Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

Kiểm tra bài cũ
Các bạch cầu đã tạo nên những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể?
Đáp án
-Hoạt động đầu tiên của bạch cầu để tiêu diệt vi khuẩn bảo vệ cơ thể bằng kiểu thực bào do bạch cầu trung tính và bạch cầu mônô thực hiện.
Khi các vi khuẩn và thoát khỏi sự bào sẽ gặp phải Hoạt động của tế bào lim phôB: tiết kháng thể dể làm dính kết kháng nguyên và làm vô hiệu hóa kháng nguyên.
Các vi khuẩn và vi rút thoát khỏi hoạt động của tế bào B và gây nhiễm cho các tế bào của cơ thể thì gặp các tế bào Limphô T sẽ tiết ra phân tử Prôtêin đặc hiệu để phá huỷ tế bào bị nhiễm vi khuẩn vi rút.
Hãy đọc thông tin trong SGK, quan sát sơ đồ quá trình đông máu, trả lời c¸c câu hỏi sau vµo vë bµi tËp
Câu1: Sự đông máu có ý nghĩa gì với sù sống?
Câu2: Sự đông máu liên quan đến yếu tố nào?
Câu3: Máu không chảy ra khỏi mạch máu là nhờ đâu?
Câu4: Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đ«ng máu
Đáp án
Câu1: Đ«ng m¸u là cơ chế tự bảo vệ của cơ thể . Nó giúp cho cơ thể không bị mất nhiÒu máu khi bị thương
Câu 2: Đông máu liên quan đến hoạt động của tiểu cầu lµ chủ yếu
Câu 3: Máu không chảy ra khỏi mạch máu nữa là nhờ búi tơ máu được hình thành ôm giữ các tế bào máu làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu
Câu 4:Tiểu cầu bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách
Gi¶i phãng en zim lµm cho chÊt sinh t¬ m¸u biÕn thµnh t¬ m¸u.T¬ m¸u «m gi÷ c¸c tÕ bµo m¸u t¹o thµnh khèi m¸u ®«ng.
Dựa vào nội dung vừa thảo luận hãy trao đổi nhóm hoàn thành bảng sau vào phiếu học tập.
Khi bị thương đứt mạch máu , máu chảy ra một lúc rồi ngừng nhờ khối máu đông bịt vết thương
Tiểu cầu vỡ Giải phóng
Enzim Tơ máu giữ
Máu chảy ion Ca các TB máu
Huyết tương chất sinh tơ máu Khối
máu đông
Đông máu là hiện tượng hình thành khối máu đông hàn kín vết thương
Giúp cơ thể tự bảo vệ chống mất máu khi bị thương
Nghiên cứu thông tin SGk cho biết ông Các Lanstaynơ đã làm thí nghiệm như thế nào? Từ kết quả thí nghiệm ông nhận thấy điều gì?
-Thí nghiêm: Dùng hồng cầu của một người trộn với huyết tương của những người khác và ngược lại lấy huyết tương của một người trộn với hồng cầu của những người khác.
- Ông nhận thấy: Trên hồng cầu có 2 loại kháng nguyên là A và B. Trong huyết tương có 2 loại kháng thể là an pha (gây dính kết A) và bê ta (gây dính kết B)
- Có 4 loại nhóm máu: O, A, B, AB.
Dựa vào phần vừa phân tích và hiểu biết thực tế hãy
th?o lu?n nhúm tr? l?i các câu hỏi sau:
Cõu 1: Mỏu cú c? khỏng nguyờn A và B cú th? truy?n cho ngu?i cú nhúm mỏu O du?c khụng? Vỡ sao?
Cõu 2: Mỏu khụng cú khỏng nguyờn A và B cú th? truy?n cho ngu?i cú mỏu nhúm O khụng ? Vỡ sao?
Cõu3: Mỏu b? nhi?m cỏc tỏc nhõn gõy b?nh nhu vi rút HIV,vi rút Viờm gan B,....cú th? truy?n cho ngu?i khỏc du?c khụng? Vì sao?
Câu 1: Máu có cả kháng nguyên A vµ B không thể truyền cho người có nhòm m¸u O. Vì có cả anpha vµ bªta nó sẽ bị kết dính hồng cầu
Câu 2: Máu không có kháng nguyên A vµ B có thể truyền cho người có nhóm máu O vì nó không bị kết dính hồng cầu
Câu 3: Máu bị nhiễm các tác nhân g©y bÖnh( Vi Rót HIV, vi rót viêm gan B không thể truyền cho người khác vì sẽ lµm cho người được truyền máu bÞ nhiễm các bệnh này
Từ phần trên em hãy cho biết khi truuyền máu cho bệnh nhân bác sĩ cần tuân thủ những nguyên tắc nào?
Nguyên tắc truyền máu:
- Thử máu ở người nhận xem thuộc nhóm máu nào để lựa chọn nhóm máu đem truyền cho phù hợp tránh tai biến (hồng cầu người cho dính kết trong huyết tương người nhân).
- Kiểm tra xem trong máu của người cho xem có nhiễm vi rút HIV và các bệnh truyền nhiễm khác không để tránh bị nhận máu nhiễm các tác nhân gây bệnh.
Điền từ hay cụm từ thích hợp vào chỗ trống.
Đông máu là cơ chế để chống ..

Sự đông máu liên quan đến hoạt động của ... là chủ yếu để hình thành một ... ôm giữ các .. Thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
mất máu
Tiểu cầu
Búi tơ máu
Tế bào máu
tự bảo vệ cơ thể
1.Tiểu cầu đã tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu như thế nào?
2. Người có nhóm máu AB không truyền được cho người có nhóm máu O, A, B vì sao?
Trảlời: 1. Khi bị thương máu chảy r a khỏi mạch, mạch máu co lại, tiểu cầu bảm vào vách mạch và bám vào nhau bịt tạm thời vết rách, khi ra khỏi mạch tiểu cầu vỡ giảI phóng enzim làm cho chất sinh tơ máu biến thành sợi tơ máu ôm giữ các tế bào máu tạo thành khối máu đông bịt kín vết thương làm cầm máu.
2. Người có nhóm máu AB không truyền được cho người có nhóm máu O, A, AB vì hồng cầu có cả A và B sẽ gây dính kết hồng cầu.