Bài 15. Chiếc lược ngà

Phòng giáo dục Đông hưng
Trường trung học cơ sở Liên Giang Lớp 9 C
Bài 15 : Chiếc lược ngà
( Trích - Nguyễn Quang Sáng )
I.Đọc và tìm hiểu chú thích
Tác giả :
2. Tác phẩm:
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
* Đọc :
* Giải thích từ khó:
* Tóm tắt đoạn trích:
* Ngôi kể và người kể: Ngôi kể 1, người kể là ông Ba - người bạn thân của ông Sáu
*Tình huống truyện : -Hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách , nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận cha , đến lúc em nhận ra và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì đã đến lúc phải chia tay.
-ở khu căn cứ, ông Sáu dồn hết cả tình yêu thương và mong nhớ con vào việc làm cây lược ngà đẻ tặng con, nhưng ông đã hy sinh khi chưa kịp trao món quà đó cho con
* Chủ đề của truyện : Thể hiện tình phụ tử sâu sắc và thiêng liêng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
Bài 15 : Chiếc lược ngà
Bài 15 : Chiếc lược ngà
Bài 15 : Chiếc lược ngà
( Trích - Nguyễn Quang Sáng )
Bài 15 : Chiếc lược ngà
1.Diễn biến tâm lý và tình cảm của của bé Thu trong những ngày ông Sáu về thăm nhà
- Giật mình, tròn mắt nhìn ,ngơ ngác ,lạ lùng.
a. Thái độ và hành động của bé Thu trước khi nhận ông Sáu là cha
*Thái độ :
Thể hiện sự ngạc nhiên vì bất ngờ.
*Hành động
-Vụt bỏ chạy và kêu thét gọi má
Thể hiện sự sợ hãi đến tột cùng
+ Thái độ và hành động của bé Thu trong những giây phút đầu tiên được gặp cha
+ Thái độ và hành động của bé Thu trong những ngày tiếp theo .
*Cách cư xử của bé Thu với ông Sáu :
- Mời trống không , không nhờ chắt nước cơm mà tự làm lấy.
-Hất tung cái trứng cá ba gắp cho ra khỏi bát cơm
-Bị đánh ,mắng không thèm khóc mà tỏ vẻ lì lợm ,bất cần, bỏ sang nhà bà ngơại cố tình khua dây cột xuồng kêu rổn rảng.
* Thái độ
-Thờ ơ ,mặc kệ ,lảng tránh.
-Phản đối quyết liệt .
-Ngang ngạnh ,bướng bỉnh ,bất cần.
-Thể hiện sự hoảng sợ ,xa lánh ,căm ghét , kiên quyết không chịu nhận ông Sáu là cha.
Là cô bé ương ngạnh , bướng bỉnh, yêu cha bằng tình yêu thương vô bờ bến, không cám dỗ nào có thể lay chuyển được .
*Câu hỏi thảo luận.
? Có ý kiến cho rằng : chính lúc bé Thu kiên quyết không nhận cha - ông Sáu, lại chính là lúc bé Thu thể hiện tình cảm mãnh liệt nhất của mình dành cho cha. Em có đồng ý không ? Tại sao ?
Đúng :vì trong tâm khảm của bé Thu, ba nó là người đàn ông trong tấm ảnh chụp chung với má,đẹp đẽ ,lành lặn khác hoàn toàn với người đàn ông có chiếc sẹo dài xắu xí kia. Hành động quyết liệt và bất cần của nó thể hiện sự căm ghét cao độ người đàn ông đáng sợ ,đáng ghét cứ muốn thay thế vị trí của ba nó,và hành động đó cũng khẳng định tình yêu thương vô bờ bến của nó dành cho người cha thực,không cám dỗ nào có thể lay chuyển được tình yêu thương trọn vẹn của nó dành cho cha - người vừa đẹp đẽ lại là niềm kiêu hãnh của nó.
Bài 15 : chiếc lược ngà
(Trích - Nguyễn Quang Sáng )
Đọc và tìm hiểu chú thích.
1.Tác giả .
2. Tác phẩm.
Đọc và tìm hiểu văn bản.
Diễn biến tâm lý ,tình cảm của bé Thu trong những ngày ông Sáu về thăm nhà.
Thái độ ,hành động của bé Thu trước khi nhận ông Sáu là cha .
+ Thái độ ,hành động của bé Thu trong phút giây đầu tiên gặp lại cha.
+ Thái độ ,hành động của bé Thu trong những ngày tiêp theo .
b.Thái độ của bé Thu trong buổi chia tay.
b. Thái độ và hành động của bé Thu trong buổi chia tay
".Con bé như bị bỏ rơi,lúc đứng vào góc nhà,lúc đứng tựa cửavà cứ nhìn mọi người đang vây quanh ba nó. Vẻ mặt của nó có gì hơi khác ,nó không bướng bỉnh hay nhăn mày cau có nữa , vẻ mặt nó sầm lại buồn rầu ,cái vẻ buồn trên khuôn mặt ngây thơ của con bé trông rất dễ thương . Với đôi mi cong ,và như không bao giờ chớp,đôi mắt nó như to hơn,cái nhìn của nó không ngơ ngác , không lạ lùng ,nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa."
".Nhưng thật lạ lùng ,đến lúc ấy ,tình cha con bỗng như nổi dậy trong con người nó,trong lúc không ai ngờ đến thì nó bỗng kêu thét lên:
-Ba.a.a.ba !
Tiếng kêu của nó như xé ,xé sự im lặng và xé cả gan ruột mọi người,nghe thật xót xa. đó là tiêng "ba"mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay,tiếng "ba"như vỡ tung từ đáy lòng nó,nó vừa kêu vừa chạy xô tới,nhanh như một con sóc, nó thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó. Tôi thấy làn tóc tơ sau ót nó như dựng đứng lên.
Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó ,vừa nói trong tiếng khóc:
-Ba ! Không cho ba đi nữa !Ba ở nhà với con !
Ba nó bế nó lên . Nó hôn ba nó cùng khắp . Nó hôn tóc ,hôn cổ ,hôn vai và hôn cả vết sẹo dài bên má của ba nó nữa."
-Sử dụng liên tiếp các tính từ và các động từ mạnh để diễn tả sự thay đổi đột ngột trong tâm trạng và hành động của bé Thu
Chọn đáp án đúng :
1.Trong buổi chia tay thái độ của bé Thu:
Vui vẻ . B. Lầm lì. C. Nghĩ ngợi . D . Buồn rầu.

2. Hành động của bé Thu trong buổi chia tay:
Cất tiếng thét gọi ba.
Tiếp tục lảng tránh,không nhận ba.
C Thót lên ôm cổ ba,hôn ba tới tấp.
D Tìm mọi cách giữ không cho ba đi.
3.Vì sao bé thu lại đột ngột thay đổi thái độ và hành động trong buổi chia tay :
A.Vì được bà ngoại giải thích vì sao mặt ba có sẹo .
B . Vì ân hận và tiếc nưới
C. Vì tình yêu mãnh liệt với ba và khao khát được gọi ba.
D. Cả A, B , C đều đúng.
b.Thái độ ,hành động của bé Thu trong buổi chia tay.
Thái độ :
- Không còn vẻ bướng bỉnh ,ngang ngạnh ,bất cần mà có vẻ buồn rầu
- Không lạ lùng, ngơ ngác ,lầm lì mà có vẻ nghĩ ngợi sâu xa
Hành động
-Cất tiếng thét gọi ba
-Thót lên ôm cổ ba
-Hôn ba tới tấp và hôn cả cái vết sẹo dài xấu xí trên mặt ba
+ sự thay đổi đó ,tiếng thét gọi ba và cả những nụ hôn tới tấp của bé Thu chính là sự vỡ oà của tình yêu thương cha mãnh liệt bị dồn nén suốt bao năm xa cách,nhớ thương . Trong đó còn ẩn chứa cả sự hối hận ,tiếc nuối bởi qua câu chuyện của bà ngoại nó đã hiểu được vì sao ba nó lại có vết sẹo dài xấu xí trên mặt .
+ Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ em thật khéo léo ,tác giả đã khắc hoạ rõ nét tính cách của bé Thu : Một cô bé con có cá tính thật mạnh mẽ ,cứng cỏi ,quyết liệt ,yêu ghét rõ ràng và yêu cha bằng tình yêu trong sáng ,mãnh liệt ,không gì có thể làm thay đổi được .
Bài 15 : chiếc lược ngà
(Trích - Nguyễn Quang Sáng )
Đọc và tìm hiểu chú thích.
1.Tác giả .
2. Tác phẩm
II.Đọc và tìm hiêu văn bản
1.Diễn biến tâm lý ,tình cảm của bé Thu trong những ngày ông Sáu về thăm nhà.
Thái độ ,hành động của bé Thu trước khi nhận ông Sáu là cha .
+ Thái độ ,hành động của bé Thu trong phút giây đầu tiên gặp lại cha.
Thái độ ,hành động của bé thu trong phút chia tay
2. Tình yêu con chân thành tha thiết của người cha trong hoàn cảnh chiến tranh.

*Em điền những cụm từ nào vào chỗ trống trong những câu sau:( Nhưĩng cụm từ nói lên tình cảm,tâm trạng của ông Sáu )
Ông Sáu............ . . . . . . khi gặp con sau tám năm ròng chờ đợi .
-Ông Sáu ..............khi con nhất định không chịu nhận mình là cha.
-Ông Sáu..............chào con và ra đi.
-Ông Sáu .................. khi được nghe tiếng gọi "ba" đầy yêu thương của con gái.
-Sau buổi chia tay đầy cảm động ấy ông Sáu luôn sống trong tâm trạng ........................vì đã trót đánh con trong lúc nóng giận.
-ở chiến khu, với biết bao công việc ,biết bao gian khổ, ác liệt ,ông Sáu vẫn........
.................... ông dồn hết tâm sức vào chiếc lược ngà để..............................và.....
...................trao cho con món quà kết tụ của tình yêu con
tha thiết .
Vui mừng khôn xiết
Buồn ,hụt hẫng,thất vọng
Buồn ,bất lực
Sung sướng ,cảm động ,hạnh phúc tột cùng
Nhớ con da diết và xen chút ân hận , day dứt
Không quên lời dặn của con lúc chia tay
Vơi bớt đi nỗi nhớ, ân hận và day dứt khi xa con
Hi vọng có ngày gặp lại ,
Tấm lòng tha thiết yêu thương của ngươi cha dành cho đứa con gái yêu của mình.
Bài 15 : chiếc lược ngà
(Trích - Nguyễn Quang Sáng )
Đọc và tìm hiểu chú thích.
1.Tác giả .
2. Tác phẩm
II. Đọc và tìm hiểu văn bản
1.Diễn biến tâm lý, tình cảm của bé Thu trong những ngày ông Sáu về thăm nhà
Thái độ ,hành động của bé Thu trước khi nhận ông Sáu là cha .
+ Thái độ ,hành động của bé Thu trong phút giây đầu tiên gặp lại cha.
Thái độ ,hành động của bé thu trong phút chia tay
2. Tình yêu con chân thành tha thiết của người cha trong hoàn cảnh chiến tranh.

III. Tổng kết
+Giá trị nghệ thuật.
+Giá trị nội dung.
* Ghép đôi để tìm giá trị nghệ thuật :
A.
1.Cốt truyện
2.Ngôn từ
3.Người kể chuyện
4. Tình huống
5.Khắc hoạ tính cách nhân vật
6.Ngôi kể
B.
a..Mang đậm màu sắc Nam Bộ
b.Chặt chẽ
c.Bất ngờ
d.Là người chứng kiến
e.Thứ nhất
g.Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lý
*Giá trị nội dung.
_ Tình cha con tha thiết, thiêng liêng cảm động trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh
-Cảm thấy thấm thía những mất mát ,đau thương mà chiến tranh gieo rắc cho bao người ,bao gia đình Việt Nam
Ghi nhớ :
- Bằng việc sáng tạo tình huống bất ngờ mà tự nhiên hợp lý đoạn trích truỵện Chiếc lược ngà đã thể hiện thật cảm động tình cha con său nặng và cao đẹp trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh.
-Truyện đã thành công trong việc miêu tả tâm lý và xây dựng tính cách nhân vật ,đặc biệt là nhân vật bé Thu.
1Tên nhân vật chính của tác phẩm.
2.Nghệ thuật đặc sắc nhất góp phần khắc hoạ tính cách nhân vật .
3.Tên người kể chuyện trong tác phẩm.
4. Từ ngữ diễn tả sinh động nhất tình yêu thương mãnh liệt của bé Thu dành cho cha.
5.Tên người cha của bé Thu.
6. Từ ngữ diễn tả sự thay đổi tâm trạng của bé Thu trong buổi chia tay.
Bé Thu.
2.Miêu tả tâm lý
3.Bác Ba.
4. Hôn tới tấp.
5. Ông Sáu.
6.Buồn và nghĩ ngợi sâu xa
Lớp 9c
Xin tạm biệt .hẹn gặp lại.