Bài 16. Cố hương

* KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu1: Cảm nhận của em về nhân vật bé Thu trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà” ?

Câu2: Nêu nội dung và những đặc sắc nghệ thuật tiêu biểu của truyện ?
TIẾT 76, 77, 78
CỐ HƯƠNG
Lỗ Tấn
I.GIỚI THIỆU TÁC GIẢ, TÁC PHẨM:
1/ Tác giả:
- Lỗ Tấn (1881-1936) còn có tên là Chu Thụ Nhân, quê ở tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.
- Sinh trưởng trong một gia đình quan lại sa sút.
- Sớm có ý thức tự lập.
- Ông theo học rất nhiều ngành nhưng sau đó chuyển hẳn sang văn học.
- Ông có nhiều công trình nghiên cứu và sáng tác đồ sộ.
- Năm 1981, toàn thế giới kỉ niệm 100 năm ngày sinh Lỗ Tấn như một danh nhân văn hoá.
2/ Tác phẩm: Là truyện ngắn tiêu biểu trích trong tập “Gào thét” (1923)
II. ĐỌC- TÌM HIỂU CHÚ THÍCH:
III. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
* Bố cục:
Chia làm 3 đoạn:
- Đoạn 1: Từ đầu … “đang làm ăn sinh sống” => Trên đường về quê.
- Đoạn 2: Tiếp đến… “sạch trơn như quét” => Những ngày “tôi” ở quê.
- Đoạn 3: Còn lại => “tôi” trên đường rời quê.
CÂU HỎI:
- Theo em, ai là nhân vật chính của
truyện ? Vì sao ?

- Hãy chỉ ra những thay đổi của Nhuận Thổ sau 20 năm “tôi” gặp lại ?



1/ Nhân vật Nhuận Thổ:
- Nghèo khổ, vất vả, tội nghiệp.
- Đần độn, nhỏ nhen, thiếu tự trọng.
Câu hỏi:
- Theo em, nguyên nhân nào khiến Nhuận Thổ thay đổi nhiều như vậy ?

- Ngoài sự thay đổi của Nhuận Thổ, em thấy trong truyện còn có những thay đổi nào nữa không ?
2/ Những thay đổi của làng quê “tôi”:
- Cảnh vật tiêu điều, hoang vắng.
- Con người thì đận độn, khắc khổ, ngu muội, nhỏ nhặt (Thím Hai Dương, người dân làng…)
Trả lời:
- Tình hình xã hội Trung Quốc đầu thế kỉ XX bị sa sút, suy nhược.
- Tính tiêu cực trong tâm hồn, tính cách của bản thân người lao động : Ngu muội, hèn nhát, nhỏ nhặt, mê tín…)

Câu hỏi:
- Từ đó, em hiểu được thái độ và tình cảm của “tôi” qua tác phẩm là gì ?
3/ Thái độ và tình cảm của “tôi”:
- Phản ánh sự sa sút về mọi mặt của xã hội Trung Quốc đầu thế kỉ XX.
- Lí giải về những nguyên nhân của sự sa sút cũng như những thực trạng đáng buồn đó.
- Chỉ ra những mặt tiêu cực nằm ngay trong tâm hồn và tính cách của người lao động. (Ai kì bất hạnh, nộ kì bất tranh)
- Ước mơ có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
IV. TỔNG KẾT:
Câu hỏi:
- Chốt lại nội dung và ý nghĩa của văn bản ?
1/ Nội dung:
- Phản ánh xã hội Trung Quốc đầu thế kỉ XX với sự sa sút, suy nhược qua những sự thay đổi của làng quê hiện tại.
- Suy ngẫm và ước mơ của “tôi” về một xã hội tốt đẹp hơn.
2/ Nghệ thuật:

Câu hỏi:
- Đoạn văn nào chủ yếu dùng miêu tả?

- Đoạn văn nào chủ yếu dùng phương thức tự sự ?

- Đoạn văn nào có biểu cảm ?

- Đoạn văn nào có nghị luận ?
2/ Nghệ thuật:
- Tính chất tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
- Xen kẽ khéo léo giữa hồi ức và hiện tại.

Câu hỏi:
Theo em, hình ảnh “con đường” ở cuối tác phẩm có ý nghĩa gì ?
- Hình ảnh “vầng trăng tròn vàng thắm” có ý nghĩa gì ?
2/ Nghệ thuật:
- Tính chất tự sự kết hợp với yếu tố miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
- Xen kẽ khéo léo giữa hồi ức và hiện tại.
- Xây dựng hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng.
IV. LUYỆN TẬP CỦNG CỐ:
Sự thay
đổi của
N. Thổ
Hình dáng
Trang phục
Động tác
Thái độ

Tính cách
Da vàng sạm
những nếp nhăn
sâu hoắm
bàn tay nứt nẻ
Đội mũ lông chiên
rách tươm
Không đeo vòng
bạc

chậm chạp
rụt rè
cung kính
nhỏ nhặt
ngu muội
mê tín
Các thay
đổi khác
Thuỷ Sinh
người dân
làng

Thím Hai
Dương
phê phán sự
suy thoái
của XHPK
và đặt ra vấn đề
suy ngẫm cũng như
ước mơ một XH
tốt đẹp
V. DẶN DÒ:
1. Về nhà viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của hình ảnh “con đường” ở cuối tác phẩm .
2. Học bài cũ.
3. Soạn bài “ Những đứa trẻ”
LỖ TẤN