Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

Chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh
TIẾT 15- BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
GV: Nguyễn Xuân Trường
Trường THCS Vĩnh Trụ - Lý Nhân - Hà Nam.
? Máu gồm những thành phần nào? Chức năng của hồng cầu, bạch cầu?
Kiểm tra bài cũ
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
4. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
3. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu?
2. Sự đông máu liên quan tới yếu tố chủ yếu nào của máu?
1. Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống?
Thảo luận nhóm
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I/ Đông máu
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
4. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
3. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu?
2. Sự đông máu liên quan tới yếu tố chủ yếu nào của máu?
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ trong huyết tương…nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu.
- Do các cục máu đông ngăn không cho máu chảy nữa.
1. Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống?
- Giải phóng enzim giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông.
Thảo luận nhóm
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ trong huyết tương…nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu.
Máu
Tế bào máu
Huyết tương
vỡ
enzim
Chất sinh tơ máu
(axitamin, Ca2+)
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
Tơ máu
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
I/ Đông máu
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I/ Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
- Cơ chế đông máu
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I/ Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
Ảnh hiển vi mô tả máu đông
Sốt xuất huyết
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
II/ Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người.
Có 4 loại nhóm máu
A( A, α) ; B (B, β) ; AB(A,B) ; O (α, β)
Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B
Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là α (gây kết dính A) và β (gây kết dính B)
- Có 4 loại nhóm máu: A( A, α); B(B,β); AB(A,B) ; O (α, β)
 Các loại nhóm máu:
Hồng cầu không bị kết dính
Hồng cầu bị kết dính
 gây kết dính A
 gây kết dính B
Kết quả thí nghiệm phản ứng giữa các nhóm máu
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
II/ Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người.
- Có 4 loại nhóm máu: A( A, α); B(B,β); AB(A,B) ; O (α, β)
O O
A A
B B
AB AB
Sơ đồ cho và nhận giữa các nhóm máu ở người
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
II/ Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người.
- Có 4 loại nhóm máu: A( A, α); B(B,β); AB(A,B) ; O (α, β)
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
- Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm O được không? Vì sao?
Máu có cả kháng nguyên A và B không truyền cho người có nhóm máu O được vì sẽ bị kết dính hồng cầu.
- Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được vì không bị kết dính hồng cầu
Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) không được đem truyền cho người khác vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) có thể truyền cho người khác được không? Vì sao?
Khi truyền máu cần tuân theo các nguyên tắc
- Lựa chọn nhóm máu cho phù hợp.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền máu.
? Vậy khi truyền máu cần tuân thủ những nguyên tắc nào?
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
Ở Việt Nam lấy ngày 7/4 là ngày HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO
TIẾT 15
BÀI 15
ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Đông máu
- Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
- Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ của huyết tương… nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu
- Cơ chế đông máu
II/ Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người.
- Có 4 loại nhóm máu: A( A, α); B(B,β); AB(A,B) ; O (α, β)
1.Tình huống: một người bị thương rất nặng, mất nhiều máu được người nhà đưa đến bệnh viện. Để cứu sống nạn nhân ngay lập tức bác sĩ cho truyền máu. Cách làm đó khiếu người nhà rất băn khoăn lo lắng. Em hãy giải thích để người nhà nạn nhân yên tâm.
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
Khi truyền máu cần tuân theo các nguyên tắc
- Lựa chọn nhóm máu cho phù hợp.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền máu.
Bài tập
1. Chọn cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể ...........(1)..........
Sự đông máu có vai trò quan trọng của .....(2)...
Khi truyền máu cần ...........(3)...................................... để tránh tai biến
chống mất máu
tiểu cầu
tuân thủ nguyên tắc truyền máu
2. Chọn đáp án đúng.
Người có nhóm máu B sẽ nhận được máu từ người có nhóm máu:
A. Nhóm máu O và A
B. Nhóm máu O và B
C. Nhóm máu O và AB
D. Nhóm máu A và B
NHIỆM VỤ Ở NHÀ:


* Làm bài tập số 2 & 3.
* Vì sao người nhóm máu O cho được nhóm máu A còn điều ngược lại thì không ?
* Sưu tầm thêm một số hình ảnh về Hiến máu nhân đạo.
* Đọc phần em có biết
* Đọc bài 16.