”, Nhuận Thổ
b. Ngôi kể, phương thức biểu đạt:
- Nhân vật trung tâm: “Tôi”
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất
- Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm và nghị luận.
c. Bố cục: Gồm 2 phần
(không nên đồng nhất “tôi” với tác giả)
CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
CỦNG CỐ
Em hãy khái quát nội dung cần nắm?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
- Tôi, Nhuận Thổ, thím Hai Dương, Thuỷ Sinh, cháu Hoàng, bà mẹ. Trong đó nhân vật “tôi” là nhân vật trung tâm.
- Vì: Các sự việc và nhân vật trong truyện đều được cảm nhận từ nhân vật “tôi”.
? Truyện có mấy nhân vật? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm? Vì sao em biết
? Có thể đồng nhất nhân vật “tôi” với tác giả được không? Vì sao?
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
Nhân vật tôi cũng tên là Tấn, cũng quê ở Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, trong cuộc đời, nhà văn cũng đã về thăm quê, nhưng tôi vẫn là nhân vật văn học, kết quả sáng tạo của tác giả
? Diễn biến cảm xúc, tâm trạng và suy nghĩ của tác giả trong chuyến về thăm quê hương lần cuối được thể hiện qua mấy giai đoạn?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Cảnh làng quê trong mắt người trở về sau 20 năm xa cách hiện ra như thế nào?
Đang độ giữa đông. Gần đến làng trời lại càng u ám. Xa gần thấy thấp thoáng mấy thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, nằm im lìm dưới vòm trời màu vàng úa…
* Cảnh làng quê
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
Nói về quê hương tác giả sử dụng nghệ thuật nào? Tác dụng?
NT: hồi ức, đối chiếu → Nghèo, tàn tạ và thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Nhân vật đang nói với ai ? Cách nói đó được gọi là gì ?
? “A, đây thật có phải là làng cũ mà 20 năm trời nay tôi hằn ghi lấy hình ảnh trong kí ức không”
Qua lời độc thoại nội tâm này, em hiểu nhân vật “tôi” có cảm giác gì khi đang chứng kiến cảnh làng quê cũ của mình?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác, chấp nhận hoàn cảnh
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
Nghèo hơn, tàn tạ hơn, thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Từ cảm xúc ngạc nhiên chua xót đó, em hiểu tình cảm của nhân vật “tôi” đối với làng quê như thế nào?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác, chấp nhận hoàn cảnh
Tình yêu làng quê thiết tha sâu nặng, xót xa cho sự nghèo khổ của làng quê mình.
Chuyến về quê lần này của nhân vật “tôi” có gì đặc biệt?
Tại sao tác giả lại có tâm trạng cảm xúc ấy?
- Vì giữa cái mong ước, hi vọng và tưởng tượng của nhân vật tôi trước và trong chuyến đi đã khác xa với thực tế. Chính cái hình ảnh thôn xóm tiêu điều ... khiến cho tâm hồn con người xa quê có phần hẫng hụt, thương cảm và buồn se lại. Nhân vật tôi thấy thất vọng vì so với cái làng trong ký ức. Bởi thế khi nhìn tận mắt cảnh làng quê thì nỗi buồn càng dâng lên -> h/ả diễn tả sự sa sút buộc phải thay đổi của quê nhà & của đất nước chung .
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Nhân vật “tôi” đã gặp nhiều người quen cũ, trong đó cuộc gặp nhân vật nào được kể nhiều nhất?
b/ Những ngày ở quê:
? Những ngày ở quê, nhân vật “tôi” đã nhớ lại những gì?
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
? Tâm trạng của nhân vật tôi trước và sau khi gặp Nhuận Thổ?
- Từ háo hức đến ngạc nhiên, đau đớn, xót xa, hụt hẫng ...
? Khi gặp thím Hai Dương tâm trang nhân vật tôi ra sao?
- Ngạc nhiên, buồn, thất vọng
Tiêu điều, hoang vắng, hiu quạnh.
Cố HưUơng
Lỗ Tấn
I. Tỡm hi?u chung.
1. “Cố hương” qua cái nhìn của nhân vật “tôi”:
II. D?c - hi?u VB:
B�i 16.
A. Van b?n:
* Con người:
Hình ảnh Nhuận Thổ:
*Cảnh vật:
-Trong kí ức: Cậu bé khỏe mạnh, lanh lợi, tháo vát, hiểu biết nhiều điều.
-Hiện tại: Người nông dân già nua, cùng khổ, mụ mẫm, cam chịu.
=> Thay đổi từ diện mạo đến tinh thần.( tính cách)
Hình ảnh Nhuận Thổ phản ánh điều gì về xã hội Trung Quốc lúc bấy giờ?
- Phản a?nh hiện thực đầy đau khổ của xã hội Trung Quốc thời bấy giờ . Tình trạng mụ mẫm, thái độ cam chịu của Nhuận Thổ nói riêng và số phận của người nông dân Trung Quốc nói chung , đó chính là điều nguy hiểm ,trăn trở đau xót nhất của nhà văn.
Theo em, trong con người Nhuận Thổ điều duy nhất không thay đổi là gì?
Ti`nh ba?n vo?i nhõn võ?t "tụi".
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
? Khi gặp thím Hai Dương tâm trang nhân vật tôi ra sao?
Tiết 77:
Cố hƯơng
Lỗ Tấn
.
.
I. Tìm hiểu chung.
II.D?c - hi?u VB:
C? huong qua cái nhìn của nhân vật " tôi"
*Nhuận Thổ:
Trong kÝ øc :®Ñp ®Ï, ®Çy søc sèng,th«ng minh.
HiÖn t¹i: tµn t¹, sa sót, cam chÞu.
=> Thay đổi từ diện mạo đến tinh thần.( tính cách)
?Theo em đó là sự thay đổi
như thế nào?
?Ngoài sự thay đổi ở Nhuận Thổ,
trong truyện còn nói tới sự thay
đổi của thím Hai Dương. Em
hãy chỉ rõ về điều ấy ?
*Thím Hai Dưuơng:
Quá khứ: Đưuợc mệnh danh là nàng Tây Thi đậu phụ, hiền lành, rộng lượng.
Hiện tại: xấu xí, chua ngoa, đanh đá, tham lam
Em có nhận xét gì về nhân vật
này?
=> Thay đổi cả diện mạo lẫn tinh thần
?Vậy theo em, sự thay đổi của
cảnh vật và con nguười ở làng quê là
do đâu ?
*Nguyên nhân: do sự nghèo khổ, lạc hậu, do xã hội phong kiến đen tối chèn ép
(Tiếp theo)
*Những ngưuời khác: Nghèo đói, tham lam, thấp hèn
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
? Từ thái độ của Nhuận Thổ, và thím Hai Dương nhân vật tôi có tâm trạng ra sao?
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
C
- Nghệ thuật: Hồi ức và đối chiếu
Cố Hương
Lỗ Tấn
II. D?c - hi?u chung.
1. “Cố hương” qua cái nhìn của nhân vật “tôi”:
B�i 16.
A. Van b?n:
-> "C? huong" sa sút, điêu tàn vì nghèo đói, lạc hậu
Đây là hình ảnh thu nh? XH Trung Quốc đầu thế kỷ XX.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “Tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Vì sao khi rời cố hương, nhân vật “tôi” lại cảm thấy lòng không chút lưu luyến và vô cùng lẻ loi, ngột ngạt?
- Cố hương bây giờ chỉ còn là xơ xác, nghèo hèn và xa lạ từ cảnh vật đến con người.
Khi rời cố hương, nhân vật “tôi” đã mong ước điều gì?
- Mong cho thế hệ con cháu không bao giờ phải cách bức nhau; không phải vất vả chạy vạy như tôi; không phải khốn khổ mà đần độn như Nhuận Thổ; không phải khốn khổ mà tàn nhẫn như bao nhiêu người khác. Chúng nó cần phải sống một cuộc đời mới, một cuộc đời mà chúng tôi chưa từng được sống
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong niềm hi vọng của nhân vật “tôi”, xuất hiện một cảnh tượng như thế nào?
- Một cánh đồng cát, màu xanh biếc, cạnh bờ biển, trên vòm trời xanh đậm, treo lơ lửng một vừng trăng tròn vàng thắm
Qua đó ước mong nào của tôi được bộc lộ?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
1/ Cố hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong ý nghĩ cuối cùng của nhân vật “tôi”: “ Đã gọi là hi vọng thì không thể nói đâu là thực đâu là hư. Cũng giống như những con đường trên mặt đất; kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Em hiểu ý nghĩa này như thế nào?
Cũng như những con đường trên mặt đất, mọi thứ trong cuộc sống này không tự có sẵn. Nhưng nếu muốn, bằng cố gắng và kiên trì, con người sẽ có tất cả.
Vì sao khi mong ước và hi vọng cuộc đời mới cho cố hương, nhân vật “tôi” lại nghĩ đén con đường “đi mãi thì thành”?
Ông muốn thức tỉnh người dân làng mình không cam chịu cuộc sống nghèo hèn, áp bức; Ông tin ở thế hệ con cháu sẽ mở đường ấm no, hạnh phúc cho quê hương.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
a/ Trên đường trở về quê:
- Ước mong bình yên, ấm no cho làng quê.
b/ Những ngày ở quê:
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
→ Buồn, thất vọng, bàng hoàng, xót xa, hụt hẫng về cuộc sống thực tại của quê hương, thương cảm với số phận của họ
c/ Lúc rời quê:
Trong phần cuối văn bản, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào là chủ yếu ? Tác dụng ?
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm và nghị luận → Bộc lộ tình yêu quê hương một cách mới mẻ và mãnh liệt. Tin vào sự đổi mới của quê hương.
Củng cố
Qua việc phân tích cái nhìn của nhân vât "tôi" đối với con ngưuời và cảnh vật làng quê trong lần về thăm quê sau 20 năm xa cách , em cảm nhận nhuư thế nào về cuộc sống và con ngưuời nơi "Cố hưuơng" ?
=> Cuộc sống nơi "cố huong" ngày một tàn tạ, con ngưuời ngày một khổ sở, hèn kém và bất lưuơng
Nét nghệ thuật đặc sắc tác giả sử dụng trong phần này là gì ?
Hồi ức và đối chiếu
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Đọc - hiểu văn bản.
2. Ý nghĩa hình ảnh “con đường”
Ý nghĩa hình ảnh con đường ở cuối truyện?
Hình ảnh vừa thực vừa mang ý nghĩa biểu tượng:
+ Khái quát triết lí cuộc sống con người: làng quê của “tôi” và lớn hơn là xã hội Trung Quốc đang trì trễ, lạc hậu trên con đường mòn cũ với bao hủ tục nặng nề. Cần tìm ra con đường mới để đưa đất nước tiến lên.
+ Con đường đến tự do, hạnh phúc của con người, con đường của tự thân hành động, dựng xây và hi vọng. + Trong sự đối lập giữa “vốn làm gì có đường” với “đi mãi thì thành đường” → niềm tin vào sự xuất hiện tất yếu một “con đường” mới, một cuộc sống mới ,một xã hội mới.
1/ Khi mong u?c v� hi v?ng cu?c d?i m?i cho c? huong, nh�n v?t "tơi" l?i nghi d�?n ca?i gi` "di m�i thì th�nh"?
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
2/ Nói về cảnh quê hương giữa hiện tại và quá khứ tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào?
Đ Ố I C H I Ế U
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
N H U Ậ N T H Ổ
3/ Nh�n v�?t na`o trong qu� kh?: Kho? m?nh, nhanh nh?n, th?t th�, hi?u bi?t co`n hi?n t?i thi` ti?u t?y, dĩi kh?, d?n d?n ,m? m?m?
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
H A I D Ư Ơ N G
4/ Nh�n v�?t na`o trong qu� kh?: D?p, hi?n l�nh, cham ch? hi?n t?i:X?u, danh d�, tham lam d?n d? tro tr?n, m?t h?t tính luong thi?n c?a ngu?i nh� qu�?
N H U Ậ N T H Ổ
C O N D U O` N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
R O` I Q U �
5/ Nhân vật “tôi” lại cảm thấy lòng không chút lưu luyến và vô cùng lẻ loi, ngột ngạt đó là vào lúc nào?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
L Ơ~ T �? N
6/ Ta?c gia? cu?a t�?p truy�?n nga?n "Ga`o the?t" la` ai?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
R O` I Q U �
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
T R U N G Q U Ơ? C
7/ Cơ? huong la` bu?c tranh thu nho? hi�?n thu?c xa~ hơ?i cu?a d�?t nuo?c na`o?
C O N D U O` N G
N H U Ậ N T H Ổ
H A I D Ư Ơ N G
R O` I Q U �
L Ơ~ T �? N
Trò chơi ô chữ.
Đ Ố I C H I Ế U
Học bài
Đọc nhớ được một số đoạn truyện miêu tả, biểu cảm, lập luận
tiêu biểu trong truyện..
Tìm hiểu về nhân vật Nhuận Thổ và Thím Hai Dương
Hướng dẫn về nhà
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Thị Huyền
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)