Bài 15. Ôn luyện về dấu câu

1
Gv: Lục Thị Thanh
Trường THCS Trần Phú
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH

ôn luyện về dấu câu

Dấu ngoặc kép có những tác dụng gì ?

A. Đánh dấu từ ngữ, câu, đoạn dẫn trực tiếp.

B. Đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt hay có hàm ý mỉa mai.

C. Đánh dấu tên tác phẩm, tạp chí, . . . Dẫn trong câu văn.

D. Cả ba nội dung trên.
KIỂM TRA BÀI CŨ
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU
1. Lập bảng thống kê lớp 6:
?Ở lớp 6 em đã học những dấu câu nào?
?Hãy nêu công dụng của các dấu câu đó.
CÔNG DỤNG
Dùng để kết thúc câu trần thuật.
VD: Hôm nay, tôi đi học.
Dùng để kết thúc câu nghi vấn.
VD: Bạn đã làm bài tập chưa?
Dùng để kết thúc câu cầu khiến, câu cảm thán.
VD: Lan cứu tôi với!
A! Mẹ đã về!
- Dùng phân cách thành phần, bộ phận câu.

Ví dụ: Chào mào, sáo sậu, sáo đen…Đàn đàn lũ lũ bay đi bay về, lượn lên lượn xuống.
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU
1. Lập bảng thống kê lớp 7:
?Ở lớp7em đã học những dấu câu nào?
?Hãy nêu công dụng của các dấu câu đó.
Dấu chấm lửng.
Dấu chấm phẩy.
Dấu gạch ngang.
Dấu gạch nối.
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU
-
2. Lập bảng thống kê lớp 7:
- Biểu thị bộ phận chưa liệt kê hết.
- Biểu thị lời nói ngập ngừng ngắt quảng.
- Giảm nhịp điệu câu văn hài hước dí dỏm.
Ví dụ: Bẩm …Quan lớn…Đê vỡ mất rồi!
- Dấu chấm lửng (…)
- Dấu chấm phẩy (;)
- Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép có cấu tạo phức tạp
- Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong một phép liệt kê phức tạp.
Ví dụ: Cốm không phải thức quà của người ăn vội ; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ.
CÔNG DỤNG
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU

2. Lập bảng thống kê lớp 7:
-.Đánh dấu bộ phận giải thích, chú thích trong câu.
- Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật.
- Biểu thị sự liệt kê.
- Nối các từ nằm trong liên danh.
Ví dụ: Đẹp quá đi, mùa xuân ơi – Mùa xuân của Hà Nội thân yêu.
- Dấu gạch ngang(-)
- Dấu gạch nối (…-…)
Nối các tiếng trong những từ mượn gồm nhiều tiếng. Dấu gạch nối ngắn hơn dấu gạch ngang (Dấu gạch nối không phải là một dấu câu nó chỉ quy định về chính tả).
Ví dụ: - Va-ren.
- Đôn-ki-hô-tê.
CÔNG DỤNG
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU
3. Lập bảng thống kê lớp 8:
Dùng để đánh dấu phần có chức năng chú thích.
Ví dụ: Nguyễn Ái Quốc (1890 – 1969) Nhà Cách Mạng lỗi lạc của dân tộc.
- Dấu ngoặc đơn ( )
- Dấu ngoặc kép (“ ”)
-Báo trước phần bổ sung, giải thích, thuyết minh cho phần trước đó.
-Đánh dấu lời dẫn trực tiếp hay lời đối thoại.
Ví dụ: Người xưa có câu: “Trúc dẫu cháy đốt ngay vẫn thẳng”. Tre là thẳng thắn, bất khuất .
-Đánh dấu từ ngư, câu, trong đoạn dẫn trực tiếp.
-Đánh dấu từ ngữ hàm ý mỉa mai.
-Đánh dấu tên tác phẩm tờ báo, tập san… dẫn trong câu văn.
Ví dụ: Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”… ra đời
CÔNG DỤNG

? Ở lớp 8 em đã học những dấu câu nào.? và nêu công dụng của nó.
- Dấu hai chấm (: )
Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động rong xã hội cũ, biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ cơ cực như Lão Hạc .
Thời còn trẻ, học ở trường này ng là học sinh xuất sắc nhất.
ô
,
Ô
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU :
Ví dụ:
II. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂU
1. Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc:
.
T
t
2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc:
1. Lập bảng thống kê lớp 6:
II. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂU
1. Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc:
Ví dụ:
Dùng dấu chấm sau từ này là đúng hay sai? Vì sao? Chỗ này nên dùng dấu gì?
.
2. Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc:
2. Lập bảng thống kê lớp 7:
3. Lập bảng thống kê lớp 8:

Ví dụ bên thiếu dấu ngắt câu ở chổ nào? Nên dùng dấu gì để kết thúc ở chổ đó?
Câu này thiếu dấu gì để phân biệt ranh giới giữa các thành phần đồng chức? Hãy đặt dấu đó vào chỗ thích hợp.
Cam quýt bưởi xoài là đặc sản của vùng này.
Quả thật, tôi không biết nên giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu Anh có thể cho tôi một lời khuyên không Đừng bỏ mặc tôi lúc này.
?
Ví dụ:
,
3. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết:
Ví dụ:
Đặt dấu chấm hỏi cuối câu thứ nhất, dấu chấm cuối câu thứ hai trong đoạn văn bên đã đúng chưa? Vì sao? ở các vị trí đó nên dùng dấu gì?
.
,
,
3. Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết:
4. Lẫn lộn công dụng của các dấu câu:
.
?
I. TỔNG KẾT VỀ CÁC DẤU CÂU :
1. Lập bảng thống kê lớp 6:
II. CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VỀ DẤU CÂU
1. Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc:
2. Dùng dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc:
2. Lập bảng thống kê lớp 7:
3. Lập bảng thống kê lớp 8:
4. Lẫn lộn công dụng của các dấu câu:
Khi viết cần tránh các lỗi sau ®©y về dấu câu
* GHI NHỚ

Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc;
Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc;
Thiếu dấu thích hợp để tách các bộ phận của câu khi cần thiết;
- Lẫn lộn công dụng của các dấu câu.
III. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Di?n d?u thớch h?p v�o ch? cú d?u ngo?c don trong do?n van sau :
Con chó cái nằm ở gầm phản bổng chốc vẩy đuôi rối rít ( ) tỏ ra dáng bộ vui mừng ( )
Anh Dậu lử thử từ cổng tiến vào với cả vẻ mặt xanh ngắt và buồn rứt như kẻ sắp bị tù tội ( )
Cái Tý ( ) thằng Dần cùng vỗ tay reo ( )
( ) A ( ) Thầy đã về ( ) A ( ) Thầy đã về ( ) …
Mặc kệ chúng nó ( ) anh chàng ốm yếu im lặng dựa gậy lên tấm phên cửa ( ) nặng nhọc chống tay vào gối và bước lên thềm ( ) Rồi lảo đảo đi đến cạnh phản ( ) anh ta lăn kềnh lên trên chiếu rách ( )
Ngoài đình ( ) mỏ đập chan chát ( ) trống cái đánh thùng thùng ( ) tù và thổi như ếch kêu ( )
Chị Dậu ôm con vào ngồi bên phản ( ) sờ tay vào trán chồng và sẽ sàng hỏi ( )
( ) Thế nào ( ) Thầy em có mệt lắm không ( ) Sao chậm về thế ( ) Trán đã nóng lên đây mà ( )
,
.
.
,
:
-
!
!
!
!
!
,
,
.
,
.
,
,
,
.
,
:
-
?
?
?
Bài tập 2
Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau đây và thay vào đó các dấu câu thích hợp (có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết)
a. Sao mãi tới giờ anh mới về ẹ ở nhà chờ anh mãi. Mẹ dặn là nh phải làm xong bài tập chiều nay
,
M
A
:
?
m
a
a. Sao mãi tới giờ anh mới về, mẹ ở nhà chờ anh mãi. Mẹ dặn là : “Anh phải làm xong bài tập chiều nay.”.
“
.
”.
III. LUYỆN TẬP
,
b) Từ xưa trong cuộc sống lao động và sản xuất nhân dân ta có truyền thống thương yêu nhau giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn gian khổ. Vì vậy có câu tục ngữ lá lành đùm lá rách.
Bài tập 2
Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau đây và thay vào đó các dấu câu thích hợp (có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết)
”
“
b) Từ xưa trong cuộc sống lao động và sản xuất. nhân dân ta có truyền thống thương yêu nhau giúp đỡ lẫn nhau trong lúc khó khăn gian khổ. Vì vậy có câu tục ngữ lá lành đùm lá rách.
,
,
III. LUYỆN TẬP
,
,
Mặc dù đã qua bao nhiêu năm tháng. Nhưng tôi vẫn không quên được những kỉ niệm của thời học sinh.
III. LUYỆN TẬP
Bài tập 2
-> Mặc dù đã qua bao nhiêu năm tháng , nhưng tôi vẫn không quên được những kỉ niệm của thời học sinh.
Phát hiện lỗi về dấu câu trong các đoạn sau đây và thay vào đó các dấu câu thích hợp (có điều chỉnh chữ viết hoa trong trường hợp cần thiết)
16
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH