Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu


Lớp
8
Nhiệt liệt chào mừng
Quý thầy cô giáo về dự giờ, thăm lớp
TRƯỜNG THCS THỊNH QUANG

MÔN: SINH HỌC 8
GV: PHẠM THỊ ÁNH
KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Các bạch cầu đã tạo nên những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể?
2. Miễn dịch là gì? Có mấy loại, miễn dịch?
BÀI 15: ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
ĐÔNG MÁU:
Nếu em bị đứt tay  có hiện tượng gì?
Đông máu?
Nguyên nhân của sự đông máu?
Tế bào máu
Máu
Huyết tương
vỡ
enzim
Chất sinh tơ máu
(axitamin, Ca2+)
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
Tơ máu
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
SƠ ĐỒ CƠ CHẾ ĐÔNG MÁU
- Sự đông máu có liên quan tới yếu tố nào của máu?
- Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống của cơ thể?
- Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
- Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu ?
Dựa vào thông tin SGK trang 48, trả lời các câu hỏi sau :
- Sự đông máu có liên quan tới yếu tố nào của máu?
- Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống của cơ thể?
- Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
- Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu ?
Đông máu là một cơ chế tự bảo vệ của cơ thể. Nó giúp cho cơ thể không bị mất nhiều máu khi bị thương
Đông máu liên quan tới hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu
Vai trò của tiểu cầu : Bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách. Giải phóng chất enzim giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông
Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ búi tơ máu được hình thành ôm giữ các tế bào máu làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu
Ảnh hiển vi mô tả máu đông
Trong trường hợp vết thương lớn ( chảy máu động mạch ở tay hoặc chân) phải có sự hỗ trợ của các biện pháp cấp cứu cầm máu như:
Sử dụng dây garo buộc phía trên vết thương
Ấn tay vào động mạch gần vết thương về phía tim…
II. Các nguyên tắc truyền máu
Các nhóm máu ở người:
Trình bày thí nghiệm Lanstâynơ?
Có mấy loại kháng nguyên trên hồng cầu của người cho?
Có mấy loại kháng thể trong huyết tương của người nhận?
Ở người có mấy nhóm máu?
Kết quả thí nghiệm phản ứng giữa các nhóm máu.
Hồng cầu không bị kết dính
Hồng cầu bị kết dính
O
A
B
AB
 gây kết dính A
 gây kết dính B
Hồng cầu máu người cho có loại kháng nguyên nào ?
Huyết tương máu người nhận có loại kháng thể nào ? Chúng có gây kết dính hồng cầu máu người cho không ?
- Hồng cầu máu người cho có 2 loại kháng nguyên là A và B
- Huyết tương máu người nhận có 2 loại kháng thể là  và . Kháng thể  gây kết dính kháng nguyên A, kháng thể  gây kết dính kháng nguyên B

HS thảo luận để hoàn thành trong SGK
O
AB
B
A
A
AB
B
O
Chuyên cho
Chuyên nhận
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
- Máu không có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV,...) có thể đem truyền cho người khác được không? Vì sao?
Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền
cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu không có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
- Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV,...) có thể đem truyền cho người khác được không? Vì sao?
Máu có cả kháng nguyên A và B không thể truyền cho người có nhóm máu O ( có cả  và ) vì sẽ bị kết dính hồng cầu
Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O vì không bị kết dính hồng cầu
Máu có các tác nhân gây bệnh(virut viêm gan B, virut HIV…) không được đem truyền cho người khác vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu
Khi truyền máu cần phải tuân thủ
- Trước khi truyền máu nên thử máu:
- Người cho và người nhận có nhóm máu thích hợp để không gây kết dính.
- Nhóm máu người cho không có tác nhân gây bệnh.
Khi truyền máu cần tuân thủ những nguyên tắc nào?
Ở Việt Nam lấy ngày 7/4 là ngày HIẾN MÁU NHÂN ĐẠO
CỦNG CỐ
Chọn câu trả lời đúng
1. Các yếu tố liên quan đến quá trình đông máu:
2- Hồng cầu có cả A và B, huyết tương không có ? và ? là đặc điểm của nhóm máu :
3- Máu có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu:
a/ Tiểu cầu
d/ AB
d/ AB
DẶN DÒ
Làm bài tập 2, 3 SGK/50.
Đọc em có biết ( ý tưởng truyền máu).
Chuẩn bị bài mới : Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết.
bài học kết thúc
chúc các em học tốt