Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
SINH HọC lớp 8b
Trường THCS Vĩnh Lại - Lâm Thao - Phú Thọ
Giáo viên: cao thanh hà
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Miễn dịch là gì? Có những loại miễn dịch nào? Người ta thường tiêm phòng cho trẻ em những loại bệnh nào?
Đáp án:
- Miễn dịch là khả năng không mắc bệnh của người dù sống ở môi trường có vi khuẩn gây bệnh.
- Có hai loại miễn dịch:
+ Miễn dịch tự nhiên là khả năng tự chống bệnh của cơ thể (do kháng thể).
+ Miễn dịch nhân tạo là tạo cho cơ thể khả năng miễn dịch bằng vắc xin.
- Trẻ em thường được tiêm phòng các bệnh: uốn ván, lao, sởi, bại liệt, ho gà ….
Tiết 15: ĐÔNG MÁU VÀ
NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I, Đông máu.
- Đông máu là cơ chế bảo vệ cơ thể để chống mất máu.
- Sự đông máu có ý nghĩa gì với sự sống của cơ thể?
Sự đông máu liên quan tới yếu tố nào của máu?
Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu?
- Tiểu cầu có vai trò gì trong quá trình đông máu?
Tế bào máu
Máu
Huyết tương
vỡ
enzim
Chất sinh tơ máu
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
Tơ máu
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
SƠ ĐỒ CƠ CHẾ ĐÔNG MÁU
I, Đông máu.
Đông máu là cơ chế bảo vệ cơ thể để chống mất máu.
Cơ chế: Khi bị thương làm máu chảy -> tiểu cầu vỡ giải phóng enzim kết hợp với chất sinh tơ máu trong huyết tương cùng với ion canxi tạo thành tơ máu -> ôm giữ các tế bào máu -> khối máu đông.
II, Các nguyên tắc truyền máu.
1, Các nhóm máu ở người.
- Ở người có 4 nhóm máu: A, B, AB, O.
Hồng cầu không bị kết dính
Hồng cầu bị kết dính
O
A
B
AB
Hoàn thành phiếu học tập:
Đánh dấu chiều mũi tên để phản ánh mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết dính hồng cầu trong sơ đồ sau:
A
A

O O AB AB

B
B
- Sơ đồ truyền máu ở người:
A
O
O
A
B
B
AB
AB
2, Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu.

- Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu không có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV…) có thể đem truyền cho người khác được không? Vì sao?
Khi truyền máu phải tuân thủ các nguyên tắc:
Phải làm xét nghiệm máu để lựa chọn loại máu truyền cho phù
hợp tránh gây tai biến.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền máu.
Ở Việt Nam lấy ngày 7/4 là ngày HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO
BÀI TẬP
Hãy đánh dấu vào ô câu trả lời đúng.
1. Tế bào máu tham gia vào quá trình đông máu:
a. Hồng cầu
b. Bạch cầu
c. Tiểu cầu.
2. Người có nhóm máu AB không truyền được người có nhóm máu A, B, O vì:
a. Nhóm máu AB hồng cầu có cả Kháng nguyên A và B.
b. Nhóm máu AB huyết tương không có.
c. Nhóm máu AB ít người có.
3. Máu không đông được là do:
a. Tơ máu
b. Huyết tương
c. Bạch cầu