Bài 15. Đập đá ở Côn Lôn

MÔN NGỮ VĂN 8
Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy cô cùng toàn thể các em!
TRƯỜNG THCS PHÚ YÊN
Đập đá ở côn lôn
Tiết 58 - văn bản:
Phan Ch�u Trinh
Bản đồ địa lí Việt nam
Một số hình ảnh về côn đảo ( Côn Lôn )
Phong cảnh Côn Đảo
Chuồng cọp - Côn Đảo
Mô hình tù nhân chính trị
Nhà tù Côn Đảo

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
( Phan Châu Trinh)
1. Tác giả - tỏc ph?m :
(1872 - 1926), l� nh� nho yờu nu?c, nh� cỏch m?ng l?n c?a dõn t?c d?u th? k? XX .
- L� ngu?i gi?i bi?n lu?n v� cú t�i van chuong
Sáng tác trong thời gian Phan Châu Trinh bị tù đày ở Côn Đảo.
b. T�c ph?m:
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con
Phan Ch�u Trinh
Tác giả:
2. Đọc- giải thích từ
4. Bố cục : 4 phần (ñeà- thöïc- luaän- keát )
Thất ngôn bát cú Đường luật
3. Thể loại:
* Sự nghiệp sáng tác:

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
( Phan Châu Trinh)

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Hai câu đề
"Thế đứng của chàng trai giữa đất trời Côn Lôn" hay " Bức tranh người đập đá"
"Chí làm trai": Lòng kiêu hãnh, ý chí tự khẳng định mình của người đàn ông, người con trai thời loạn.
-> Kh�ng ch� l� t� v� kh�ng mu�n t� th�c vỊ ng��i ��p �� v� c�ng viƯc ��p ��. �� ch� l� c�i cí l�m �iĨm t�a �Ĩ n�i � ngh�a t�ỵng tr�ng, biĨu t�ỵng nh� c�c b�i th� kh�u kh�, n�i ch� ng�y x�a.
* Ng��i t� ��ng gi�a ��t tr�i m�t h�n ��o kh�ng c�m th�y m�nh nh� b� m� m� r�t ��i t� h�o vỊ v� th�, � ch� c��ng dịng cđa m�nh.
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
* C�ch m� ��u b�ng thđ ph�p khoa tr��ng v� gi�ng �iƯu kh�u kh� ngang t�ng

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Hai câu đề
2. Hai câu thực:
Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tả thực và phát triển ý của 2 câu đè, miêu tả công việc phá đá, đập đá của người tù nhưng bằng lỗi đối rất chỉnh => ta thấy rõ tư thế và khí thế của người đập đá. Đó là hành động dũng mãnh của những người khổng lồ với hành động phi thường.
=> KhÝ thÕ v­ît lªn trªn vµ lµm chñ hoµn c¶nh cña ng­êi tï.
Xách búa > < Ra tay
đánh tan > < đập bể
năm bảy đống > < mấy trăm hòn.
=> Ph�p ��i
* Công việc đập đá:
Không gian:
Giữa đảo Côn Lôn
Điều kiện:
Giữa nắng và gió
Tính chất công việc :
Nặng nhọc, vất v�.
- Công việc đập đá với khí phách hiên ngang lẫm liệt giữa đất trời của người tù cách mạng.
--> Khẩu khí ngạo nghễ ngang tàng của con người đã coi thường gian nan.

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Hai câu đề
2. Hai câu thực
3. Hai c�u lu�n
- Sử dụng phép đối làm nổi bật sự đối lập giữa thời gian và công việc, khó khăn của thời tiết, giữa vật chất và tinh thần với sẵn sàng chấp nhận vượt qua.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Tháng ngày > < Mưa nắng
bao quản > < càng bền
thân sành sỏi > < dạ sắt son.
=> Khẳng định cái chí lớn, cái quyết cao của người tù yêu nước bằng lối nói quen thuộc thơ tỏ chí tỏ lòng. Không có khó khăn nào, công việc nặng nhọc gian khó nào có thể làm chùn bước, làm đổi thay lung lay quyết tâm và ý chí người tù trên đảo. Càng khó khăn càng bền chí, càng gian khổ càng son sắt một lòng.

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
1. Hai câu đề
2. Hai câu thực:
3. Hai câu luận
4. Hai câu kết:
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
Những kẻ vá trời
Gian nan // việc con con
- Mạch khoa trương tiếp tục tăng mạnh. Tác giả ngầm ví việc đi đập đá ở Côn Lôn như là việc Nữ Oa vá trời. Việc lỡ bước phải vào tù bị đi làm khổ sai đập đá cũng chỉ là một việc lỡ nhỏ trên con đường cứu nước cứu dân, là một việc cỏn con bé xíu không có gì đáng kể
=>Khẳng định tinh thần, ý chí lạc quan tin tưởng của tác giả trong hoàn cảnh tù đầy vô cùng gian khổ khó khăn..

Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
( Phan Châu Trinh)
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
3/ Nghệ thuật:
- Bút pháp lãng mạng khoa trương.
- Giọng điệu hào hùng, ngang tàng, ngạo nghễ.
- Phép đối chặt chẽ.
Đập đá ở Côn Lôn
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con
Phan Châu Trinh
I/ ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG:
III/ Tổng kết:
Ghi nhớ (SGK)
- Đều ra đời trong hoàn cảnh tù đày.
- Đều là khẩu khí của những chí sỹ cách mạng đầu thế kỷ XX khi sa cơ lỡ bước.
Hai bài thơ giống nhau ở điểm nào?
IV/ Luyện tập:
Đều thể hiện vẻ đẹp của người tù yêu nước
CỦNG CỐ
A. Tự sự.
B. Tự sự và miêu tả.
C. Miêu tả và biểu cảm.
D. Biểu cảm.
3.ë 4 câu thơ cuèi, tác giả sử dụng phương thức biểu đạt nào?
Tự sự.
Tự sự và miêu tả.
Miêu tả và biểu cảm.
Biểu cảm.
1. Nêu giá trị nội dung của văn bản?
2. Theo em, 4 câu thơ đầu, tác giả sử dụng phương thức biểu đạt nào?
C
D
Hướng dẫn về nhà:
1. Học thuộc lòng hai bài thơ:
"Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác" và "Đập đá ở Côn Lôn".
2. Trình bày cảm nhận của em sau khi học xong hai bài thơ.
3. Sưu tầm những bài thơ khác cùng viết về đề tài này.
4. Soạn bài: "Muốn làm thằng Cuội" và "Hai chữ nước nhà"