Bài 15. Chiếc lược ngà

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN
TIẾT 74
VĂN BẢN
CHIẾC LƯỢC NGÀ
Nguyễn Quang Sáng
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
a. Thái độ và hành động của bé Thu trước khi nhận anh Sáu là cha.
b. Thái độ và hành động bé Thu khi nhận anh Sáu là cha.
- Vẻ mặt không bướng bỉnh mà sầm lại buồn rầu
- Cái nhìn không ngơ ngác,lạ lùng mà có vẻ nghĩ ngợi sâu xa.
=> Có sự thay đổi lớn trong tình cảm và suy nghĩ
- Kêu thét lên: “ Ba…a…ba!”
- Chạy xô tới nhanh như một con sóc.
- Chạy thót lên và dang hai tay ôm lấy cổ ba nó.
- Ôm chặt lấy nói trong tiếng khóc…
- Hôn tóc hôn cổ, hôn vai, hôn cả vết thẹo dài trên má của ba nó….
=>Động từ mạnh, so sánh, điệp ngữ
- Tình yêu thương ba mãnh liệt, hối hả, cuống quýt, xen lẫn sự hối hận .
=> Bé Thu là cô bé có cá tính mạnh mẽ, dứt khoát rạch ròi, nhưng hồn nhiên ngây thơ, yêu thương ba sâu sắc mãnh liệt
=> Miêu tả lời nói cử chỉ để nhân vật bộc lộ nội tâm
Cô giao liên dũng cảm
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
…Anh nhún chân nhảy thót lên, xô chiếc xuồng tạt ra…anh bước vội vàng với những bước dài rồi dừng lại kêu to:
- Thu ! Con.
…Anh không ghìm nổi xúc động…và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm chậm bước tới, giọng lặp bặp run run:
- Ba đây con !
- Ba đây con !
…Anh đứng sững lại đó…mặt anh sầm lại…hai tay buông xuống như bị gãy.
=>Anh vui và tin con sẽ đến với mình.
- Anh vui và tin con sẽ đến với mình.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
…Anh nhún chân nhảy thót lên, xô chiếc xuồng tạt ra…anh bước vội vàng với những bước dài rồi dừng lại kêu to:
- Thu ! Con.
…Anh không ghìm nổi xúc động…và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm chậm bước tới, giọng lặp bặp run run:
- Ba đây con !
- Ba đây con !
…Anh đứng sững lại đó…mặt anh sầm lại…hai tay buông xuống như bị gãy.
=>Anh vui và tin con sẽ đến với mình.
- Anh vui và tin con sẽ đến với mình.
- Buồn bã, thất vọng, hụt hẫng và đau đớn.
=> Buồn bã, thất vọng, hụt hẫng.
=> Người cha hiền lành nhân hậu và bao dung.
=> Anh khao khát cháy bỏng mong được ôm con vào lòng sau nhiều năm trời xa cách.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
b. Khi chia tay:
- Tình yêu thương con tha thiết.
=> Cuộc chia tay xúc động đầy nước mắt trong tình cảnh éo le của chiến tranh.
- Cảm động,sung sướng và hạnh phúc nghẹn ngào.
- Anh Sáu đưa mắt nhìn con. Anh cũng muốn ôm con, hôn con…anh chỉ đứng nhìn con…nhìn với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu.
- Anh Sáu xúc động…một tay ôm con…một tay rút khăn lau nước mắt, rồi hôn lên mái tóc con.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
Anh khao khát cháy bỏng mong được ôm con vào lòng sau nhiều năm trời xa cách.
b. Khi chia tay:
Cuộc chia tay xúc động đầy nước mắt trong tình cảnh éo le của chiến tranh.
c. Khi trở lại khu căn cứ:
- Nhớ con, ân hận, khổ tâm vì đã đánh con.
(…) Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu,
anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe
với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà.
(…) Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược,
thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc.(…)
Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà
anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét : “ Yêu nhớ
tặng Thu con của ba”. Cây lược ấy chưa chải được
mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào
tâm trạng của anh. (…)
hớn hở như một đứa trẻ được quà.
thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc.(…)
anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét : “ Yêu nhớ
tặng Thu con của ba”.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
Anh khao khát cháy bỏng mong được ôm con vào lòng sau nhiều năm trời xa cách.
b. Khi chia tay:
Cuộc chia tay xúc động đầy nước mắt trong tình cảnh éo le của chiến tranh.
c. Khi trở lại khu căn cứ:
- Nhớ con, ân hận, khổ tâm vì đã đánh con.
- Dồn hết tình yêu và tâm trí làm chiếc lược thật đẹp cho con.
(…) Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu,
anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe
với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà.
(…) Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược,
thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc.(…)
Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà
anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét : “ Yêu nhớ
tặng Thu con của ba”. Cây lược ấy chưa chải được
mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào
tâm trạng của anh. (…)
(…) Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ thỉnh thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh.
- Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu.
Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đấn lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi.
hớn hở như một đứa trẻ được quà.
thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc.(…)
anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét : “ Yêu nhớ
tặng Thu con của ba”.
anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho
tôi và nhìn tôi một hồi lâu.
Đến lúc ấy, anh
mới nhắm mắt đi xuôi.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Lần đầu tiên gặp con:
Anh khao khát cháy bỏng mong được ôm con vào lòng sau nhiều năm trời xa cách.
b. Khi chia tay:
Cuộc chia tay xúc động đầy nước mắt trong tình cảnh éo le của chiến tranh.
c. Khi trở lại khu căn cứ:
- Nhớ con, ân hận, khổ tâm vì đã đánh con.
- Dồn hết tình yêu và tâm trí làm một chiếc lược thật đẹp cho con.
- Trước lúc hi sinh anh đã trao cây lược cho người bạn như một cử chỉ chuyển giao sự sống.
Tình yêu thương con sâu nặng, yêu thương đến tận cùng. Một người cha để con yêu quí và tự hào.

Thảo luận nhóm
Hình ảnh cây lược ngà có ý nghĩa như thế nào?
Yêu nhớ tặng Thu con của ba

- Là kỉ vật cuối cùng của người cha trước lúc hi sinh dành cho con chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến nhớ thương mong đợi của người cha đối với đứa con xa cách.
- Chiếc lược ngà đã kết tinh trong nó tình phụ tử mộc mạc mà đằm thắm sâu xa, đơn sơ mà kì diệu biết bao !
- Chứng tích của nỗi đau do chiến tranh và kẻ thù xâm lược gây ra.
TIẾT 74 VĂN BẢN: CHIẾC LƯỢC NGÀ (tt)
(Trích) Nguyễn Quang Sáng
I. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
II. ĐỌC VÀ TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhân vật bé Thu: Niềm khao khát tình cha của người con.
2. Nhân vật anh Sáu: Nỗi niềm của người cha
a. Thái độ và hành động bé Thu trước khi nhận anh sáu là cha.
a. Lần đầu tiên gặp con
b. Thái độ và hành động bé Thu khi nhận anh sáu là cha.
b. Khi chia tay
c. Khi trở lại khu căn cứ
* Ý NGHĨA VĂN BẢN:
Là câu chuyện cảm động về tình cha con sâu nặng, Chiếc lược ngà cho ta hiểu thêm về những mất mát to lớn của chiến tranh mà nhân dân ta đã trải qua trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
* GHI NHỚ: SGK trang 202
CHIẾC LƯỢC NGÀ
Nội dung
Niềm khao khát tình cha của người con
Nỗi niềm của người cha
Nghệ thuật
Tình huống truyện éo le
Cốt truyện có yếu tố bất ngờ
Miêu tả tâm lí nhân vật
Tình huống
Hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách
Ở khu căn cứ
Tính cảm của ông Sáu đối với bé Thu
Ngôi kể
Ngôi thứ nhất
Bác Ba ( bạn ông Sáu)
Ý nghĩa
Câu chuyện cảm động về tình cha con
Những mất mát của chiến tranh mà dân ta gánh chịu
1.Nguyên nhân làm bé Thu hiểu nhầm về cha ?
ế
t
ế
o
ứ
t
á
m
g
c
s
ẹ
ạ
i
n
r
ổ
c
b
a
ắ
t
n
h
ì
ư
ờ
i
v
i
h
c
g
n
à
b
r
t
i
á
c
i
ó
n
b
n
ò
r
t
n
6
12
2.Một kỉ vật thiêng liêng của người cha ?
7
3.Người giải thích cho bé Thu hiểu rõ về cha ?
1
2
3
4
4.Món ăn thơm thảo ông Sáu dành cho con ?
6
7
8
10
8
5
11
11
5
5.Một cách phản đối của bé Thu với ông Sáu ?
6.Ai đứng sau chứng kiến hết mọi chuyện ?
7.Cử chỉ của bé Thu lần đầu tiên thấy cha ?
8.Ông Sáu giống ai khi tỉ mỉ làm chiếc lược ?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
o
o
t
ư
n
ơ
i
n
n
g
c
Xếp lại
t
Cảm nhận được điều này ở ông Sáu ?
trò chơi ô chữ về : văn bản
n
t
h
n
g
l
ư
ợ
c
n
g
à
g
c
á
g
h
ợ
b
ạ
c
13 Ô
Hướng dẫn tự học ở nhà
Kể tóm tắt cốt truyện.
Đọc nhớ những chi tiết nghệ thuật đặc sắc trong đoạn trích.
Tìm các chi tiết chứng minh cho nội dung bài học.
Làm bài tập số 1,2 SGK trang 203
Học bài : chuẩn bị kiểm tra 1 tiết Tiếng Việt.
Xin chân thành cảm ơn