Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

chào mừng
thầy cô đến dự lớp
KIỂM TRA BÀI CŨ
Các bạch cầu đã tạo nên những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể?
Các bạch cầu tham gia bảo vệ cơ thể bằng các cơ chế:
+ Sự thực bào do bạch cầu trung tính và bạch cầu mono thực hiện bằng cách hình thành chân giả bắt và nuốt vi khuẩn vào trong tế bào, rồi tiêu hóa chúng
+ Tế bào B tiết kháng thể vô hiệu hóa kháng nguyên
+ Tế bào T phá hủy các tế bào đã bị nhiễm bệnh bằng cách nhận diện, tiếp xúc và phá hủy chúng.
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
I .ĐÔNG MÁU
Thảo luận nhóm
1. Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống?
2. Sự đông máu liên quan đến những yếu tố nào?
3. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa nhờ đâu?
4. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
I .ĐÔNG MÁU
Thảo luận nhóm
1. Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống?
2. Sự đông máu liên quan đến những yếu tố nào?
3. Máu không chảy ra khỏi mạch nữa nhờ đâu?
4. Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
Đông máu là biện pháp bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương.
Quá trình đông máu liên quan tới nhiều yếu tố của máu: Protein, Ca2+ trong huyết tương…nhưng tiểu cầu đóng vai trò chủ yếu.
Do các cục máu đông ngăn không cho máu chảy nữa.
Giải phóng enzim giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông.
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
I .ĐÔNG MÁU
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
Đông máu là quá trình biến máu loãng trong mạch chảy ra ngoài khi bị thương thành cục máu đông lấp kín vết thương.

I .ĐÔNG MÁU
- Cơ chế đông máu: trong huyết tương có một prôtêin hòa tan gọi là chất sinh tơ máu và ion canxi. Trong các tiểu cầu có một loại enzim, khi tiểu cầu vỡ ra enzim đó được giải phóng, dưới tác dụng của enzim và ion canxi, chất sinh tơ máu biến thành tơ máu. Các tơ máu kết thành mạng lưới ôm lấy các tế bào máu và tạo thành khối máu đông.
- Ý nghĩa: bảo vệ cơ thể chống mất máu khi bị thương
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
II .CÁC NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
1. Các nhóm máu ở người :
Có mấy loại kháng nguyên trên hồng cầu?
Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B.
Có mấy loại kháng thể trong huyết tương ?
- Có mấy loại nhóm máu ?
Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là α ( gây kết dính với A) và β ( gây kết dính với B).
Có 4 nhóm máu: O, A, B, AB
Hồng cầu không bị kết dính
Hồng cầu bị kết dính
Kết quả thí nghiệm phản ứng giữa các nhóm máu
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
II .CÁC NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
1. Các nhóm máu ở người :
- Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B.
Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là α ( gây kết dính với A) và β ( gây kết dính với B).
Có 4 nhóm máu: O, A, B, AB
Sơ đồ cho và nhận giữa các nhóm máu ở người
- Sơ đồ truyền máu:
Tiết 15 Bài 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC
TRUYỀN MÁU
II .CÁC NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
1. Các nhóm máu ở người :
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu:
- Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm O được không? Vì sao?
Máu có cả kháng nguyên A và B không truyền cho người có nhóm máu O được vì sẽ bị kết dính hồng cầu.
- Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được vì không bị kết dính hồng cầu
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) có thể truyền cho người khác được không? Vì sao?
Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) không được đem truyền cho người khác vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu
? Vậy khi truyền máu cần tuân thủ những nguyên tắc nào?
Khi truyền máu cần tuân theo các nguyên tắc:
- Truyền nhóm máu phù hợp để đảm bảo hồng cầu người cho không bị ngưng kết trong máu người nhận.
- Kiểm tra mầm bệnh trước khi truyền máu.
- Phải truyền từ từ .
Hãy đánh dấu vào ô câu trả lời đúng.
1. Tế bào máu tham gia vào quá trình đông máu:
a. Hồng cầu
b. Bạch cầu
c. Tiểu cầu.
CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
2. Người có nhóm máu AB không truyền được người có nhóm máu A, B, O vì:
a. Nhóm máu AB hồng cầu có cả Kháng nguyên A và B.
b. Nhóm máu AB huyết tương không có.
c. Nhóm máu AB ít người có.
CỦNG CỐ
3. Người bố có nhóm máu B, có hai người con: một người có nhóm máu A, một người có nhóm máu AB. Hãy cho biết người bố có thể truyền máu cho người con nào? Vì sao?
Đáp án: Người bố có thể truyền máu cho người con có nhóm máu AB vì trên hồng cầu của nhóm máu B có kháng nguyên B, huyết tương của nhóm máu AB không có cả α và β. Nên khi người bố cho máu người con có nhóm máu AB không bị kết dính hồng cầu.
Còn nếu người cha truyền máu cho người con có nhóm máu A sẽ gây kết dính hồng cầu vì trên hồng cầu của nhóm máu B có B, huyết tương của nhóm máu A có β, mà β gây kết dính với B nên người cha có nhóm máu B không truyền máu cho người con có nhóm máu A được.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài ,trả lời 3 câu hỏi SGK.
Đọc mục em có biết.
Soạn bài : tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết
+ Thành phần cấu tạo , vai trò hệ tuần hoàn máu.
+ Thành phần cấu tạo hệ bạch huyết.