Bài 15. Thuyết minh về một thể loại văn học

Chào quý thầy cô và các em

KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu cách làm bài văn thuyết minh?
Tiết 61
Thuyết minh về một thể loại văn học

I. Các bước làm bài thuyết minh về một thể loại văn học.
1. Bài tập.
Đối: Câu 3,4
Câu 5,6
THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC
Vẫn là hào kiệt, vẫn phong lưu

Chạy mỏi chân thì hãy ở tù.

Đã khách không nhà trong bốn biển

Lại người có tội giữa năm châu.

Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế,

Mở miệng cười tan cuộc oán thù.

Thân ấy vẫn còn, còn sự nghiệp,

Bao nhiêu nguy hiểm sợ gì đâu.
T
B
B
B
B
B
T
T
T
T
T
B
B
B
B
B
B
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
B
B
B
B
B
B
B
B
Đối
B
B
B
B
B
B
B
B
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
T
Dòng trên B
Dòng dưới T
Số dòng trên ứng số dòng dưới
Giống từ loại
Vần liền: tiếng cuối câu 1,2
Vần cách: tiếng cuối 2,4,6,8
Khác thanh
Niêm
Nhịp 2 / 2/ 3
Bố cục: 4 đoạn
B
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!

Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai /đứng giữa/ đất Côn Lôn,
B B T T T B B
Lừng lẫy /làm cho/ lở núi non.
B T B B T T B
Xách búa/ đánh tan/ năm bảy đống,
T T T B B T T
Ra tay/ đập bể /mấy trăm hòn.
B B T T T B B
Tháng ngày/ bao quản/ thân sành sỏi,
T B B T B B T
Mưa nắng/ càng bền/ dạ sắt son.
B T B B T T B
Những kẻ/ vá trời/ khi lỡ bước,
T T T B B T T
Gian nan/ chi kể/ việc con con!
B B B T T B B

MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC
a. Mở bài: Giới thiệu thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
- Thuyết minh thể thơ: Số câu, số tiềng, luật bằng trắc
b. Thân bài:
- Vần liền: câu1, 2
- Xác định thể bằng trắc: Tiếng 2,4,6 đúng luật B - T
- Vần cách: câu 2,4,6,8
- Đối: Câu 3 – câu 4; câu 5 – câu 6
- Nhịp: 2 /2 / 3
- Bố cục: 4 phần ( đề, thực, luận, kết)
* Ưu: vẻ đẹp hài hòa, cân đối, cổ điển
* Tồn tại: gò bó, ràng buột
c. Kết bài:
- Vai trò của thể thơ trong nền văn học nước nhà
- Ngày nay, thể thơ này vẫn còn được ưa chuộng.
Quan sát
Nhận xét
Khái quát thành đặc điểm
Cần chọn đặc điểm tiêu biểu
Có ví dụ cụ thể
2. Lập dàn ý.
THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC
Muốn thuyết minh một thể loại văn học ta phải
quan sát, nhận xét, khái quát thành đặc điểm.
Khi nêu đặc điểm cần chọn đặc điểm tiêu biểu,
quan trọng, có ví dụ cụ thể minh họa.
*) Ghi nhớ: (SGK)
II. Luyện tập.
Thuyết minh đặc điểm chính truyện ngắn “ Lão Hạc”
1. Định nghĩa truyện ngắn: Hình thức tự sự loại nhỏ, dung lượng miêu tả cân đối, một biến cố, hoạt động…
2. Các yếu tố của truyện:
- Sự việc chính của truyện: Lão Hạc giữ tài sản cho con mình bằng mọi giá. Lão Hạc là nhân vật chính.
- Sự việc, nhân vật phụ:
+ Sự việc: con trai lão bỏ đi, lão đối thoại với cậu vàng bán cậu vàng, gặp ông giáo, xin bã chó tự tử …
+ Nhân vật: Ông giáo, con trai , Binh Tư, con vàng
- Miêu tả, biểu cảm, đánh giá.
- Tự sự là yếu tố chính, quyết định sự tồn tại của truyện
Gồm nhân vật chính, nhân vật phụ, cốt truyện, kết cấu
DẶN DÒ
Về nhà:
- Học bài, làm bài tập vào vở.
- Hoàn thiện các bài tập trong vở bài tập.
- Soạn “Ôn tập tập làm văn”
KÍNH CHÚC SỨC KHỎE CÁC THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM HỌC SINH!