Bài 15. Ôn luyện về dấu câu

HỌC SINH LỚP 8A5
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ
DẤU NGOẶC KÉP
Dấu ngoặc kép dùng để làm gì ?
Dấu ngoặc kép dùng để :
Đánh dấu từ ngữ , câu , đoạn dẫn trực tiếp .
Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt hay có hàm ý mỉa mai.
Đánh dấu tên tác phẩm , tờ báo , tập san . được dẫn .
Em hãy chỉ ra công dụng của dấu ngoặc kép trong câu dưới đây :
=> Dấu ngoặc kép có tác dụng đánh dấu tên của chủ đề Ngày Trái Đất năm 2000 .
Năm 2000 là năm đầu tiên Việt Nam tham gia Ngày Trái Đất với chủ đề "Một ngày không sử dụng bao bì ni lông ".
Thứ hai 01 tháng 12 năm 2008
TUẦN 15
BÀI 15
TIẾT 59 TIẾNG VIỆT
ÔN LUYỆN
VỀ DẤU CÂU
Dấu chấm
I. Tổng kết về dấu câu
1/Các dấu kết thúc câu :
.
?
!
Dấu chấm cảm
Dấu chấm hỏi
2/Các dấu ngắt bộ phận câu :
Dấu phẩy
,
;
Dấu chấm phẩy
Dấu hai chấm
Dấu chấm lửng
:
.
Dấu gạch ngang
Dấu ngoặc đơn
Dấu ngoặc kép
2/Các dấu ngắt bộ phận câu :
-
( )
" "
THẢO LUẬN NHÓM
( sử dụng phiếu học tập )
Lập bảng tổng kết công dụng của 10 dấu câu :
Dấu chấm , dấu hỏi , dấu chấm cảm , dấu phẩy , dấu chấm phẩy , dấu hai chấm , dấu chấm lửng , dấu gạch ngang , dấu ngoặc đơn , dấu ngoặc kép .
Dấu chấm
3/Công dụng của các dấu câu :
->Xác định và chỉ ra
câu kể .
->Dùng để hỏi .
->Dùng để diễn tả
cảm xúc , sự ra lệnh , sự sai khiến .
Dấu chấm hỏi
Dấu chấm cảm
Dấu phẩy
->Dùng để tách trạng ngữ , các bộ phận song song và các vế trong câu ghép đẳng lập .
->Dùng để tách các vế trong câu ghép đẳng lập
Dấu chấm phẩy
Dấu hai chấm
->Dùng để dẫn lời người nói hoặc giải thích điều đã nêu ra trước đó .
->Dùng để thể hiện chỗ lời nói bỏ dở , sự vật chưa liệt kê hết hoặc để làm giãn nhịp điệu câu văn .
Dấu chấm lửng
Dấu gạch ngang
->Dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp , bộ phận chú thích hoặc nối các từ trong một liên danh
->Dùng để đóng khung phần chú thích .
->Dùng để đóng khung lời nói trực tiếp hoặc một từ , một ngữ để người đọc hiểu theo nghĩa khác .
Dấu ngoặc đơn
Dấu ngoặc kép
II.Các lỗi thường gặp về dấu câu :
1/Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc:
Ví dụ :
Tác phẩm " Lão Hạc " làm em vô cùng xúc động trong xã hội cũ ,biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ ,cơ cực như lão Hạc .
->Sai vì thiếu dấu chấm sau từ "xúc động" .
Sửa lại :
Tác phẩm " Lão Hạc " làm em vô cùng xúc động . Trong xã hội cũ ,biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ ,cơ cực như lão Hạc .
2/Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc:
Ví dụ :
Thời còn trẻ , học ở trường này . O�ng là học sinh xuất sắc nhất.
->Đặt dấu chấm sau từ "này " là sai vì câu chưa kết thúc, nên dùng dấu phẩy mới đúng .
Sửa lại :
Thời còn trẻ , học ở trường này , ông là học sinh xuất sắc nhất.
3/ Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết :
Ví dụ :
Cam quýt bưởi xoài là đặc sản của vùng này .
->Sai vì thiếu dấu phẩy để phân biệt ranh giới giữa các thành phần đồng chức .
Sửa lại :
Cam , quýt , bưởi , xoài là đặc sản của vùng này .
4/Lẫn lộn công dụng của các dấu câu :
Ví dụ :
Quả thật , tôi không biết giải quyết vấn đề này nhự thế nào và bắt đầu từ đâu ? Anh có thể cho tôi một lời khuyên không . Đừng bỏ mặc tôi lúc này .
->Đặt dấu như trên là sai ; sau câu đầu phải đặt dấu chấm vì đây là câu kể ; sau câu thứ hai phải đặt dấu chấm hỏi vì đây là câu hỏi .
Sửa lại� : Quả thật , tôi không biết giải quyết vấn đề này nhự thế nào và bắt đầu từ đâu . Anh có thể cho tôi một lời khuyên không ? Đừng bỏ mặc tôi lúc này .
* Ghi nhớ SGK/ 151
Ghi nhớ :
Khi viết cần tránh những lỗi sau đây về dấu câu :
-Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc ;
- Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc ;
-Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết ;
- Lẫn lộn công dụng của các dấu câu .
II.Luyện tập:
1/ Điền dấu câu thích hợp vào chỗ có dấu ngoặc đơn ( theo số thứ tự ).

Con chó cái nằm ở gầm phản bỗng chốc vẫy đuôi rối rít ( 1 ) tỏ ra dáng bộ vui mừng ( 2 )
Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với cả vẻ mặt xanh ngắt và bứt rứt như kẻ sắp bị tù tội ( 3 )
Cái Tí ( 4 ) thằng Dần cùng vỗ tay reo ( 5 )
( 6 ) A ( 7 ) thầy đã về ( 8 ) A ( 9 ) thầy đã về( 10 ) .
Mặc kệ chúng nó ( 11 ) anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa ( 12 ) nặng nhọc chống tay vào gối và bước lên thềm ( 13 ) Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản ( 14 ) anh ta lăn kềnh lên trên chiếc chiếu rách ( 15 )
Ngoài đình ( 16 ) mỏ đập chan chát ( 17 ) trống cái đánh thùng thùng ( 18 ) tù và thổi như ếch kêu ( 19 )
Chị Dậu ôm con vào ngồi bên phản ( 20 ) sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi ( 21 )
( 22 ) Thế nào ( 23 ) Thầy em có mệt lắm không ( 24 ) Sao về chậm thế ( 25 ) Trán đã nóng lên đây mà ( 26 )
ĐÁP ÁN
Con chó cái nằm ở gầm phản bỗng chốc vẫy đuôi rối rít , tỏ ra dáng bộ vui mừng .
Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với cả vẻ mặt xanh ngắt và bứt rứt như kẻ sắp bị tù tội .
Cái Tí , thằng Dần cùng vỗ tay reo :
- A ! thầy đã về ! A ! thầy đã về ! .
Mặc kệ chúng nó , anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa , nặng nhọc chống tay vào gối và bước lên thềm . Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản , anh ta lăn kềnh lên trên chiếc chiếu rách .
Ngoài đình , mỏ đập chan chát , trống cái đánh thùng thùng , tù và thổi như ếch kêu .
Chị Dậu ôm con vào ngồi bên phản , sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi :
- Thế nào ? Thầy em có mệt lắm không ? Sao về chậm thế ? Trán đã nóng lên đây mà .
II.Luyện tập:
2/ Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau đây và thay vào đó các dấu câu thích hợp ( có điều chỉnh chữ viết hoa trong điều kiện cần thiết ) .

Sao mãi tới giờ anh mới về , mẹ ở nhà chờ anh mãi . Mẹ dặn là :" Anh phải làm xong bài tập trong chiều nay .".
b) Từ xưa trong cuộc sống lao động và sản xuất nhân dân ta có truyền thống thương yêu nhau giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn gian khổ . Vì vậy có câu tục ngữ lá lành đùm lá rách .
c) Mặc dù đã qua bao nhiêu năm tháng . Nhưng tôi vẫn không quên được những kỉ niệm êm đềm thời học sinh .
Sao mãi tới giờ anh mới về ở nhà chờ anh mãi . Mẹ dặn là phải làm xong bài tập trong chiều nay .
b) Từ xưa , trong cuộc sống lao động và sản xuất , nhân dân ta có truyền thống thương yêu nhau giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn gian khổ . Vì vậy có câu tục ngữ lành đùm lá rách .
c) Mặc dù đã qua bao nhiêu năm tháng tôi vẫn không quên được những kỉ niệm êm đềm thời học sinh .
?
:"
"
,
Mẹ
anh
Lá
nhưng
CÂU HỎI CỦNG CỐ
- Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc ;
- Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc ;
- Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết ;
- Lẫn lộn công dụng của các dấu câu .
DẶN DÒ
CHUẨN BỊ CHO KIỂM TRA
TIẾNG VIỆT 1 TIẾT
O�n lại các bài Tiếng Việt đã học :
Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ ;
Trường từ vựng ;
Từ tượng hình , từ tượng thanh ;
Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội ;
Nói quá ; nói giảm nói tránh ;
Trợ từ ,thán từ ; tình thái từ ; câu ghép.
HỌC SINH LỚP 8A5
CÁM ƠN CÁC THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP