Bài 15. Thuyết minh về một thể loại văn học
Chia sẻ bởi Trần Đức Hải |
Ngày 03/05/2019 |
53
Chia sẻ tài liệu: Bài 15. Thuyết minh về một thể loại văn học thuộc Ngữ văn 8
Nội dung tài liệu:
Lớp 4 A
Môn Ngữ văn
Lớp:8A
NHIỆT
TIẾT
LIỆT
MỪNG
CÁC
CHÀO
THẦY
MỪNG
CÔ
TIẾT
GIÁO
VỀ
DỰ
HỌC
HÔM
NAY !
NGƯỜI THỰC HIỆN: TRẦN ĐỨC HẢI
( Nguyễn Minh Châu)
Môn:Ngữ văn: Tiết 61
Người thực hiện: Trần Đức Hải
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Dòng nào nói không đúng những điều cần thiết khi làm bài văn thuyết minh
A. Cần nắm chắc những tri thức về văn thuyết minh như: khái niệm, đặc điểm của văn thuyết minh, phương pháp thuyết minh…Nắm được các bước làm bài văn thuyết minh
B. Cần phân tích các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật để lầm nổi bật cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
C. Cần biết quan sát, tìm hiểu, tích luỹ tri thức về đối tượng thuyết minh.
D. Cần rèn luyện kĩ năng viết: dựng đoạn, liên kết đoạn, dùng từ, đặt câu… và vận dụng linh hoạt các phương thức biểu đạt…
B. Cần phân tích các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật để lầm nổi bật cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
Câu 3: Nêu một số thể loại văn học mà em biết!
- Căn cứ vào phương thức biểu đạt, người ta chia thành một số thể loại sau:
+ Thể loại tự sự: Truyện ngắn, truyện vừa, tiểu thuyết, tuỳ bút, …
+ Thể loại Chính luận: Hịch, cáo, chiếu, biểu ….
+ Thể loại trữ tình: thơ lục bát, song thất lục bát, thơ Đường, thơ tự do…
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I. Tìm hiểu đề
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Hãy nêu các bước làm bài văn thuyết minh!
Bước 1: Tìm hiểu đề
Bước 2: Quan sát, tìm hiểu đối tượng cần thuyết minh.
Bước 3: Lập dàn ý
Bước 4: Viết bài
Bước 6: Kiểm tra lại bài đã viết
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I. Tìm hiểu đề
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
* Dựa vào đề bài đã cho, em hãy làm rõ một số vấn đề sau::
- Kiểu đề:
- Đối tượng thuyết minh:
- Kiến thức cần cung cấp:
- Phương pháp dùng để thuyết minh:
Thuyết minh về thể loại văn học
Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Đặc điểm của thể thơ TNBCĐL
- PP nêu định nghĩa, giải thích
- PPphân tích, nêu ví dụ, dùng số liệu
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Một số đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật cần tìm hiểu:
1. Số câu trong bài, số tiếng trong từng dòng
2. Về nhịp và vần của thể thơ
3. Về bố cục của thể thơ và nhiệm vụ của từng phần.
4. Hệ thống thanh điệu trong toàn bài thơ
5. Về luật bằng trắc trong thể thơ
6. Về phép đối trong thể thơ
7. Tìm hiểu những ưu điểm và khuyết điểm của thể thơ.
I. Tìm hiểu đề
Em dự định sẽ cung cấp cho người đọc những tri thức nào về thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật ?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I.Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Theo em, muốn có được tri thức thuyết minh về đối tượng ta cần phải làm gì ?
- Quan sát, tìm hiểu, tích luỹ tri thức về đối tượng.
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Yêu cầu:
Nhóm 1:
+ Tìm hiểu số câu trong bài, số tiếng trong từng dòng
+ Tìm hiểu về nhịp, vần của thể thơ
Nhóm 2:
+ Ghi lại hệ thống thanh điệu trong bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn “
+ Tìm hiểu về bố cục của thể thơ và nêu nhiệm vụ của từng phần
- Nhóm 3
+ Tìm hiểu về luật bằng trắc
- Nhóm 4:
+ Tìm hiểu về phép đối trong thể thơ
I.Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đặc
điểm của thể thơ
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1. Số câu:
2. Số tiếng:
3. Về nhịp:
4. Về vần:
5. Về bố cục:
6. Về luật bằng trắc:
7.Về phép đối:
6. Về luật:
ĐẶC ĐIỂM CỦA THỂ THƠ THẤT NGÔN BÁT CÚ ĐƯỜNG LUẬT
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1.Gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2.Thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
Nhận xét về số tiếng và nhịp trong hai câu thơ sau!
“…Bui có một lòng trung với hiếu
Mài chăng khuyết, nhuộm chăng đen ”.
( Thuật hứng - Nguyễn Trãi )
=>Cá biệt thể hiện sự sáng tạo, trong bài có
câu gồm 6 tiếng, ngắt nhịp 3 / 3.
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
8
4
6
2
1
Nhóm 1:
+ Tìm hiểu số câu trong bài, số tiếng trong từng câu!
+ Tìm hiểu về nhịp thơ !
+ Tìm hiểu vần của thể thơ !
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1.Gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2.Thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Vần đươc gieo ở cuối câu 1, 2, 6,8 , luôn gieo
vần bằng.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
8
4
6
2
1
THU ĐIẾU
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng nước theo lan hơi gợn tí
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo
( Nguyễn Khuyến )
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Tìm hiểu bố cục:
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Bố cục chia làm 4 phần:
- Hai câu đề: giới thiệu vấn đề
- Hai câu thực: giải quyết vấn đề đã nêu ở trên.
Hai câu luận: bàn luận, mở rộng vấn đề
Hai câu kết: kết thúc lại vấn đề
Nhóm 2:
Nhận xét về bố cục và nêu nhiệm vụ của từng phần !
Nhóm 2:
Nhận xét về bố cục và nêu nhiệm vụ của từng phần !
- Tìm hiểu về luật trong thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Hai câu đề: Vấn đề về quan niệm làm trai của người tù cách mạng.
Hai câu thực: miêu tả về công việc đập đá của người tù
Hai câu luận: Từ công việc đập đá, suy ngẫm về con đường cách mạng.
Hai câu kết: Khẳng định lại vấn đề: dù có khó khăn gian khổ vẫn quyết tâm theo đuổi lí tưởng của mình.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
QUA ĐÈO NGANG
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen đá lá chen hoa
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng cn quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Dường chân đứng lại trời, non, nước
Một mảnh tình riêng ta ta với ta
( Bà huyện Thanh Quan )
B
T
Luật
bằng
Luật
trắc
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
T
B
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
T
T
T
T
B
B
B
B
T
B
B
T
Nhóm 3
Ghi lại hệ thống thanh điệu của bài thơ
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Nhóm 3
Nhận xét về luật bằng trắc của các tiếng 2,4,6 trong các dòng thơ!
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
T
B
B
T
T
B
T
B
T
B
T
B
B
T
T
T
B
B
T
T
T
T
B
B
T
T
B
B
T
B
B
T
Tiếng thứ 4 của các câu luôn trái thanh với tiếng thứ 2 và tiếng thứ 6
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
Trùng
thanh điệu
Niêm
- Tiếng thứ 4 của các câu luôn trái thanh với tiếng thứ 2 và tiếng thứ 6
Các tiếng 2,4,6 của câu 1-8, 2-3,
4 -5, 6 -7 trùng nhau về thanh điệu
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
Các tiếng 2,4,6 của các cặp câu 1- 2 , 3 – 4, 5 – 6, 7 – 8 luôn trái ngược nhau về thanh
Các tiếng 2,4,6 của câu 1-8, 2-3,
4 -5, 6 -7 trùng nhau về thanh điệu
Các tiếng 2,4,6 của các cặp câu 1- 2 , 3 – 4, 5 – 6, 7 – 8 trái ngược nhau về thanh
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Nhóm 4:
Phép đối trong thơ TNBCĐL thường thể
hiện ở những câu thơ nào ?
- Phép đối thường được thể hiện trên phương diện nào?
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Hai câu thực
Hai câu luận
B
B
T
T
B
B
T
T
T
B
B
T
T
B
-> Đối nhau về từ loại ( cùng từ toại ).
->Đối nhau về thanh điệu ( Ngược thanh điệu )
Hãy chỉ ra các từ ngữ đối nhau trong hai câu thực !
Em có nhận xét gì về từ loại và thanh điệu của hai câu thơ này ?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Tương phản
về ý nghĩa
Bổ sung
về ý nghĩa
VD1: Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
( Bà Huyện Thanh Quan )
VD 2: Trên ghế bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân ông cử ngỏng đầu rồng
( Tú Xương )
- Về hình thức:
+Đối nhau về từ loại ( cùng từ toại ).
+ Đối nhau về thanh điệu ( Ngược thanh điệu )
Về nội dung:
+ Đối bổ sung cho nhau về ý nghĩa
+ Đối tương phản về ý nghĩa
? Vậy qua việc tìm hiểu, em hãy cho biết: Phép đối trong thơ TNBCĐL được thể hiện trên những phương diện nào?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
- Về hình thức:
- Về nội dung:
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1. Số câu:
- Mỗi bài có 8 câu
2. Số tiếng:
3. Về nhịp:
4. Về vần:
5. Về bố cục:
6. Về luật bằng trắc:
7.Về phép đối:
- Mỗi câu có 7 tiếng ( câu có thể có 6 tiếng - trườg hợp đặc biệt )
- Thường ngắt nhịp chẵn / lẻ: 4/ 3, 2/2/3
- Luôn gieo vần bằng ở cuối câu 1, 2, 4, 6, 8
- Chia làm 4 phần: Hai câu đề, hai câu thực, hai câu luận, hai câu kết
6. Về luật:
- Làm theo luật bằng hoặc luật trắc.
- Tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-2, 3-4, 5-6, 7-8 luôn đối nhau về thanh điệu.
- Tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-8, 2-3, 4-5, 6-7 luôn trùng nhau về thanh điệu.
Phép đối thường được thể hiện giữa hai câu thực và hai câu luận.
Phép đối thể hiện trên hai phương diện: đối về hình thức, đối về nội dung, ý nghĩa.
ĐẶC ĐIỂM CỦA THỂ THƠ THẤT NGÔN BÁT CÚ ĐƯỜNG LUẬT
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Dựa vào những kiến thức vừa tìm hiểu được, em hãy lập dàn ý cho đề văn trên !
Hãy nhắc lại nhiệm vụ của phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn thuyết minh !
1. Mở bài:
Giới thiệu đối tượng cần thuyết minh
2. Thân bài:
- giới thiệu nguồn gốc của thể thơ.
Lần lượt giới thiệu các đặc điểm của thể thơ TNBCĐL.
Giới thiệu những ưu điểm và hạn chế của thể thơ
3. kết bài:
- Khẳng định vai trò ý ynghĩa của thể thơ trong nền văn học dân tộc
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1.Mở bài:
Là thể thơ thông dụng trong các thể thơ Đường luật và được các nhà thơ cổ điển ưa thích
2.Thân bài:
a.Xuất xứ: Là thể thơ có nguồn gốc từ Trung quốc, làm theo luật đặt ra từ thời nhà Đường.
b. Đặc điểm của thể thơ:
- Bài thơ có 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng thường ngắt nhịp chẵn/ lẻ. .luôn gieo vần bằng ở cuối các câu 1,2,4,6,8.
-Bố cục: chia làm 4 phần: hai câu đề, hai câu thực hai câu luận, hai câu kết.
- Lề luật:
+ Làm theo luật bằng hoặc luật trắc ( căn cứ vào tiếng thứ 2 của câu thứ nhất )
+ Về quan hệ bằng trắc: các tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1- 2, 3-4 luôẩntí nhau về thanh điệu . Các tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-8, 2-3, 4-5, 6-7 luôn trùng thanh điệu
- Về phép đối:
+ Đối về hình thức;……
+ Đối về nội dung……..
c. Những ưu và khuyết điểm của thể thơ:
- Mang vẻ đẹp hài hoà, đăng đối, nhạc điệu trầm bổng, ngắn gọn, xúc tích.
- Gò bó công thức khuôn mẫu vì nhiều ràng buộc nên không được tự do
3. kết bài:
- Là thể thơ có vai trò rất lớn trong nền văn học dân tộc. Có nhiều nhà thơ thành công với thể thơ này như: Nguyễn Trãi, Bà Huyện Thanh quan, Hồ Chí Minh…
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc đim của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Hãy so sánh hai cách nêu đặc điểm của thể thơ TNBCĐL sau và rút ra lưu ý gì khi làm văn thuyết minh về đặc điểm của thể loại văn học!
* Một số đặc điểm chính của thơ TNBCĐL:
Thể thơ thường được viết bằng chữ Hán hoặc
chữ Nôm
Thơ Đường luật có nhiều loại:
+ Thất ngôn tứ tuyệt
+ Thát ngôn bát cú
Thơ thường viết theo lối vịnh sự vật hoặc tỏ chí, tỏ
lòng.
- Trong thơ Đường luật giầu chất nhạc, chất hoạ
Một số đặc điểm chính của thơ TNBCĐL:
Số câu, số tiếng
- Nhịp, vần
Bố cục chia làm 4 phần:
+ hai câu đề
+ Hai câu thực:..
+ Hai câu luận….
+ Hai câu kết:….
Luật bằng trắc
Phép đối trong thơ
* Cần phải nêu những đặc điểm nổi bật của thẻ loại!
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc đim của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
* Ghi nhớ: ( SGK )
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Ghi nhớ:
Muốn thuyết minh đặc điểm của thể loại văn học ( thể thơ hay văn bản cụ thể ) trước hết phải quan sát nhận xét, sau đó khái quát thành những đặc điểm.
Khi nêu các đặc điểm cần lựa chọn những đặc diểm tiêu biểu quan trọng và có những ví dụ cụ thể để làm sáng tỏ đặc điểm ấy.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
*Đề bài: Thuyết minh về truyện ngắn
Kiểu đề: Thuyết minh tác phẩm văn học
Đói tượng thuyết minh: Truyện ngắn
Nội dung cần thuyết minh: các đặc điểm tiêu biểu nổi bật của truyện ngắn.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
I.Dàn ý cho bài văn
1.Mở bài:
- truyện ngắn là thể loại truyện
2. Thân bài:
a,.Về dung lượng
b. Về nhân vật
c. Về cốt truyện
d. Về nội dung
3. Kết bài:
Khẳng định vai trò ý nghĩa của thẻ loại truyện ngắn
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
HƯỚNG DẪN VỀ NHA
1.Ôn lại các bước làm bài thuyết minh về
thể loại văn học.
2. Ôn lại cácdặc điểm của thrr thơ thất ngôn
bát cú Đường luật.
3. Đọc tìm hiểu kiến thức các thể loại văn học
khác như:Thơ lục bát, song thất lục bát.
4. Chuẩn bị bài tiếp theo.
Môn Ngữ văn
Lớp:8A
NHIỆT
TIẾT
LIỆT
MỪNG
CÁC
CHÀO
THẦY
MỪNG
CÔ
TIẾT
GIÁO
VỀ
DỰ
HỌC
HÔM
NAY !
NGƯỜI THỰC HIỆN: TRẦN ĐỨC HẢI
( Nguyễn Minh Châu)
Môn:Ngữ văn: Tiết 61
Người thực hiện: Trần Đức Hải
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Dòng nào nói không đúng những điều cần thiết khi làm bài văn thuyết minh
A. Cần nắm chắc những tri thức về văn thuyết minh như: khái niệm, đặc điểm của văn thuyết minh, phương pháp thuyết minh…Nắm được các bước làm bài văn thuyết minh
B. Cần phân tích các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật để lầm nổi bật cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
C. Cần biết quan sát, tìm hiểu, tích luỹ tri thức về đối tượng thuyết minh.
D. Cần rèn luyện kĩ năng viết: dựng đoạn, liên kết đoạn, dùng từ, đặt câu… và vận dụng linh hoạt các phương thức biểu đạt…
B. Cần phân tích các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật để lầm nổi bật cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
Câu 3: Nêu một số thể loại văn học mà em biết!
- Căn cứ vào phương thức biểu đạt, người ta chia thành một số thể loại sau:
+ Thể loại tự sự: Truyện ngắn, truyện vừa, tiểu thuyết, tuỳ bút, …
+ Thể loại Chính luận: Hịch, cáo, chiếu, biểu ….
+ Thể loại trữ tình: thơ lục bát, song thất lục bát, thơ Đường, thơ tự do…
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I. Tìm hiểu đề
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Hãy nêu các bước làm bài văn thuyết minh!
Bước 1: Tìm hiểu đề
Bước 2: Quan sát, tìm hiểu đối tượng cần thuyết minh.
Bước 3: Lập dàn ý
Bước 4: Viết bài
Bước 6: Kiểm tra lại bài đã viết
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I. Tìm hiểu đề
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
* Dựa vào đề bài đã cho, em hãy làm rõ một số vấn đề sau::
- Kiểu đề:
- Đối tượng thuyết minh:
- Kiến thức cần cung cấp:
- Phương pháp dùng để thuyết minh:
Thuyết minh về thể loại văn học
Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Đặc điểm của thể thơ TNBCĐL
- PP nêu định nghĩa, giải thích
- PPphân tích, nêu ví dụ, dùng số liệu
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Một số đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật cần tìm hiểu:
1. Số câu trong bài, số tiếng trong từng dòng
2. Về nhịp và vần của thể thơ
3. Về bố cục của thể thơ và nhiệm vụ của từng phần.
4. Hệ thống thanh điệu trong toàn bài thơ
5. Về luật bằng trắc trong thể thơ
6. Về phép đối trong thể thơ
7. Tìm hiểu những ưu điểm và khuyết điểm của thể thơ.
I. Tìm hiểu đề
Em dự định sẽ cung cấp cho người đọc những tri thức nào về thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật ?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
I.Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Theo em, muốn có được tri thức thuyết minh về đối tượng ta cần phải làm gì ?
- Quan sát, tìm hiểu, tích luỹ tri thức về đối tượng.
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Yêu cầu:
Nhóm 1:
+ Tìm hiểu số câu trong bài, số tiếng trong từng dòng
+ Tìm hiểu về nhịp, vần của thể thơ
Nhóm 2:
+ Ghi lại hệ thống thanh điệu trong bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn “
+ Tìm hiểu về bố cục của thể thơ và nêu nhiệm vụ của từng phần
- Nhóm 3
+ Tìm hiểu về luật bằng trắc
- Nhóm 4:
+ Tìm hiểu về phép đối trong thể thơ
I.Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đặc
điểm của thể thơ
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1. Số câu:
2. Số tiếng:
3. Về nhịp:
4. Về vần:
5. Về bố cục:
6. Về luật bằng trắc:
7.Về phép đối:
6. Về luật:
ĐẶC ĐIỂM CỦA THỂ THƠ THẤT NGÔN BÁT CÚ ĐƯỜNG LUẬT
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1.Gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2.Thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
Nhận xét về số tiếng và nhịp trong hai câu thơ sau!
“…Bui có một lòng trung với hiếu
Mài chăng khuyết, nhuộm chăng đen ”.
( Thuật hứng - Nguyễn Trãi )
=>Cá biệt thể hiện sự sáng tạo, trong bài có
câu gồm 6 tiếng, ngắt nhịp 3 / 3.
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
8
4
6
2
1
Nhóm 1:
+ Tìm hiểu số câu trong bài, số tiếng trong từng câu!
+ Tìm hiểu về nhịp thơ !
+ Tìm hiểu vần của thể thơ !
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1.Gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2.Thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Vần đươc gieo ở cuối câu 1, 2, 6,8 , luôn gieo
vần bằng.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
8
4
6
2
1
THU ĐIẾU
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo
Sóng nước theo lan hơi gợn tí
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo
( Nguyễn Khuyến )
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Tìm hiểu bố cục:
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Bố cục chia làm 4 phần:
- Hai câu đề: giới thiệu vấn đề
- Hai câu thực: giải quyết vấn đề đã nêu ở trên.
Hai câu luận: bàn luận, mở rộng vấn đề
Hai câu kết: kết thúc lại vấn đề
Nhóm 2:
Nhận xét về bố cục và nêu nhiệm vụ của từng phần !
Nhóm 2:
Nhận xét về bố cục và nêu nhiệm vụ của từng phần !
- Tìm hiểu về luật trong thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Hai câu đề: Vấn đề về quan niệm làm trai của người tù cách mạng.
Hai câu thực: miêu tả về công việc đập đá của người tù
Hai câu luận: Từ công việc đập đá, suy ngẫm về con đường cách mạng.
Hai câu kết: Khẳng định lại vấn đề: dù có khó khăn gian khổ vẫn quyết tâm theo đuổi lí tưởng của mình.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
QUA ĐÈO NGANG
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen đá lá chen hoa
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng cn quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Dường chân đứng lại trời, non, nước
Một mảnh tình riêng ta ta với ta
( Bà huyện Thanh Quan )
B
T
Luật
bằng
Luật
trắc
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng.
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3 hoặc nhịp 2/2/3.
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non
Xách búa đánh tan năm bẩy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền, dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
T
B
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
B
B
T
T
T
T
T
T
B
B
B
B
T
B
B
T
Nhóm 3
Ghi lại hệ thống thanh điệu của bài thơ
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Nhóm 3
Nhận xét về luật bằng trắc của các tiếng 2,4,6 trong các dòng thơ!
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
T
B
B
T
T
B
T
B
T
B
T
B
B
T
T
T
B
B
T
T
T
T
B
B
T
T
B
B
T
B
B
T
Tiếng thứ 4 của các câu luôn trái thanh với tiếng thứ 2 và tiếng thứ 6
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
Trùng
thanh điệu
Niêm
- Tiếng thứ 4 của các câu luôn trái thanh với tiếng thứ 2 và tiếng thứ 6
Các tiếng 2,4,6 của câu 1-8, 2-3,
4 -5, 6 -7 trùng nhau về thanh điệu
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
B
T
B
B
T
T
T
B
T
T
B
B
4
1
1
2
3
4
5
7
6
3
2
5
6
7
8
B
T
Các tiếng 2,4,6 của các cặp câu 1- 2 , 3 – 4, 5 – 6, 7 – 8 luôn trái ngược nhau về thanh
Các tiếng 2,4,6 của câu 1-8, 2-3,
4 -5, 6 -7 trùng nhau về thanh điệu
Các tiếng 2,4,6 của các cặp câu 1- 2 , 3 – 4, 5 – 6, 7 – 8 trái ngược nhau về thanh
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
Nhóm 4:
Phép đối trong thơ TNBCĐL thường thể
hiện ở những câu thơ nào ?
- Phép đối thường được thể hiện trên phương diện nào?
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Hai câu thực
Hai câu luận
B
B
T
T
B
B
T
T
T
B
B
T
T
B
-> Đối nhau về từ loại ( cùng từ toại ).
->Đối nhau về thanh điệu ( Ngược thanh điệu )
Hãy chỉ ra các từ ngữ đối nhau trong hai câu thực !
Em có nhận xét gì về từ loại và thanh điệu của hai câu thơ này ?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Tương phản
về ý nghĩa
Bổ sung
về ý nghĩa
VD1: Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
( Bà Huyện Thanh Quan )
VD 2: Trên ghế bà đầm ngoi đít vịt
Dưới sân ông cử ngỏng đầu rồng
( Tú Xương )
- Về hình thức:
+Đối nhau về từ loại ( cùng từ toại ).
+ Đối nhau về thanh điệu ( Ngược thanh điệu )
Về nội dung:
+ Đối bổ sung cho nhau về ý nghĩa
+ Đối tương phản về ý nghĩa
? Vậy qua việc tìm hiểu, em hãy cho biết: Phép đối trong thơ TNBCĐL được thể hiện trên những phương diện nào?
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
1. Số câu, số tiếng: gồm 8 câu…
2. Nhịp: thường ngắt nhịp 4/3..
3. Bố cục: chia làm 4 phần
4. Tìm hiểu về luật bằng trắc
5. Phép đối
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
- Về hình thức:
- Về nội dung:
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1. Số câu:
- Mỗi bài có 8 câu
2. Số tiếng:
3. Về nhịp:
4. Về vần:
5. Về bố cục:
6. Về luật bằng trắc:
7.Về phép đối:
- Mỗi câu có 7 tiếng ( câu có thể có 6 tiếng - trườg hợp đặc biệt )
- Thường ngắt nhịp chẵn / lẻ: 4/ 3, 2/2/3
- Luôn gieo vần bằng ở cuối câu 1, 2, 4, 6, 8
- Chia làm 4 phần: Hai câu đề, hai câu thực, hai câu luận, hai câu kết
6. Về luật:
- Làm theo luật bằng hoặc luật trắc.
- Tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-2, 3-4, 5-6, 7-8 luôn đối nhau về thanh điệu.
- Tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-8, 2-3, 4-5, 6-7 luôn trùng nhau về thanh điệu.
Phép đối thường được thể hiện giữa hai câu thực và hai câu luận.
Phép đối thể hiện trên hai phương diện: đối về hình thức, đối về nội dung, ý nghĩa.
ĐẶC ĐIỂM CỦA THỂ THƠ THẤT NGÔN BÁT CÚ ĐƯỜNG LUẬT
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
* Đề bài: Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
Dựa vào những kiến thức vừa tìm hiểu được, em hãy lập dàn ý cho đề văn trên !
Hãy nhắc lại nhiệm vụ của phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn thuyết minh !
1. Mở bài:
Giới thiệu đối tượng cần thuyết minh
2. Thân bài:
- giới thiệu nguồn gốc của thể thơ.
Lần lượt giới thiệu các đặc điểm của thể thơ TNBCĐL.
Giới thiệu những ưu điểm và hạn chế của thể thơ
3. kết bài:
- Khẳng định vai trò ý ynghĩa của thể thơ trong nền văn học dân tộc
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
1.Mở bài:
Là thể thơ thông dụng trong các thể thơ Đường luật và được các nhà thơ cổ điển ưa thích
2.Thân bài:
a.Xuất xứ: Là thể thơ có nguồn gốc từ Trung quốc, làm theo luật đặt ra từ thời nhà Đường.
b. Đặc điểm của thể thơ:
- Bài thơ có 8 câu, mỗi câu có 7 tiếng thường ngắt nhịp chẵn/ lẻ. .luôn gieo vần bằng ở cuối các câu 1,2,4,6,8.
-Bố cục: chia làm 4 phần: hai câu đề, hai câu thực hai câu luận, hai câu kết.
- Lề luật:
+ Làm theo luật bằng hoặc luật trắc ( căn cứ vào tiếng thứ 2 của câu thứ nhất )
+ Về quan hệ bằng trắc: các tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1- 2, 3-4 luôẩntí nhau về thanh điệu . Các tiếng thứ 2,4,6 của các câu 1-8, 2-3, 4-5, 6-7 luôn trùng thanh điệu
- Về phép đối:
+ Đối về hình thức;……
+ Đối về nội dung……..
c. Những ưu và khuyết điểm của thể thơ:
- Mang vẻ đẹp hài hoà, đăng đối, nhạc điệu trầm bổng, ngắn gọn, xúc tích.
- Gò bó công thức khuôn mẫu vì nhiều ràng buộc nên không được tự do
3. kết bài:
- Là thể thơ có vai trò rất lớn trong nền văn học dân tộc. Có nhiều nhà thơ thành công với thể thơ này như: Nguyễn Trãi, Bà Huyện Thanh quan, Hồ Chí Minh…
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc đim của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Hãy so sánh hai cách nêu đặc điểm của thể thơ TNBCĐL sau và rút ra lưu ý gì khi làm văn thuyết minh về đặc điểm của thể loại văn học!
* Một số đặc điểm chính của thơ TNBCĐL:
Thể thơ thường được viết bằng chữ Hán hoặc
chữ Nôm
Thơ Đường luật có nhiều loại:
+ Thất ngôn tứ tuyệt
+ Thát ngôn bát cú
Thơ thường viết theo lối vịnh sự vật hoặc tỏ chí, tỏ
lòng.
- Trong thơ Đường luật giầu chất nhạc, chất hoạ
Một số đặc điểm chính của thơ TNBCĐL:
Số câu, số tiếng
- Nhịp, vần
Bố cục chia làm 4 phần:
+ hai câu đề
+ Hai câu thực:..
+ Hai câu luận….
+ Hai câu kết:….
Luật bằng trắc
Phép đối trong thơ
* Cần phải nêu những đặc điểm nổi bật của thẻ loại!
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc đim của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
* Ghi nhớ: ( SGK )
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
Ghi nhớ:
Muốn thuyết minh đặc điểm của thể loại văn học ( thể thơ hay văn bản cụ thể ) trước hết phải quan sát nhận xét, sau đó khái quát thành những đặc điểm.
Khi nêu các đặc điểm cần lựa chọn những đặc diểm tiêu biểu quan trọng và có những ví dụ cụ thể để làm sáng tỏ đặc điểm ấy.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
*Đề bài: Thuyết minh về truyện ngắn
Kiểu đề: Thuyết minh tác phẩm văn học
Đói tượng thuyết minh: Truyện ngắn
Nội dung cần thuyết minh: các đặc điểm tiêu biểu nổi bật của truyện ngắn.
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
I.Dàn ý cho bài văn
1.Mở bài:
- truyện ngắn là thể loại truyện
2. Thân bài:
a,.Về dung lượng
b. Về nhân vật
c. Về cốt truyện
d. Về nội dung
3. Kết bài:
Khẳng định vai trò ý nghĩa của thẻ loại truyện ngắn
Thứ 4 ngày 26-12-07 Môn Ngữ Văn: Tiết 61: Thuyết minh về thể loại văn học
* Đặc điểm của thơ TNBCĐL:
III. Lập dàn ý cho bài văn.
Ghi nhớ: ( SGK
III. Luyện tập
I. Tìm hiểu đề
II.Quan sát, tìm hiểu đối tượng
HƯỚNG DẪN VỀ NHA
1.Ôn lại các bước làm bài thuyết minh về
thể loại văn học.
2. Ôn lại cácdặc điểm của thrr thơ thất ngôn
bát cú Đường luật.
3. Đọc tìm hiểu kiến thức các thể loại văn học
khác như:Thơ lục bát, song thất lục bát.
4. Chuẩn bị bài tiếp theo.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Trần Đức Hải
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)