Bài 15. Chiếc lược ngà

+ Truyện ngắn: "Con chim vàng" (1957),
"Chiếc lược ngà"(1966).
+ Truyện vừa: "Câu chuyện bên trận địa pháo"
(1966), "Cái áo thằng hình rơm" (1975).
+ Tiểu thuyết: "Nhật kí người ở lại" (1962),
"Dòng sông thơ ấu" (1985).
+ Kịch bản phim: "Mùa gió chướng" (1977)
"Cánh đồng hoang" (1978).




(Trích)
Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
Mét sè t¸c phÈm cña «ng.
- Cánh đồng hoang (kịch bản phim) được tặng huy chương vàng liên hoan phim toàn quốc (1980)
- Huy chương vàng liên hoan phim ở Matxcova (1981)
* Tác giả Nguyên An nhận xét: "Truyện ngắn của Nguyễn Quang Sáng thường hấp dẫn người đọc bằng những tình huống bất ngờ mà tự nhiên hợp lí, bằng mạch kể chậm rãi, từ tốn mà đượm chất xung đột của kịch. Ngôn ngữ Nam bộ trong sáng tác của ông cũng vừa phải, có chỗ đậm đặc song vẫn dễ gần".



(Trích)
Tuần 15 -Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)

(Trích)
Tuần 15 -Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
1966

(Trích)
Tuần 15-Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
=> vết sẹo.
nói trống không với người khác.
lúi húi.
cái muôi.
+ Thẹo
+ Nói trổng
+ Lui cui
+ Cái vá
Từ ngữ toàn dân
Tóm tắt văn bản
Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến, mãi đến khi con gái lên tám tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Bé Thu không nhận ra cha vì vết sẹo trên mặt làm ba em không giống với người trong bức ảnh chụp chung với má. Em đối xử với ba như với người xa lạ. Đến lúc Thu nhận ra cha, tình cha con thức dậy mãnh liệt trong em thì cũng là lúc ông Sáu phải ra đi. ở khu căn cứ, ông Sáu dồn hết tình cảm yêu quý, nhớ thương đứa con vào việc làm một chiếc lược bằng ngà voi để tặng con gái bé bỏng. Trong một trận càn, ông hi sinh. Trước lúc nhắm mặt, ông còn kịp trao cây lược cho người bạn.


(Trích)
Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
Hai cha con gặp nhau sau tám năm, nhưng bé Thu không nhận ra cha .Đến lúc Thu nhận ra cha thì ông Sáu lại phải ra đi.

(Trích)
ở khu căn cứ, ông Sáu làm chiếc lược ngà để tặng con, nhưng ông đã hi sinh khi chưa kịp trao món quà ấy cho con.

Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
Tình
huống
(Tình cảm mãnh liệt của bé Thu đối với cha)
(Tình cảm sâu sắc của ông Sáu đối với con)

(Trích)
Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
*Phần 1: Từ " Các bạn!..." đến ".từ từ tuột xuống"
-> Những ngày ông Sáu ở chiến khu.
Bố cục:
2 phần
Cuộc gặp gỡ và chia tay của cha con
ông Sáu
* Phần 2: Từ "Sau đó ." đến ". nhắm mắt đi xuôi".

(Trích)
- giật mình, tròn mắt nhìn, ngơ ngác,
lạ lùng.
- tái mặt đi, vụt chạy, kêu thét lên:
" Má! Má!"



Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)

(Trích)
Con bé chỉ gọi trổng, nói trổng, không bao giờ chịu gọi ba.
- Mẹ đi vắng, nồi cơm đang sôi, nó vẫn nói trổng, nhờ trổng; khi nhờ không được thì tự mình lấy vá múc từng vá nước chứ nhất định không chịu gọi ba.
- Hất cái trứng cá mà ông Sáu gắp cho.
- Khi bị ông Sáu đánh, nó không khóc mà đứng dậy bỏ sang nhà bà ngoại, khi xuống bến, nhảy lên xuồng còn cố làm cho dây lòi tói khua rổn rảng, khua thật to, rồi láy dầm bơi qua sông.
Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)

(Trích)
Tuần 15-Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
Ông Sáu
- Bất ngờ, ngạc nhiên, ngờ vực, sợ hãi.


- Đau đớn, hụt hẫng vô cùng.
Có ý kiến cho rằng: Hành động không thừa nhận ông Sáu là ba lại chứng tỏ bé Thu rất yêu ba. Em có đồng ý như vậy không? Vì sao?
Gợi ý:
Đây là một nhận xét tinh tế, sâu sắc. Lúc này bé Thu chưa nhận ra ông Sáu là cha vì trong tâm hồn em ẩn chứa niềm kiêu hãnh trẻ thơ về một tình yêu dành cho người cha trong tấm hình chụp chung với má. Hành động em không thừa nhận ông Sáu chính là hành động "bảo vệ" tình yêu ấy.
Thảo luận
- Lựa chọn ngôi kể thích hợp.
- Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, hợp lí.
- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.


+ Nghệ thuật:
+ Nội dung:
Tiểu kết:

Thu là một cô bé có cá tính mạnh mẽ, tình cảm chân thành, có một tình yêu sâu sắc đối với người cha (trong ảnh) của em.
Tuần 15 - Tiết 71. Văn bản: chiếc lược ngà
( Nguyễn Quang Sáng)
Dặn dò về nhà.
1: Đọc lại toàn bộ văn bản. Tóm tắt đoạn trích
3: Chuẩn bị cho phần bài học tiếp theo của văn bản:
Thái độ, hành động, tâm trạng của Thu khi nhận ra ba và tình cảm sâu nặng của ông Sáu đối với con.