Bài 15. Chiếc lược ngà

Tuần 15 tiết 71
Chiếc
lược
Ngà

Nguyễn Quang Sáng
Chiếc lược ngà
Tiết : 71
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích. .
1. Đọc , kể tóm tắt:

Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên tám tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu không nhận ra cha, vì vết sẹo trên mặt, làm ba em không giống với người trong bức ảnh chụp mà em biết.
Em đối xử với ba như với người xa lạ. Đến lúc Thu nhận ra, tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em, thì cũng là lúc ông Sáu phải đi. ở chiến khu nơi căn cứ, người cha dồn hết tình cảm yêu quí, nhớ thương con vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng cho cô con gái bé bỏng. Trong một trận càn, ông hi sinh. Trước lúc nhắm mắt, ông còn kịp trao chiếc lược cho người bạn.
Chiếc lược ngà
Tiết : 71
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
Đọc , kể tóm tắt:
2- Chú thích
a- Tác giả
-Nguyễn Quang Sáng( Nguyễn Sáng),sinh 1932 quê ở An Giang,thời chống Pháp ông là bộ đội chiến đấu ở chiến trường Nam Bộ. Từ 1954 ông tập kết ra Bắc và bắt đầu viết văn, chống Mỹ ông trở về Nam Bộ tiếp tục chiến đấu và sáng tác.
-Ông thường viết về con người và cuộc sống Nam bộ chiến đấu anh dũng trong hai cuộc kháng chiến và sau hoà bình.
Viết 1966 trong thời kì tác giả tham gia kháng chiến chống Mỹ ở Miền Nam. Rút từ tập truyện ngắn cùng tên.
2-Tác phẩm:
Văn xuôi : Con chim vàng : 1957 Người quê hương : 1958 Đất lửa : 1963 Chiếc lược ngà : 1966 Bông cẩm thạch : 1969 Cái áo thằng hình
rơm: 1984 Người con đi xa : 1977 Dòng sông thơ ấu : 1985
Kịch bản phim :
Mùa gió chướng : 1977 Cánh đồng hoang : 1978 Pho tượng : 1981 Mùa nước nổi : 1986 Dòng sôn nbg hát: 1988
Thời thơ ấu : 1995

Chiếc lược ngà
Tiết : 71
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
Đọc , kể tóm tắt:
2- Chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
1- Kiểu văn bản
: Tự sự
2.Bố cục và ngôi kể:
- Bố cục: 3phần
+P1:Từ đầu đến "bắt nó về"- Tình trạng cha con anh Sáu trước buổi chia tay.
+P2:Tiếp đến:tuột xuống" -Buổi chia tay đầy nước mắt.
+P3 còn lại:Anh Sáu ở chiến khu làm chiếc lược ngà và hi sinh.
- Ngôi kể:
Ngôi thứ nhất,đặt vào nhân vật anh Ba.
Tác dụng: tăng độ tin cậy và tính trữ tình của câu truyện.
Chiếc lược ngà
Tiết : 71
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
Đọc , kể tóm tắt:
2- Chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
1- Kiểu văn bản
: Tự sự
2.Bố cục và ngôi kể:
-Nghe gọi con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác , lạnh lùng.
-Con bé thấy lạ quá , mặt nó bỗng tái đi, vụt chạy và kêu thét : má, má.
3- Phân tích
a-. Nhân vật bé Thu:
*. Thái độ và tình cảm của bé Thu trong hai ngày đầu.
=>Bé Thu lo lắng và sợ hãi, khi mới gặp cha nó.
4 Củng cố :
Tên truyện : Chiếc lược ngà có liên quan như thế nào đến nội dung câu truyện này? ( Chiếc lược ngà là cầu nối tình cảm cha con ông Sáu. Nó là kỉ vật của người cha vô cùng yêu con để lại cho con trước lúc hi sinh)
-Kể tóm tắt nội dung truyện.
5- Hướng dẫn về nhà
Nhóm 1. 2 (dãy 1): tìm các chi tiết :trong hai ngày tiếp theo thái độ và tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu diễn biến như thế nào?
Nhóm 3.4 :Tìm hiểu về thái độ và hành động của bé Thu trong buổi chia tay.
Nhóm 5,6:Tìm hiểu các chi tiết về ông Sáu.
Tuần 15 tiết 72
Chiếc
lược
Ngà

Nguyễn Quang Sáng
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
Đọc , kể tóm tắt:
2- Chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
1- Kiểu văn bản
: Tự sự
2.Bố cục và ngôi kể:
-Nghe gọi con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác , lạnh lùng.
-Con bé thấy lạ quá , mặt nó bỗng tái đi, vụt chạy và kêu thét : má, má.
3- Phân tích
a-. Nhân vật bé Thu:
*. Thái độ và tình cảm của bé Thu trong hai ngày đầu.
=>Bé Thu lo lắng và sợ hãi, khi mới gặp cha nó.
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
II. Tìm hiểu văn bản
3- Phân tích
a-. Nhân vật bé Thu:
*. Thái độ và tình cảm của bé Thu trong hai ngày đầu.
-Vô ăn cơm
-Cơm chín rồi

-Khi ông Sáu bỏ trứng cávào chén nó ,nó hất cái trứng ra, cơm văng tung toé cả mâm. Ông Sáu đánh nó, nó sang bà ngoại , khóc.
=>Bé Thu lo lắng và sợ hãi, khi mới gặp cha nó.
=>Nói trống không- không chấp nhận ông Sáu là cha.
=>Nó cự tuyệt một cách quyết liệt hơn trước tình cảm của ông Sáu.
-Không phải là đứa bé hư vì bé Thu không chấp nhận một người khác với cha mình trong tấm ảnh
=>Chứng tỏ tình cảm thương yêu của nó với cha.
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
II. Tìm hiểu văn bản
3- Phân tích
a-. Nhân vật bé Thu:
*. Thái độ và tình cảm của bé Thu trong hai ngày đầu.
*. Thái độ và hành động của bé Thu trong buổi chia tay
- Cái nhìn không ngơ ngác, không lạnh lùng ,nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa
=>Tâm lí thăng bằng, không còn lo lắng sợ hãi nữa.
=>Tình yêu nỗi nhớ, niềm ân hận, nuối tiếc của bé Thu bị dồn nén lâu nay bùng ra mạnh mẽ, hối hả ,cuống quýt, mãnh liệt ào ạt.
-Nó bỗng kêu thét lên : "Ba..a..ba..a" ,nhanh như sóc, nó thót lên và dang tay ôm chặt lấy cổ ba nó, nói trong tiếng khóc.
-Nó hôn ba nó.
-Ôm chầm lấy ba nó, mếu máo.
*Miêu tả dáng vẻ ,lời nói cử chỉ. để bộc lộ nội tâm kết hợp bình luận về nhân vật
=> Bé Thu: hồn nhiên chân thật trong tình cảm yêu thương mãnh liệt
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
II. Tìm hiểu văn bản
3- Phân tích
-Đứng sững, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại, hai tay buông xuống như bị gãy.
-Nhìn con ,khe khẽ lắc đầu cười. Khi con hất miếng trứng cá, anh vung tay đánh, hét lên.
b. Nhân vật ông Sáu
-Từ tám năm nay ông chưa một lần gặp mặt đứa con gái đầu lòng mà ông vô cùng thương nhớ.
Gọi "Thu ! Con.", vừa bước , vừa khom người đưa tay chờ đón con.
=>Vui và tin đứa con sẽ đến với mình.
=>Tình yêu thương của người cha trở nên bất lực. Ông buồn vì tình yêu thương của người cha chưa được con đền đáp.
=>Đó là đôi mắt giàu tình yêu thương và độ lượng, giọt nước mắt sung sướng, hạnh phúc của người cha cảm nhận được tình ruột thịt từ con mình.
-Nhìn con với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu, một tay ôm con ,một tay lau nước mắt rồi hôn lên mái tóc con
*Những ngày về thăm nhà
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
II. Tìm hiểu văn bản
3- Phân tích
b. Nhân vật ông Sáu
*Những ngày về thăm nhà
* Trở về chiến khu
-ở chiến khu: ân hận vì đã đánh con, tự mình làm chiếc lược ngà, tẩn mẩn khắc từng nét "Yêu nhớ tặng Thu con của ba". Lúc sắp qua đời móc cây lược, nhìn bác Ba hồi lâu...
=>Nhớ con, giữ lời hứa với con.
* Ông là người cha có tình yêu thương con sâu nặng. Một người cha yêu con đến tận cùng.
Chiếc lược ngà
Tiết : 72
Nguyễn Quang Sáng
II. Tìm hiểu văn bản
3- Phân tích
b. Nhân vật ông Sáu
ND: -Tình cha con sâu nặng, bền chặt dù trong hoàn cảnh éo le.Trong chiến tranh, những giá trị tình cảm của con người càng trở nên thắm thiết , bền chặt
NT: Cách kể tự nhiên, giản dị, kết hợp nhiều phương thức biểu đạt.
III- Tổng kết
5- Hướng dẫn về nhà :
- Năm nội dung phân tích
-Chuẩn bị bài : Ôn tập Tiếng Việt.
-Chuẩn bị kiểm tra Tiếng Việt,
- Kiểm tra về thơ và truyện hiện đại.