Bài 15. Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác

Trong chương trình Ngữ văn 8 chúng ta sẽ được học và tìm hiểu những tác phẩm của một thế hệ các nhà nho yêu nước đầu thế kỷ XX như Tản Đà, Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu.... Đầu tiên các em sẽ được tìm hiểu về tác giả Phan Bội Châu, nhà yêu nước, nhà Cách mạng lớn của dân tộc ta trong vòng 25 năm đầu của thế kỷ XX, với bài thơ " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác"
Tuần 15- Tiết 57
Văn bản:
Vào nhà ngục
quảng đôngcảm tác
Phan Bội Châu

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Phan Bội Châu (1867-1940)
- Quê ở : Nam Đàn - Nghệ An
Tên hiệu: Sào Nam.
Là nhà yêu nước, nhà cách mạng,
nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.
Hãy cho biết vài nét về tác giả và tác phẩm?

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
I. Tìm hiểu chung
Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,
Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
1. Tác giả:
- Phan Bội Châu (1867-1940)
- Quê ở : Nam Đàn - Nghệ An
Tên hiệu: Sào Nam.
Là nhà yêu nước, nhà cách mạng,
nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.
- Trích trong tác phẩm " Ngục trung thư " sáng tác năm 1914.
2. Tác phẩm.
3.Thể thơ:
Thất ngôn bát cú Đường luật
Bài thơ được làm theo thể thơ nào?

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
I. Tìm hiểu chung
Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,
Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
1. Tác giả:
- Phan Bội Châu (1867-1940)
- Quê ở : Nam Đàn - Nghệ An
Tên hiệu: Sào Nam.
Là nhà yêu nước, nhà cách mạng,
nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.
- Trích trong tác phẩm " Ngục trung thư " sáng tác năm 1914.
2. Tác phẩm.
3.Thể thơ:
Thất ngôn bát cú Đường luật
Hãy thuyết minh ngắn gọn đặc điểm của thể thơ này trên các phương diện:
+ Số câu trong bài, số tiếng trong câu?
+ Cách hiệp vần ?
+ Phép đối ?
+ Văn bản gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
+ Vần bằng, vần hiệp ở các tiếng cuối của câu 1,2,4,6,8 (lưu- tù- châu- thù- đâu).
+ Hai cặp câu 3+4; 5+6 đối nhau.

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
I. Tìm hiểu chung
Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,
Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
Đề
thực
luận
kết
1. Tác giả:
- Phan Bội Châu (1867-1940)
- Quê ở : Nam Đàn - Nghệ An
Tên hiệu: Sào Nam.
Là nhà yêu nước, nhà cách mạng,
nhà văn, nhà thơ lớn của dân tộc.
- Trích trong tác phẩm " Ngục trung thư " sáng tác năm 1914.
2. Tác phẩm.
3.Thể thơ:
Thất ngôn bát cú Đường luật
4. Bố cục:
Gồm 4 phần
Bài thơ Thất ngôn bát cú Đường Luật thương chia làm mấy phần?

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hai câu đề
Máy chém
hào kiệt
phong lưu

Chỉ bậc anh hùng tài chí mang một phong thái ung dung đường hoàng, sang trọng.
- Sử dụng điệp từ,
giọng thơ đùa vui
=> Thể hiện phong thái ung dung, tự chủ, khí phách hiên ngang trước cảnh tù ngục.
"Chạy mỏi chân" chỉ cái gì?
"thì hãy ở tù" cho thấy thái độ của tác giả như thế nào?
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
I. Tìm hiểu chung
? Hãy giải thích từ: Hào kiệt, phong lưu?
?Trong hai câu thơ này tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Cảnh giết người trong nhà tù

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hai câu đề
- Sử dụng điệp từ,
giọng thơ đùa vui
=> Thể hiện phong thái ung dung, tự chủ, khí phách hiên ngang trước cảnh tù ngục.
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
I. Tìm hiểu chung
? Từ " đã"và từ "lại" thuộc loại từ nào?
?Trong hai câu Thực tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
2. Hai câu thực
khách không nhà >< người có tội
trong bốn biển >< giữa năm châu
-Sử dụng phép đối,
=> Diễn tả cuộc đời hoạt động cách mạng đầy sóng gió, bất trắc.
->Thể hiện tấm lòng yêu nước thiết tha.
cặp phụ từ
? Cho ta biết cuộc đời hoạt động tác giả như thế nào?
?Em có nhận xét gì về giọng điệu và âm hưởng của 2 câu Thực?
- Giọng thơ trầm tĩnh

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hai câu đề
- Sử dụng điệp từ,
giọng thơ đùa vui
=> Thể hiện phong thái ung dung, tự chủ, khí phách hiên ngang trước cảnh tù ngục.
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
I. Tìm hiểu chung
?Trong hai câu Luận tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
2. Hai câu thực
-Sử dụng phép đối,
=> Diễn tả cuộc đời hoạt động cách mạng đầy sóng gió, bất trắc.
->Thể hiện tấm lòng yêu nước thiết tha.
cặp phụ từ
? Theo em từ " Bủa tay" và từ " Kinh tế" ở đây có nghĩa như thế nào?
3. Hai câu luận
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
- Sd: phép đối,
=>Thể hiện khẩu khí của bậc anh hùng: dù ở hoàn cảnh nào, vẫn giữ được hoài bão lớn lao, khí phách hiên ngang.
lối nói khoa trương(nói quá)
Bủa tay
ôm chặt
bồ kinh tế
Mở miệng
cười tan
cuộc oán thù
- Giọng thơ trầm tĩnh

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hai câu đề
- Sử dụng điệp từ,
giọng thơ đùa vui
=> Thể hiện phong thái ung dung, tự chủ, khí phách hiên ngang trước cảnh tù ngục.
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
I. Tìm hiểu chung
?Trong hai câu Kết tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Tác dụng?
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
2. Hai câu thực
-Sử dụng phép đối,
=> Diễn tả cuộc đời hoạt động cách mạng đầy sóng gió, bất trắc.
->Thể hiện tấm lòng yêu nước thiết tha.
cặp phụ từ
? "Thân ấy" là thân nào? " Sự nghiệp" là sự nghiệp gì?
3. Hai câu luận
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
- Sd: phép đối,
=>Thể hiện khẩu khí của bậc anh hùng: dù ở hoàn cảnh nào, vẫn giữ được hoài bão lớn lao, khí phách hiên ngang.
lối nói khoa trương
4. Hai câu kết
- Sd:Điệp từ "còn":
=>khẳng định ý chí gang thép: còn sống là còn chiến đấu, không sợ khó khăn thử thách.
Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,
Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
- Giọng thơ trầm tĩnh
III- Tổng kết:
*. Ghi nhớ: SGK- 148
Ghi nhớ
Bằng giọng điệu hào hùng có sức lôi cuốn mạnh mẽ, Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác đã thể hiện phong thái ung dung, đường hoàng và khí phách kiên cường, bất khuất vượt lên trên cảnh tù ngục khốc liệt của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu.

Ngữ văn 8
Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
Tác giả: Phan Bội Châu
Tiết 57 - Văn bản:
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hai câu đề
- Sử dụng điệp từ,
giọng thơ đùa vui
=> Thể hiện phong thái ung dung, tự chủ, khí phách hiên ngang trước cảnh tù ngục.
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu,
Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.
I. Tìm hiểu chung
Đã khách không nhà trong bốn biển,
Lại người có tội giữa năm châu.
2. Hai câu thực
-Sử dụng phép đối,
=> Diễn tả cuộc đời hoạt động cách mạng đầy sóng gió, bất trắc.
->Thể hiện tấm lòng yêu nước thiết tha.
cặp phụ từ
3. Hai câu luận
Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,
Mở miệng cười tan cuộc oán thù.
- Sd: phép đối,
=>Thể hiện khẩu khí của bậc anh hùng: dù ở hoàn cảnh nào, vẫn giữ được hoài bão lớn lao, khí phách hiên ngang.
lối nói khoa trương
4. Hai câu kết
- Sd:Điệp từ "còn":
=>khẳng định ý chí gang thép: còn sống là còn chiến đấu, không sợ khó khăn thử thách.
Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,
Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
- Giọng thơ trầm tĩnh
III- Tổng kết:
*. Ghi nhớ: SGK- 148
IV. Luyện tập
Giải ô chữ
1
B ủ a t a y
S à o n a m
H à o k i ệ t
Q u ả n g đ ô n g
P h o n g l ư u
C ư ờ i t a n
N g ụ c t r u n g t h ư
2
3
4
5
6
7
Câu 1: Từ diễn tả hoạt động mở rộng vòng tay để ôm lấy?
u
B
Câu 2: Biệt hiệu của Phan Bội Châu?
à
n
Câu 3: Hai từ thể hiện Phan Bội Châu là người có tài năng, chí khí?
i
c
Câu 4: Tên nhà tù mà Phan Bội Châu bị giam?
a
y
Câu 5: Từ chỉ dáng vẻ lịch sự, phong thái ung dung đường hoàng của Phan Bội Châu?
ê
Câu 6: Từ thể hiện rõ nhất tinh thần lạc quan của Phan Bội Châu trong nhà ngục Quảng Đông?
ư
ớ
Câu 7: Tên của tác phẩm trong đó có bài thơ: " Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác"?
c
xin chân thành cảm ơn