Bài 15. Đập đá ở Côn Lôn

Hồ Thị Thủy_THCS 719
TRƯỜNG THCS 719
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
Giáo viên: Hồ Thị Thủy
Tổ Văn
CHÚC CÁC EM CÓ MỘT TIẾT HỌC TỐT
PHÒNG GIÁO DỤC HUYỆN KRÔNGPĂK
Hồ Thị Thủy_THCS 719
C?m nh?n c?a em v? nh� chớ si yờu nu?c Phan B?i
Chõu qua b�i tho.
Em hãy đọc thuộc lòng bài thơ “Vào nhà
ngục Quảng Đông cảm tác” và nêu một số
nét về tác giả của bài thơ.
Kiểm tra bài cũ
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Mô hình tù nhân chính trị
Mô hình tù nhân chính trị
Khởi động
Em hãy quan sát các mô hình sau đây và cho biết đó là những hình ảnh về ai?
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Đây là những hình ảnh về địa danh nào ?
Nhà tù Côn Đảo
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Ông là ai?
Phan Châu Trinh
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Phong cảnh Côn Đảo
Phong cảnh Côn Đảo
Một số hình ảnh về côn đảo ( Côn Lôn )
Hồ Thị Thủy_THCS 719
ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN
Tiết 58 _Văn bản:
-Phan Châu Trinh- -
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Một số quy định của tiết học
Phần phải ghi vào vở
* Các đề mục
* Khi có biểu tượng
* Khi thảo luận nhóm cần tập trung.
?
Hồ Thị Thủy_THCS 719
2. Chú thích
a. Tác giả
Em cã hiÓu biÕt g× vÒ Phan Ch©u Trinh ?
Là người đề xướng dân chủ đòi bãi bỏ chế độ quân chủ sớm nhất ở Việt Nam. Hoạt động cứu nước của ông đa dạng, phong phú và sôi nổi ở trong nước, có khi ở Pháp ở Nhật. Năm 1908 ông bị bắt và bị đày ra Côn Đảo.
Phan Châu Trinh (1872 - 1926 ).

I. D?c- tỡm hi?u chỳ thớch
1/ D?c

Quê ở: Tam kỳ, Quảng Nam
- L� ngu?i cú gi?i bi?n lu?n v� cú t�i van chuong.

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
Đọc diễn cảm, chú ý thể hiện khẩu khí
ngang tàng và giọng điệu hào hùng của
tác giả.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
b.Tác phẩm.
Em hãy cho biết bài thơ này được sáng
tác trong hoàn cảnh nào ?
3. Thể thơ, bố cục:
- Th? tho th?t ngụn bỏt cỳ du?ng lu?t:
Bố cục: 2 phần
+ Bốn câu thơ đầu: Công việc đập đá và tư thế
của người tù.
+ Bốn câu thơ cuối: cảm xúc và suy nghĩ của
giả.
Theo em bài thơ này làm theo thể thơ nào?
Và bố cục có mấy phần?
Đầu năm 1908 Nhân dân Trung Kỳ nổi dậy chống sưu thuế. Phan Châu Trinh bị bắt và bị kết án chém và đày ra Côn Đảo. Bài thơ này làm trong thời gian Phan Châu Trinh bị đày ở đảo.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
II. Tìm hiểu văn bản.
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bế mấy trăm hòn.
1. Bốn câu thơ đầu:
Trong đoạn thơ trên, câu thơ nào miêu tả bối cảnh không gian và tạo dựng tư thế người tù?
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Ba câu thơ tiếp theo tác giả nhắc tới công việc gì của người tù? Em hiểu công việc đó là một công việc như thế nào ?
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Ở câu thơ đầu tác giả đưa ra quan niệm gì ?
Quan niệm nhân sinh truyền thống “ làm trai” “Đã sinh làm trai thì phải khác
đời” (Phan Bội Châu) chí làm trai Nam, Bắc, Tây, Đông - cho phỉ sức vẫy vùng
trong bốn bể ( Nguyễn Công Trứ)….đó là lòng kiêu hãnh, là ý chí tự khảng
định mình, là khát vọng hành động mãnh liệt. Con người như thế lại đường
hoàng “đứng giữa đất Côn Lôn.”
- Tu th? hiờn ngang s?ng s?ng - m?t v? d?p hựng trỏng.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn

> Ba câu thơ sau vừa miêu tả chân thực công việc lao động nặng nhọc, dùng búa để khai thác đá ở những hòn núi ngoài Côn Đảo, vừa khắc họa nổi bật tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường.
Hồ Thị Thủy_THCS 719

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tác giả mượn công việc đập đá để nói hàm ẩn về điều gì?
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Em hãy phân tích giá trị tu từ ở những câu thơ đó. Nhận xét về khẩu khí của tác giả
* Nét bút khoa trương => sức mạnh to lớn, khí thế hiên ngang “lừng lẫy” hành đông quả quyết, mạnh mẽ phi thường “xách búa” “ ra tay” sức mạnh thần kỳ “làm cho lở núi non” “đánh tan năm bảy đống” “đập bể mấy trăm hòn ”
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Nhận xét khái quát về nội dung và nghệ thuật của bốn câu thơ đầu.
=> Quan niệm làm trai của các bậc anh hùng hào kiệt
- Bút pháp khoa trương, lãng mạn. Sự miêu tả kết hợp với biểu cảm
- Nghệ thuật đối, sử dung động từ mạnh .
- Giọng thơ thể hiện khẩu khí ngang tàng ngạo nghễ.
- Người tù cách mạng với tư thế khí phách hiên ngang lẫm liệt.

Hồ Thị Thủy_THCS 719
II / D?c tỡm hi?u van b?n
B?n cõu tho d?u

Tháng ngày bao quản thân sành sỏi
Mưa nắng càng bền dạ sắt son
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
2. B?n cõu tho cu?i

Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
bao quản
càng bền
?n d?
Qua bút pháp nghệ thuật ẩn dụ, đối em hiểu ý nghĩa hai câu thơ
như thế nào?
D?i
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong hai câu thơ sau?
Nêu tác dụng của phép tu từ đó.
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
=> Sức chịu đựng dẻo dai, bền bỉ “ thân sành sỏi” và ý chí chiến đấu sắt son của người chiến sĩ cách mạng “dạ sắt son”.
Tháng ngày
Mưa nắng
thân sành sỏi
dạ sắt son
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Những kẻ khi lỡ bước
Gian nan chi kể việc con con!
-S? d?ng di?n tớch, di?n c?.
-Ngh? thu?t d?i.
Nghệ thuật nào vẫn luôn đóng vai trò chủ đạo?
- Quan ni?m cỏch m?ng v� ý chớ c?a ngu?i chớ?n si cỏch m?ng.
Tiết 58 : Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
* Là những người có chí lớn của với sự nghiệp cứu nước. Thử thách chỉ như là “việc con con”.
Từ ngữ nào trong câu thơ gợi nhắc chúng ta nhớ đến một câu chuyện
Thần thoại ?
“Những kẻ vá trời” là những người như thế nào ?
vá trời

Hồ Thị Thủy_THCS 719
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chi kể việc con con!
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Qua bốn câu thơ cuối em có cảm nhận gì về người tù cách mạng Phan Châu Trinh?
Hồ Thị Thủy_THCS 719
? II. Tìm hiểu văn bản.
Bốn câu đầu
2 Bốn câu thơ cuối.

-Nghệ thuật ẩn dụ, đối, biểu cảm trực tiếp, giọng
điệu hào hùng .
-Tinh thần cứng cỏi, niềm tin và ý chí chiến đấu sắt
Son.
?
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Bài thơ để lại cho em những cảm xúc và suy nghĩ gì về nhà chí
sĩ yêu nước Phan Châu Trinh và những nhà yêu nước đầu thế
kỉ XX?
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn

Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,
Lừng lẫy làm cho lở núi non.
Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Tháng ngày bao quản thân sành sỏi,
Mưa nắng càng bền dạ sắt son.
Những kẻ vá trời khi lỡ bước,
Gian nan chỉ kể việc con con!
Hồ Thị Thủy_THCS 719
a, Nghệ thuật : - Bút pháp lãng mạn, giọng điệu hào hùng, khẩu khí ngang tàng.
- Biện pháp đối, nghệ thuật ẩn dụ .
b, N?i dung: B�i tho giỳp ta c?m nh?n m?t hỡnh tu?ng d?p l?m li?t, ngang t�ng c?a ngu?i anh hựng c?u nu?c dự g?p bu?c nguy nan nhung v?n khụng s?n lũng d?i chớ
Thảo luận :
Câu 1: Em hãy nêu những nhận xét tổng quát về cảm hứng bao trùm toàn bài thơ.
Câu 2: Bài thơ giúp ta cảm điều gì về hình tượng người anh hùng ?
* Ghi nhớ (SGK)
Hồ Thị Thủy_THCS 719
*B�i t?p nhanh
Chọn câu trả lời đúng nhất cho các câu hỏi sau:
Cõu 1: Hai cõu tho d?u th? hi?n nh?ng ph?m ch?t dỏng
quý n�o c?a ngu?i anh hựng c?u nu?c Phan Chõu Trinh?
A. Lòng kiêu hãnh
B. Ý chí tự khẳng định mình
C. Khát vọng hành động mãnh liệt
D. K?t h?p c? A,B,C
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Câu 2: Ý nào sau đây nói đúng nhất về hình ảnh người tù cách mạng, được Phan Châu Trinh khắc họa trong bốn câu thơ đầu ?
A. Cú tu th? ng?o ngh?, l?m li?t
B. Chỉ toàn gặp khó khăn trắc trở
C. Có sức khỏe vô địch
D. Có tiếng tăm vang dội khắp nơi
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Câu 3: Mục đích chính của Phan Châu Trinh khi viết bài thơ này ?
A. Để thể hiện lòng yêu nước tha thiết
B. Để thể hiện khát vọng độc lập dân tộc
C. D? núi lờn ý chớ chi?n d?u
D. C? ba n?i dung trờn
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Câu 4: Theo em trong các đáp án sau đây đáp án nào nói lên điểm
giống của hai bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” và
“Đập đá ở Côn Lôn”?
A. Đều là khẩu khí của những chí sĩ cách mạng đầu thế kỉ XX khi sa cơ lỡ bước.
B. Đều thể hiện vẻ đẹp của người chí sỹ yêu nước.
C. Đều ra đời trong hoàn cảnh tù đày.
D. Tất cả các phương án trên.
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Tiết 58 _Văn bản: Đập đá ở Côn Lôn
III/ Luyện Tập
Bài tập 1: Đọc diễn cảm bài thơ
Bài tập 2:Qua cả hai bài thơ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác và Đập đá ở Côn Lôn, em hãy trình bày lại những cảm nhận của mình về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của hình tượng nhà nho yêu nước và cách mạng đầu thế kỷ XX.
- Cả hai bài thơ là khẩu khí của của những bậc anh hùng khi sa cơ lỡ bước rơi vào vòng tù ngục.
-Vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn, khí phách ngang tàng lẫm
liệt ngay cả trong thử thách gian lao. Vẻ đẹp ấy còn
thể hiện ở ý chí chiến đấu và niềm tin không dời đổi vào
sự nghiệp của mình.
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Dặn
dò
- Học thuộc lòng bài thơ:
Trình bày cảm nhận của em về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Soạn bài “ Muốn làm thằng Cuội” và “Hai chữ nước nhà.”
Hồ Thị Thủy_THCS 719
Chào Tạm Biệt
HẸN GẶP LẠI
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
TRONG TIẾT HỌC SAU.