Bài 15. Đông máu và nguyên tắc truyền máu

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 8/2
SINH HỌC 8
KIỂM TRA BÀI CŨ
Các bạch cầu đã tạo nên những hàng rào phòng thủ nào để bảo vệ cơ thể ?
Hoạt động nào là hoạt động của tế bào Limpho B
A Thực bào bảo vệ cơ thể
B Tiết kháng thể vô hiệu hóa kháng nguyên
C Tự tiết chất bảo vệ cơ thể
D Tiết men phá hủy màng
Bài 15: Tiết 15:
ĐÔNG MÁU
VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
1. ĐÔNG MÁU
Máu
Tế bào máu
Huyết tương
vỡ
enzim
Chất sinh tơ máu
(axitamin, Ca2+)
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
Tơ máu
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
1 ĐÔNG MÁU
Máu
Tế bào máu
Huyết tương
vỡ
enzim
Chất sinh tơ máu
(axitamin, Ca2+)
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
Tơ máu
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
Sự đông máu có ý nghĩa gì đối với sự sống của cơ thể?

Sự đông máu liên quan tới yếu tố nào của máu?

Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là nhờ đâu?

Tiểu cầu đóng vai trò gì trong quá trình đông máu?
Là một cơ chế bảo vệ cơ thể để chống mất máu khi bị thương

Đông máu có liên quan tới hoạt động của tiểu cầu là chủ yếu.
Tơ máu kết mạng lưới ôm giữ các tế bào máu tạo thành khối máu đông.
- Bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm vết rách.
- Giải phóng chất giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối máu đông.

- Cơ chế đông máu:
Máu lỏng
Các tế bào máu
Huyết tương
Hồng cầu
Bạch cầu
Tiểu cầu
Chất sinh tơ máu
Vỡ
Enzim
Tơ máu
Ca2+
Huyết thanh
Khối máu đông
2. Các nguyên tắc truyền máu
Các nhóm máu ở người:
- Hồng cầu máu người cho có loại kháng nguyên nào?
- Huyết tương máu của người nhận có loại kháng thể nào? Chúng có gây kết dính hồng cầu máu người cho hay không?
Hồng cầu máu người cho có hai loại kháng nguyên là A và B
Huyết tương máu của người nhận có hai loại kháng thể là  (gây kết dính A) và  (gây kết dính B). Chúng có gây kết dính hồng cầu máu người cho.
Hồng cầu không bị kết dính
Hồng cầu bị kết dính
O
A
B
AB
O O
A A
B B
AB AB
O O
A A
B B
AB AB
Đánh dấu chiều mũi tên để phản ánh mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu để không gây kết dính hồng cầu trong sơ đồ sau:

Ở người có 4 nhóm máu : A, B, AB, O
Sơ đồ mối quan hệ cho và nhận giữa các nhóm máu.
O O
A A
B B
AB AB
b. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm O được không? Vì sao?

Máu không có kháng nguyên A và B có thể máu O được không? Vì sao?
Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) có thể truyền cho người khác được không? Vì sao?
truyền cho người có nhóm
Máu có cả kháng nguyên A và B không truyền cho người có nhóm máu O được vì sẽ bị kết dính hồng cầu.
Máu không có kháng nguyên A và B có thể truyền cho người có nhóm máu O được vì không bị kết dính hồng cầu.
Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virut viêm gan B, virut HIV...) không được đem truyền cho người khác vì sẽ gây nhiễm các bệnh này cho người được truyền máu
Khi truyền máu cần tuân theo các nguyên tắc:
- Lựa chọn nhóm máu cho phù hợp, tránh tai biến.
- Tránh bị nhận máu nhiễm các tác nhân gây bệnh.
CỦNG CỐ
Tiểu cầu đã tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu như thế nào?
Em đã bao giờ đứt tay hay một vết thương nào đó chảy máu chưa? Vết thương đó lớn hay nhỏ, chảy máu nhiều hay ít? Và lúc đó em tự xử lí hay được xử lí như thế nào?
Viết sơ đồ cho nhận giữa các nhóm máu
Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng:
1. Tế bào máu nào tham gia vào quá trình đông máu?
A. Hồng cầu
B. Bạch cầu
C. Tiểu cầu
D. Cả Avà B.
Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng:
2. Máu không đông được là do?
A. Tơ máu
B. Huyết tương
C. Bạch cầu
D. Tiểu cầu
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Học sinh học bài theo nội dung câu hỏi sách giáo khoa
Đọc phần em có biết + bài 16. Chuẩn bị:
Mô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ, vòng tuần hoàn lớn. Vai trò
Vai trò của tim và hệ mạch
Mô tả đường đi của bạch huyết và vai trò của hệ bạch huyết
CHÚC QUÝ THẦY CÔ MẠNH KHOẺ, CÁC EM HỌC SINH NGOAN,
HỌC GIỎI