Bài 15. Đập đá ở Côn Lôn

NGỮ VĂN 8
Mô hình tù nhân chính trị
Mô hình tù nhân chính trị
Khởi động
Em hãy quan sát các mô hình sau đây và cho biết đó là những hình ảnh về ai?
Đây là những hình ảnh về địa danh nào ?
Nhà tù Côn Đảo
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Ông là ai?
Phan Châu Trinh
Phong cảnh Côn Đảo
Phong cảnh Côn Đảo
Một số hình ảnh về côn đảo ( Côn Lôn )
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Một số quy định của tiết học
Phần phải ghi vào vở
* Các đề mục
* Khi có biểu tượng
* Khi thảo luận nhóm cần tập trung.
?
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
Phan Châu Trinh
Hồ Thị Thủy_THCS 719
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
_Văn bản:
-Phan Châu Trinh- -
I.TÌM HIỂU CHUNG
Đọc:



Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
Đọc diễn cảm, chú ý thể hiện khẩu khí ngang tàng
và giọng điệu hào hùng của tác giả.
I.TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
- Phan Châu Trinh(1872-1926) hiệu Tây Hồ;
quê ở Quảng Nam.
+ Tham gia hoạt động yêu nước sôi nổi đầu thế
kỉ XX.
+ Văn chương của ông thấm đẫm tinh thần
yêu nước và dân chủ.
+ Các tác phẩm chính: Tây Hồ thi tập, tỉnh quốc
hồn ca…


ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
I.TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
2.Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
Bài thơ được viết trong thời gian tác giả bị đày ở Côn Đảo (4/1908- 6/1910).
b.Thể loại:
Thơ thất ngôn bát cú Đường luật.
c.Bố cục:
- Bốn câu thơ đầu: Công việc đập đá và tư thế của người tù cách mạng.
- Bốn câu thơ cuối: Cảm nghĩ từ công việc đập đá.
d. PTBĐ: Biểu cảm

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )

THỂ THƠ THẤT NGÔN BÁT CÚ ĐƯỜNG LUẬT

- Số câu: 8 câu/ bài
Số chữ: 7 chữ/ câu
Ngắt nhịp: 4/3 hoặc 2/2/3
Gieo vần: ở các chữ cuối của các
câu 1,2,4,6,8.
Đối: giữa câu 3 và câu 4;
giữa câu 5 và câu 6.
Luật: Bằng- trắc.
Bố cục: Đề- thực- luận- kết.
Em hãy cho biết bài thơ này được sáng
tác trong hoàn cảnh nào ?
Theo em bài thơ này làm theo thể thơ nào?
Và bố cục có mấy phần?
?
?
I.TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
2.Tác phẩm
3. Giải nghĩa từ:
Côn Lôn:
(Côn Đảo)
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )

+Thuộc tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu
+Một hòn đảo nhỏ ở miền đông nam nước ta
+Cách bờ biển Vũng Tàu khoảng gần 100km.

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1.Bốn câu thơ đầu:
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
 Làm trai là quan niệm sống anh hùng của các bậc nam nhi dám chống chọi với gian nguy để làm nên sự nghiệp.
Một số hình ảnh về nhà tù Côn Đảo (Côn Lôn)
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
1.Bốn câu thơ đầu:
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
- Trong hoàn cảnh tù đày, tác giả bày tỏ quan niệm làm trai  thể hiện lòng kiêu hãnh, bản lĩnh tự khẳng định trách nhiệm của mình với non sông.
 Khát vọng hành động mạnh mẽ làm rung chuyển núi sông, thay đổi vận mệnh của đất nước.
(tt)
*Câu 1- 2:
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
3.Phân tích:
a.Bốn câu thơ đầu:
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
 Cách dùng từ chọn lọc, đặc sắc, lối nói khoa trương, giọng điệu ngạo nghễ, hào sảng thể hiện tư thế hiên ngang, kiêu hãnh, làm chủ của người tù cách mạng.
?
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
1.Bốn câu thơ đầu:
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
 Nghệ thuật đối, lối nói khoa trương giọng thơ hùng tráng, dùng các động từ mạnh thể hiện khí phách lẫm liệt, ngang tàng đã biến công việc khổ sai cưỡng bức thành công cuộc chinh phục thiên nhiên đầy dũng mãnh. Dựng lên tượng đài uy nghi về người anh hùng.
?
*Câu 3- 4:
Hồ Thị Thủy_THCS 719
II / D?C HI?U VAN B?N
B?n cõu tho d?u

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
2. B?n cõu tho cu?i

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
bao quản
càng bền
?n d?
Qua bút pháp nghệ thuật ẩn dụ, đối em hiểu
ý nghĩa hai câu thơ như thế nào?
D?i
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong hai câu thơ sau?
Nêu tác dụng của phép tu từ đó.
Đập đá ở Côn Lôn
Tháng ngày
Mưa nắng
thân sành sỏi
dạ sắt son
Nghệ thuật ẩn dụ, đối lập: những thử thách gian nan với
sức chịu đựng dẻo dai, bền bỉ và ý chí chiến đấu sắt son của
người chiến sĩ cách mạng
*Câu 5- 6:

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
Những kẻ khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con!
-S? d?ng di?n tớch, di?n c?.
-Ngh? thu?t d?i, t? lỏy
Nghệ thuật nào vẫn luôn đóng vai trò chủ đạo?
Đập đá ở Côn Lôn
* Là những người có chí lớn của với sự nghiệp cứu nước. Thử thách chỉ như là “việc con con”.
Từ ngữ nào trong câu thơ gợi nhắc chúng ta nhớ đến một câu chuyện
Thần thoại ?
“Những kẻ vá trời” là những người như thế nào ?
vá trời

Chí lớn của những con người dám mưu đồ sự nghiệp
cứu nước với những thử thách phải gánh chịu trên bước đường
chiến đấu
*Câu 7- 8:
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
1.Bốn câu thơ đầu:
2.Bốn câu thơ cuối:

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con.
Đối lập giữa những thử thách gian nan với sức chịu đựng
dẻo dai, bền bỉ và ý chí chiến đấu sắt son của người chiến sĩ
cách mạng (câu 5- 6).
Đối lập giữa chí lớn của những con người dám mưu đồ
sự nghiệp cứu nước với những thử thách phải gánh chịu
trên bước đường chiến đấu (câu 7- 8).
V
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
3.Phân tích:
a.Bốn câu thơ đầu:
b.Bốn câu thơ cuối:

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con.
Nghệ thuật đối, lối nói khoa trương lãng mạn, hình ảnh
ẩn dụ, sử dụng các từ láy nhằm khẳng định thử thách, gian khổ
càng tôi luyện ý chí bền bỉ, dẻo dai, càng hun đúc tinh thần
sắt son, kiên định của người chí sĩ Cách mạng.
?
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
I. I.TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
III.TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật:
- Thơ thất ngôn bát cú Đường luật.
Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo.
Bút pháp lãng mạn, giọng điệu hào sảng.
- Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép đối, ẩn dụ, lối nói khoa trương.
2. Nội dung:
Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt, ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )
IV. Luyện tập
Bài tập 2 (SGK /150):
Qua hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, em hãy trình bày lại những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỉ XX.
* Gợi ý :
- Cả hai bài thơ đều là khẩu khí của những bậc anh hùng hào kiệt khi sa cơ, lỡ bước rơi vào vòng tù ngục. Họ không “nói chí” bằng những lời lẽ khoa trương, sáo rỗng.
- Vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của họ biểu hiện trước hết ở khí phách ngang tàng lẫm liệt ngay cả trong thử thách gian lao có thể đe dọa đến tính mạng (xem việc phải ở tù như một bước dừng chân tạm nghỉ, xem việc lao động khổ sai như một việc con con không đáng kể đến). Vẻ đẹp ấy còn biểu hiện ở ý chí chiến đấu và niềm tin không dời đổi vào sự nghiệp của mình.

ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
( Phan Châu Trinh )

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc lòng bài thơ. Nắm vững nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về hình tượng người anh hùng cứu nước đầu thế kỉ XX qua hai bài thơ vừa học.
- Soạn bài “Ôn luyện về dấu câu”.