Bài 15. Giun đất

NG�NH GIUN D?T
Giun đất
Đỉa biển
rươi
Đỉa
sa sùng
Vắt
Giun đỏ
Các em thường thấy giun đất ở những nơi nào? Chúng xuất hiện vào thời gian nào trong ngày?
Thấy giun đất trong đất ẩm ở ruộng , vườn, nương , rẫy, đất rừng. Giun đất thường chui lên mặt đất vào ban đêm ho?c sau c�c tr?n mua l?n k�o d�i.
I. HÌNH DẠNG NGOÀI:
- Cơ thể dài, thuôn 2 đầu
- Phân đốt , mỗi đốt có vòng tơ ,cĩ d?i x?ng 2 b�n
- Đầu có miệng , duơi cĩ l? h?u mơn, đai sinh dục cĩ 3 d?t, l? sinh d?c c�i ? m?t b?ng dai sinh d?c, l? sinh d?c d?c du?i l? sinh d?c c�i
Phần đầu có miệng
Thành cơ
và đai sinh dục
Đuôi có hậu môn
Vòng tơ
Lỗ sinh dục cái
Lỗ sinh dục đực
Đai sinh dục
Nêu các bộ phận bên ngoài có thể nhìn thấy được ở giun đất ?
Cơ thể giun đất có đối xứng gì ?
 Đối xứng hai bên
II. DI CHUYỂN:
1
2
3
4
Quan sát hình 15.3, kết hợp với quan sát đoạn phim mô phỏng cách di chuyển của giun đất dưới đây sau đó hoàn thành bài tập sau đây cho đúng thứ tự di chuyển của giun đất.
Nhờ đặc điểm nào mà giun đất có thể di chuyển được?
Nhờ sự chun dãn c?a cơ thể kết hợp với các vòng tơ v� tồn th�n mà giun đất di chuyển được.
II. DI CHUYỂN:
III. Cấu tạo trong
Sơ đồ hệ tiêu hoá c?a giun d?t
Sơ đồ hệ tuần hoàn và hệ thần kinh c?a giun d?t
Cấu tạo trong của giun đũa cái
So sánh với giun tròn để tìm ra hệ cơ quan mới bắt đầu xuất hiện ở giun đất ?
? Hệ tuần hoàn
III. CẤU TẠO TRONG.
Hãy kể các phần của hệ tiêu hoá từ trước ra sau và cho biết chức năng của từng phần?
Lỗ miệng
Hầu
Thực
quản
Diều
Dạ dày cơ
Ruột tịt
Ruột
Hệ tiêu hóa phân hóa
Hệ cơ quan mới xuất hiện ở giun đất gồm những bộ phận nào ?
Mạch lưng
Mạch vòng hầu
có vai trò như tim
Mạch bụng
III. CẤU TẠO TRONG.
Xuất hiện hệ tuần hoàn kín .
Hạch não
Vòng hầu
Chuỗi thần kinh bụng
III. CẤU TẠO TRONG.
Nêu đặc điểm của hệ thần kinh giun đất ?
Hệ thần kinh d?ng chuỗi hạch
III. Cấu tạo trong
- Có khoang cơ thể chính thức.
- Hệ tiêu hoá phân hoá rõ ràng.
- Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ.
- Hệ thần kinh ki?u chuỗi hạch.
IV. Dinh dưỡng
Dựa vào thông tin dinh dưỡng và cấu tạo trong của giun đất thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:
2/ Vỡ sao khi mưa nhiều, nước ngập úng, giun đất chui lên mặt đất ?
1/ Quá trình tiêu hoá ở giun đất diễn ra như thế nào ?
3/ Cuốc phải giun đất thấy có chất lỏng màu đỏ chảy ra, đó là chất gì ?
Miệng Hầu Diều ( chứa thức ăn ) Dạ dày ( nghiền nhỏ thức ăn)

Hậu môn Ruột

Enzim

Ruột tịt
?Mua nhi?u giun chui lờn m?t d?t vỡ nu?c ng?p co th? chỳng ng?t th? ?giun d?t hụ h?p b?ng da
? Đó là máu giun.Vỡ giun d?t b?t d?u cú h? tu?n ho�n kớn, mỏu mang s?t t? ch?a s?t nờn cú m�u d?
IV. Dinh dưỡng
- Hô hấp qua da
- Thức ăn hấp thụ qua thành ruột vào máu
V. Sinh sản
IV. SINH SẢN
Cách sinh sản của giun đất như thế nào?
- Giun đất lưỡng tính, khi sinh sản chúng ghép đôi.
- Trứng được thụ tinh phát triển trong kén để thành giun non.
Học sinh đọc ghi nhớ SGK trang 55
Cơ thể giun đất đối xứng hai bên, phân đốt và có khoang cơ thể chính thức. Nhờ sự chun dãn cơ thể kết hợp với các vòng tơ mà giun đất di chuyển được. Giun đất có cơ quan tiêu hoá phân hoá, hô hấp qua da, có hệ tuần hoàn kín và hệ thần kinh kiểu chuỗi hạch. Giun đất lưỡng tính, khi sinh sản chúng ghép đôi. Trứng được thụ tinh phát triển trong kén để thành giun non.
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Câu hỏi:
1. Nêu đặc điểm, hình dạng ngoài của giun đất thích nghi với lối sống chui rúc trong đất?
Cơ thể dài , thuôn 2 đầu , phần đầu có thành cơ phát triển , xung quanh mỗi đốt có vòng tơ để làm chỗ dựa khi chui rúc trong đất.
2. Cơ thể giun đất có màu phớt hồng, tại sao?
Cơ thể giun đất có màu hồng nhạt vì có nhiều mao mạch dày đặc trên da giun có tác dụng như lá phổi (vì giun hô hấp bằng da.)
Bài tập 1:
Đặc điểm để phân biệt giun đất với giun tròn là:
Chọn câu đúng
a) Có khoang cơ thể chính thức
b) Có khoang cơ thể chưa chính thức
c) Cơ thể phân đốt, ống tiêu hoá phân hoá
d) Cả a và c đều đúng.
X
Bài tập 2:
Nối cột A vào cột B sao cho phù hợp
Đáp án : 1 c; 2 a; 3 d; 4 b
Đọc mục "Em có biết"
Lợi ích của giun đất đối với đất trồng trọt như thế nào?
- Làm tơi, xốp đất, tạo điều kiện cho không khí thấm vào đất
- Làm tăng độ màu mỡ cho đất: do phân và chất bài tiết ở cơ thể giun thải ra
Dặn dò:
Học bài, tr? l?i c�u h?i1,2,3 (SGK/55).
- Các nhóm chuẩn bị mẫu vật, mỗi
nhóm 2 con giun đất (to)
- Học kỹ phần cấu tạo trong của giun
đất
- Tiết sau cả lớp l�n phòng thực hành d? th?c h�nh.