Bài 15. Chiếc lược ngà

Chuyên đề
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh!
Ngữ văn 9
Kiểm tra bài cũ
? Trình bày tóm tắt cốt truyện của đoạn trích Chiếc lược ngà? Chỉ ra tình huống đã bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con sâu nặng của hai cha con ông Sáu?
- Anh Sáu từ chiến khu về thăm nhà, gặp con.
- Bé Thu không chịu nhận anh Sáu là ba.
- Lúc Thu nhận ba cũng là lúc anh Sáu phải đi.
- Ở chiến khu anh Sáu làm lược ngà tặng con.
- Trong một trận càn của địch anh Sáu bị trúng đạn, trước lúc hi sinh anh nhờ bạn trao lại lược cho con.
Tóm tắt cốt truyện
Tình huống bộc lộ sâu sắc tình cảm cha con
Tiết 71:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
I. Giới thiệu chung:
- Nghe gọi con bé giật mình, tròn mắt nhìn, ngơ ngác lạnh lùng.
- Mặt nó tái đi, vụt chạy, kêu thét lên...
II- Đọc - hiểu chung:
1) Đọc - Tóm tắt:
2) Chú thích ( SGK)
3) Bố cục:
III) Đọc – hiểu chi tiết:
1) Tác giả:
2) Tác phẩm:
1) Nhân vật bé Thu:
Ngạc nhiên, bất ngờ, sợ hãi
- Vô ăn cơm!
- Cơm chín rồi!
- Con kêu rồi mà người ta không nghe.
- Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái!...
Không chấp nhận anh Sáu là ba
- Anh Sáu bỏ trứng cá vào chén nó -> Lấy đũa hất ra, cơm văng tung toé
Bướng bỉnh, cự tuyệt một cách quyết liệt trước tình cảm của anh Sáu
- Bị đánh -> Nhảy xuống xuồng sang bà ngoại khóc
Nguyễn Quang Sáng
a. Trước khi nhận cha.
Tiết 72
Tiết 72:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
III) Đọc – hiểu chi tiết:
1) Nhân vật bé Thu:
Nguyễn Quang Sáng
b. Sau khi nhận ra cha.
Khi chia tay anh Sáu vẻ mặt bé Thu được miêu tả qua những chi tiết nào?
- Vẻ mặt buồn rầu, đôi mắt không chớp, nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa
Khi nghe anh Sáu bảo: Thôi! Ba đi nghe con. Bé Thu đã có phản ứng gì?
- Nó kêu thét lên: Ba
- Nhanh như con sóc chạy thót lên ôm chặt cổ ba, nói trong tiếng khóc
- Hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài bên má của ba nó
Vì sao bé Thu lại có hành động như vậy? Hãy hình dung diễn biến tâm lý của bé Thu khi đó?
Sự thay đổi đột ngột, đối lập với những hành động của nó lúc trước
Từ đó cho thấy tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu như thế nào?
- > Tình yêu thật mạnh mẽ, hối hả, cuống quýt
Em hãy nhận xét về nghệ thuật khắc hoạ nhân vật bé Thu trong đoạn trích?
- Miêu tả dáng vẻ, lời nói, cử chỉ để bộc lộ nội tâm
Từ đó cho thấy tình cảm của bé Thu đối với anh Sáu như thế nào?
Tính cách: Hồn nhiên, chân thật trong tình cảm, mãnh liệt, dứt khoát trong tình yêu thương
Tiết 72:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
III) Đọc – hiểu chi tiết:
2) Tình cảm của ông Sáu dành cho con:
Nguyễn Quang Sáng
Khi gặp lại con anh Sáu có lời nói và hành động gì?
- Thu! Con.
- Vừa bước vào vừa khom người đưa tay chờ đón con.
Những cử chỉ đó thể hiện tâm trạng của anh như thế nào?
+ Vui sướng, khao khát, vồ vập
Khi bị con từ chối hình ảnh anh Sáu được miêu tả như thế nào?
- Anh đứng sững, mặt sầm lại, hai tay buông xuống như bị gẫy
Từ đó cho thấy tâm trạng của anh như thế nào?
+ Buồn bã, thất vọng, hụt hẫng
Trong buổi chia tay anh Sáu đã có thái độ như thế nào đối với bé Thu?
Nhìn con trìu mến, buồn rầu.
- Vừa ôm con, vừa lau nước mắt...
Thái độ đó cho thấy tình cảm của anh đối với con như thế nào?
= > Tình yêu thương, độ lượng xen lẫn niềm hạnh phúc của một người cha.
Khi ở chiến khu ông Sáu có tâm trạng như thế nào?
Khi ở chiến khu ông Sáu nhớ thương con xen lân ân hận, khổ tâm vì đã đánh con.
Tiết 72:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
III) Đọc – hiểu chi tiết:
2) Tình cảm của ông Sáu dành cho con:
Nguyễn Quang Sáng
+ Vui sướng, khao khát, vồ vập
+ Buồn bã, thất vọng, hụt hẫng
= > Tình yêu thương, độ lượng xen lẫn niềm hạnh phúc của một người cha.
Anh đã quyết định làm gì để giữ lời hứa với con, và anh đã làm như thế nào?
- Tự mình cưa từng chiếc răng lược, thận trọng, tỉ mỉ...
Chiếc lược có ý nghĩa như thế nào đối với anh Sáu?
- Chiếc lược có ý nghĩa hết sức thiêng liêng đối với ông Sáu.
Tiết 72:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
III) Đọc – hiểu chi tiết:
2) Tình cảm của ông Sáu dành cho con:
Nguyễn Quang Sáng
+ Vui sướng, khao khát, vồ vập
+ Buồn bã, thất vọng, hụt hẫng
+ Tình yêu thương, độ lượng xen lẫn niềm hạnh phúc của một người cha.
Điều ấy giúp em hiểu gì về tình yêu thương của cha dành cho con?
+ Tình yêu thương con đến tận cùng của một người cha.
Việc ông Sáu làm chiếc lược ngà tặng con gáI và hình ảnh ông Sáu trước khi hy sinh khẳng định điều gì?
= > Tình cha con bất tử
Thảo Luận Nhóm
Câu 1. Có ý kiến cho rằng: Nguyễn Quang Sáng là một nhà văn rất thành công ở việc tạo nên sức hấp dẫn cho truyện ngắn Chiếc lược ngà bằng việc đã tạo nên một cốt truyện khá chặt chẽ, có những yếu tố bất ngờ nhưng hợp lí.
Em có đồng ý không? Hãy lý giải.
Câu 2. Truyện ngắn Chiếc lược ngà được kể bằng ngôn ngữ trần thuật và điểm nhìn của nhân vật nào? Tác động của việc lựa chọn nhân vật kể chuyện như vậy?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
Tiết 72:
Văn b?n: Chiếc lược ngà
IV. Tổng kết:
Nguyễn Quang Sáng
Qua việc phân tích hai nhân vật, em thấy giá trị nổi bật của đoạn trích là gì?
1. Nghệ thuật:
Sáng tạo tình huống bất ngờ mà tự nhiên, hợp lý
Miêu tả tâm lý và xây dựng tính cách nhân vật thành công
Chọn vai người kể chuyện thích hợp
2. Nội dung:
Tình cha con sâu nặng trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh
X
X
X
X
Bài tập củng cố
1
2
3
4
20
Tại sao người đọc biết được truyện Chiếc lược ngà viết về vùng đất Nam Bộ?
Nhờ tên tác giả
Nhờ tên các địa danh trong truyện
Nhờ tên tác phẩm
Nhờ tên các nhân vật chính trong truyện
13
Văn bản trích từ truyện Chiếc lược ngà trong SGK chủ yếu viết về điều gì ?
Tình đồng chí của những người cán bộ cách mạng
Cả A và B đều đúng
Tình quân dân trong chiến tranh
Tình cha con trong cảnh ngộ éo le của chiến tranh
13
Nhận định nào sau đây không phù hợp với giá trị nghệ thuật của truyện Chiếc lược ngà
Xây dựng được một cốt truyện chặt chẽ, có nhiều yếu tố bất
ngờ và hợp lí
Đặt nhân vật vào tình huống đặc biệt để bộc lộ tính cách và
tâm lí
Xây dựng được nhân vật người kể chuyện thích hợp
Nghệ thuật tả cảnh và độc thọai nội tâm đặc sắc
13
Người kể chuyện trong tác phẩm là bạn của ông Sáu. Điều đo �có tác dụng gì?
Vừa dẫn dắt câu chuyện được khách quan, vừa bày tỏ thái độ,
tình cảm đối với các nhân vật trong truyện .
Làm cho câu chuyện trở nên gần gũi, đáng tin cậy và xúc động.
Cả A và B đều đúng.
Cả A và B đều sai.
13
Bài cũ
Tóm tắt truyện
Nắm vững nội dung kiến thức đã học
Nắm vững tiểu sử tác giả, ghi nhớ
Bài mới
Soạn bài "Ôn tập Tiếng Việt"
Chuẩn bị kiểm tra Tiếng Việt
Dặn dò
chúc các em học tốt